Impact of Anger Management Program on High School Students’ Levels of Anger

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 3, 657 - 673, 31.07.2024

Eyup Zorlu , Erdal Hamarta

Öz

Bu çalışma; lise öğrencilerine yönelik hazırlanan öfke denetimi programının öğrencilerin öfke ifade tarzları ve sürekli öfkelerine etkisinin incelendiği deneysel bir çalışmadır. Bu amaçla Zonguldak İlinde bir liseye giden 162 öğrenci ile çalışılmıştır. Araştırma 2014-2015 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öfkesinin yüksek olduğu belirlenen ve çalışmaya katılmak isteyen toplamda 30 öğrenci belirlenmiş ve 15’er kişilik kontrol ve deney grubu oluşturulmuştur. Çalışmada deney grubunda yer alan öğrencilere haftada bir defa 10 hafta süre ile hazırlanan program uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda; programdan faydalanan öğrencilerin öfke puanlarında öfke içte puanı hariç anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Kontrol grubundaki öğrencilerde ise herhangi bir değişme olmadığı görülmüştür. Daha sonra yapılan izleme ölçümünde de aynı yönde sonuçlar olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Adolescence, Anger, Anger Management Training Program.

Kaynakça

• Akdeniz, M. (2007). Öfke kontrolü eğitiminin lise öğrencilerinin öfke kontrolü becerilerine etkisi [The effect of anger control skills on high school students anger control education]. Master Thesis, Çukurova University.
• Akgül, H. (2000). Öfke denetimi eğitiminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke denetimi becerilerine etkisi [The effect of education given by group guidance on anger control skill levels of students in the second year of elementary school]. Master Thesis, Gazi University.
• Akmaz, N. (2009). Eğitim yöneticilerinin bağlanma stilleri ve sürekli öfke ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Search in the relationship between the attachment styles of the education directors, and the permanent anger and anger explanation styles]. Master Thesis, Yeditepe University.
• Alvarez, J.R. (1997). The effects of anger management education on depression, anger, self-concept, and treatment responsibility in a sample of drug dependent individuals in a therapeutic community. Doctorate Dissertation, Columbia University.
• Bedel, A. (2011). Kişiler arası sorun çözme beceri eğitiminin ergenlerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarına etkisinin incelenmesi [Examining the effect of the interpersonal problem-solving skills education on the adolescents? Trait anger and anger expression styles.]. Doctorate Dissertation, Selçuk University.
• Bilge, F. (1996). Danışandan hız alan ve bilişsel davranışçı yaklaşımlara yapılan grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin kızgınlık düzeylerine etkileri [The effect of group counseling with client-centered or cognitive-behavioral approach on the anger level of university students]. Doctorate Dissertation, Hacettepe University.
• Breslin, J.H. (2004). Effectiveness of a rural anger management program in prevening domestic violence recidivism. Doctorate Dissertation, Capella University.
• Briscoe, Y. B. (2001). A cognitive behavioral anger management intervention for women with histories of substance abuse. Doctorate Dissertation, San Francisco University.
• Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler. [Experimental patterns]. Pegem Academy Publishing.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. [Manual of data analysis for social sciences]. Pegem Academy Publishing.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Veri analizi el kitabı (20. bs.) [Data analysis handbook]. Pegem Academy Publishing.
• Campbell M.P. (2004). The efficacy of an anger management program for middle school students with emotional handicaps. Doctorate Dissertation, Walden University.
• Colletti, L.A.E. (2000). Effects of an anger management program in the classrooms of emotionally disturbed adolescents. Doctorate Dissertation, Rutgers The State University.
• Coonerty Femiano, A. (2008). Developing and evaluating an anger management intervention for boys: What does gender have to do with it? Doctorate Dissertation, Boston College Lynch School of Education.
• Çekiç, A. (2009). Grupla psikolojik danışmanın ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ile başa çıkabilme becerilerine etkisi. [The effect of group counselling on helping anger management skills of second grade student at primary education]. Master Thesis, Gaziantep University.
• Eldeleklioğlu, J. & Duran, Ö. (2005). Öfke kontrol programının 15–18 yaş arası ergenler üzerindeki etkililiğinin araştırılması [Investigation of the efficiency of the anger control programme over 15-18 years old adolescents]. Journal of Gazi Education Faculty, 25(3), 267-280.
• Escamilla, A.G. (2000). Effects of self-instructional cognitive-behavioral techniques on anger management in juveniles. Doctorate Dissertation, Texas University.
• Esen, B.K., Bozkur, B., Gökçakan, N.Ç. & Baykal, F. (2016). Ortaokul öğrencilerinin sürekli öfke ve öfke kontrolüne psiko-eğitim programının etkisi [Effect of program of psycho-education over anger and anger management of secondary school students], International Journal of Social Sciences and Education Research, 2 (4), 1352-1361.
• Farisandy, E.D. & Hartini, N. (2020). The effect of anger management training toward aggressive behavior in adolescents, Jurnal Psikologi, 19(1), 95-107. DOI:10.14710/jp.19.1.95-107.
• Feindler, E.L. & Star, K.E. (2003). From steaming mad to staying cool: A constructive approach to anger control. Reclaiming Children and Youth, 12(3), 158–160.
• Fink, D.H. (2010). Gerginlik ve öfkeden çıkış yolları (Zeynep Özkurt, trans.). [Release from nervous tension]. Alter Publishing.
• Fossum, S., Handegård, B. H., Adolfsen, F., Vis, S. A., & Wynn, R. (2016). A meta-analysis of long-term outpatient treatment effects for children and adolescents with conduct problems. Journal of Child and Family Studies, 25(1), 15–29. https://doi.org/10.1007/s10826-015-0221-8
• Fryxell, D. & Smith, D. C. (2000). Personal, social, and family characteristics of angry students. Professional School Counseling, 4(2), 86–94.
• Garrett, D. (1995). Violent behaviors amongs African-American adolescents. Adolescence, 30(117), 209-216
• Gebeş, H. (2011). Akran eğitimi ile desteklenen öfke kontrolü eğitiminin lise öