8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 1, 433 - 455, 14.04.2014

Melehat Gezer , İbrahim Şahin , Meral Öner Sünkür , Elif Meral

Öz

Bu araştırmada Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu tarafından 2010 yılında
yayımlanan 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı’nda yer alan kazanımların Revize
Edilmiş Bloom Taksonomisi’ne göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi
tekniği kullanılmıştır. Kazanımlar Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi’ne göre sınıflandırılırken araştırmacılar arasında taksonomisi
boyutlarına ilişkin ortak bir algı oluşması için dört araştırmacı 8 kazanımı birlikte kodlamıştır. Kodlamalarda, iki boyutlu Revize
Edilmiş Bloom Taksonomisi matrisi kullanılmıştır. Daha sonra araştırmacılar 67 kazanımı birbirinden bağımsız olarak incelemiştir.
İncelemeler sonucunda araştırmacılar arasındaki tutarlılığın hesaplanması için Miles ve Huberman’ın (1994) önerdiği
“Güvenirlik=Görüş Birliği/(Görüş Birliği+Görüş Ayrılığı)” formülü kullanılmıştır. Hesaplanan güvenirlik katsayıları. 70’ten büyük
bulunduğundan kodlamaların yeterli düzeyde güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma bulgularına göre taksonominin bilgi
boyutu açısından kazanımların %92’sinin kavramsal bilgi ve %8’inin olgusal bilgi boyutlarına karşılık geldiği tespit edilmiştir.
Programda işlemsel bilgi ve üstbilişsel bilgi boyutuna yönelik kazanımın olmadığı belirlenmiştir. Bilişsel süreç boyutu açısından
kazanımların %45,3’ünün değerlendirme, %33,3’ünün anlama ve %21,3’ünün analiz boyutuna karşılık geldiği tespit edilmiştir.
Hatırlama, uygulama ve oluşturma boyutlarında kazanımın olmadığı saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, alt düzey
bilişsel süreçlerin oranının (%33,3) üst düzey bilişsel süreçlerin oranından (%66,6) daha az olduğunu göstermiştir. Araştırmada, 8.
Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı kazanımlarının bilişsel süreç boyutunda dengeli bir
şekilde temsil edilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Programda işlemsel bilgi ve üstbilişsel bilgi alt boyutu ile ilgili kazanımlara yer
verilmesinin programın Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi açısından dengeli bir dağılım göstermesine katkı sunacağı
düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Revize edilmiş Bloom Taksonomisi, Öğretim Programı, 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi

Kaynakça

• Abbott, J., & Ryan, T. (1999). Constructing Knowledge, Reconstructing Schooling. Educational Leadership, 57(3), 66-69.
• Açıkgöz, Ü.K. (2011). Aktif Öğrenme. İzmir: Biliş Yayıncılık.
• Abacı, R., & Akın, A., (2011). Bilişötesi. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Anderson, L.W., & Krathwohl, D.R. (Ed.) (2001). A Taxonomy for Learning Teaching and Assessing. A Revision of Bloom’s Taxonomy of Educational Objectives. New York: Longman.
• Arı, A. (2011). Bloom’un Gözden Geçirilmiş Bilişsel Alan Taksonomisinin Türkiye’de ve Uluslararası Alanda Kabul Görme Durumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 767-772.
• Arı, A., & Gökler, Z.S. (2012). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Kazanımları ve SBS Sorularının Yeni Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, 2012.
• Baker, L., & Brown, A. L. (1984). Handbook of Reading Research. In P. D. Pearson, R. Barr, M. L. Kamil & P. Mosenthal (Eds.), Metacognitive Skills and Reading. (pp. 353 - 394). New York: Longman.
• Başol, G. (2013). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baysen, E. (2006). Öğretmenlerin Sınıfta Sordukları Sorular ile Öğrencilerin Bu Sorulara Verdikleri Cevapların Düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 21-28.
• Bekdemir, M., & Selim, Y. (2008). Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi ve Cebir Öğrenme Alanı Örneğinde Uygulaması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2) 185-196.
• Bıkmaz, F. H. (2002). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Fen Bilgisi Dersi Yazılı Sınav Sorularının Öğrenme Düzeylerine ve Türlerine Göre Analizi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8, 74-85.
• Biggs, J. (1996). Enhancing Teaching throught Constructive Alignment. Higher Education, 32, 347-364.
• Bilen, M. (2002). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı yayıncılık.
• Bloom, B.S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives: The Classification of Educational Goals, Handbook I: The Cognitive Domain. New York: David Mckay Company Inc.
• Bloom, B.S., Hastings, J.T., & Madaus, G.F. (1971). Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning. New York: McGraw- Hill.
• Bümen, N.T. (2006). Program Geliştirmede Bir Dönüm Noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14.
• Chyung, S.Y., & Stepich, D. (2003). Applying The “Congruence” Principle of Bloom’s Taxonomy to Design Online İnstruction. Quarterly Review of Distance Education, 4(3), 317-330.
• Crowe A., Dirks C., Wenderoth, M.P. (2008). Biology in Bloom: Implementing Bloom’s Taxonomy to Enhance Student Learning in Biology. CBE Life Sciences Education, 7, 368–381.
• Çiftçi, Ö. (2010). İlköğretim Türkçe Öğretim Programında 5. Sınıfa Ait Okuduğunu Anlama Kazanımlarının Bilişsel Beceriler Yönünden Değerlendirilmesi. Journal of Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(2), 161-184.
• Demirel, Ö. (2012). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Driscoll, M.P. (1994). Psychology of Learning for Instruction. Boston: Allyna & Bacon Inc.
• Dunlop, J.C., & Grabinger, R.S. (1996). Rich Environments fortThe Active Learning in Higher Education. Wilson, G. B. (Ed.). Constructing Learning Environments: Case Studies in İnstructional Design. Englewood Cliffs, New Jersey: Educational Technology Publications.
• Erginer, E. (2006). Öğretimi Planlama, Uygulama ve Değerlendirme, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Eroğlu, D., & Sarar Kuzu, T. (2014). Türkçe Ders Kitaplarındaki Dilbilgisi Kazanımlarının ve Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Başkent University Journal of Education, 1(1), 72-80.
• Ertürk, S. (1998). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayını.
• Flavell, J.H. (1979). Metacognition and Cognitive Monitoring: A New Area of Cognitive-Developmental İnquiry. American Psychologist, 34, 906 - 911.
• Forehand, M. (2005). Bloom’s taxonomy: original and revised. Emerging Perspectives on Learning, Teaching and Technology. 15.09.2013 tarihinde http://projects.coe.uga.edu/epltt/index.php?title=Bloom%27s_Taxonomy adresinden alınmıştır.
• Furst, E. (1994). Bloom’s Taxonomy: Philosophical and Educational Issues. In Anderson, L. And Sosniak, L. (Eds.) Bloom’s Taxonomy: A Forty-Year Retrospective (pp.28-40). Chicago: The National Society for the Study of Education.
• Gazel, A.A., & Erol, H. (2011). İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Programındaki Kazanımların Taksonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(2), 202-222.
• Gökler, Z.S. (2012). İlköğretim İngilizce Dersi Hedefleri Kazanımları SBS Soruları ve Yazılı Sınav Sorularının Yeni Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Gökler, Z.S., Aypay, A., & Arı, A. (2012). İlköğretim İngilizce Dersi Hedefleri Kazanımları SBS Soruları ve Yazılı Sınav Sorularının Yeni Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(2), 115-133.
• Grounlund, N.E. (1998). Assessment of Student Achievement. Boston: Allyn and Bacon.
• Hanna, W. (2007). The New Bloom's Taxonomy: Implications for Music Education. Arts Education Policy Review, 108(4), 7-16.
• Huitt, W. (2009). Bloom et al.’s Taxonomy of The Cognitive Domain. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University. Retrieved 9 Appril 2013, from http://www.edpsycinteractive.org/topics/cogsys/.
• Johnson, C.G., & Fuller, U. (2006) Is Bloom’s Taxonomy Appropriate for Computer Science. Berglund, A. ed. 6th Baltic Sea Conference on Computing Education Research (Koli Calling 2006), Koli National Park, Finland, 115-118.
• Kablan, Z., Baran, T., & Hazer, Ö. (2013). İlköğretim Matematik 6-8 Öğretim Programında Hedeflenen Davranışların Bilişsel Süreçler Açısından İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD ), 14(1), 347-366.
• Krathwohl, D.R. (2002). A revision of Bloom's Taxonomy: An Overview. Theory into Practice, 41(4), 212-218.
• Kreitzer, A., & Madaus, G. (1994). Empirical İnvestigations of the Hierarchical Structure of the Taxonomy. InAnderson, L. & Sosniak, L. (Eds.). Bloom’s Taxonomy: A Forty-Year Retrospective. (64-81). Chicago: The National Society for the Study of Education.
• Kropp, R.P., Stoker, H.W., & Bashaw, W.L. (1966). The Validation of the Taxonomy of Educational Objectives. Journal of Experimental Education, 34, 69-76.
• Küçükahmet, L. (2001). Öğretim İlke ve Yöntemler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lin, P.C., Hou, H.T., Wang, S.M., & Chang K.E. (2013). Analyzing Knowledge Dimensions and Cognitive Process of Aproject-Based. Online Computers & Education, 60, 110–121.
• Lipscomb, J.W. (2001). Is Bloom’s Taxonomy Better than Intuitive Judgement for Classifying Test Questions? Education, 106(1), 102-108.
• Marzano, R.J. (2000). Designing a New Taxonomy of Educational Objectives. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
• Mayer, R.E. (2002). Rote Versus Meaningful Learning. Theory Into Practıce, 41(4), 226-232.
• McBain, R. (2011). How High can Student Sthink? A Study of Students' Cognitive Levels Using Bloom's Taxonomy İn Social Studies. ERIC. Retrieved from: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=eric&... on May 11, 2013.
• MEB, (2009). Sekizinci Sınıf İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı. 05.08.2013 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 adresinden alınmıştır.
• Miles, MB. & Huberman, AM. (1994). Qualitative Data Analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Näsström, G. (2008). Measurement of Alignment Between Standards and Assessment. Department of Educational Measurement Umeå University. Retrieved from: umu.diva-portal.org/smash/get/diva2:142244/FULLTEXT01‎ on April 7, 2013.
• Oermann, M.H., & Kathleen B.G. (2013). Evaluation and Testing in Nursing Education. Springer Publishing Company.
• Öner Sünkür, M., & Gezer, M. (2013). Fen Bilimleri Dersi Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi. 4th International Conference on New Horizons in Education (İNTE), 25-27 Haziran 2013, Roma, İtalya.
• Özden, Y. (2011). Öğrenme ve Öğretme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Pintrich, P. (2004). A Conceptual Framework for Assessing Motivation and Self-Regulated Learning in College Students. Educational Psychology Review, 16(4) 385-407.
• Poole, R.L. (2006). Characteristics of The Taxonomy of Educational Objectives: Cognitive Domain–A Replication. Psychology in the Schools, 9(1), 83–88.
• Rickards, J. (1979). Adjunct Post Questions in Text: A Critical Review of Methods and Processes. Review of Educational Research, 49, 181-196.
• Saban, A. (2009). Öğrenme-Öğretme Süreci: Yeni Teori ve Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Şahinel, S. (2002). Eleştirel Düşünme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Tekin, H. (2009). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Turgut, M. F., & Baykul Y. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Valcke, M., De Wever, B., Zhu, C., & Deed, C. (2009). Supporting Active Cognitive Processing in Collaborative Groups: The Potential of Bloom's Taxonomy as a Labeling Tool. The Internet and Higher Education, 12165-172.
• Varış, F. (1996). Eğitimde Program Geliştirme: Teori ve Teknikler. Ankara: Alkım Yayıncılık.
• Wilen, W. (1991). Questioning Skills for Teachers. What Research Says to the Teacher?3rd Ed. Washington, DC: National Education Association. (ERIC Document Reproduction Service No: ED 332983).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Zimmerman, B.J., & Schunk, D.H. (2003). Educational Psycology: A Century of Contributions. London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Zoller, U. (1993). Are Lecture and Learning Compatible? Maybe for LOCS: Unlikely for HOCS. Journal of Chemical Education, 70(3), 195-197.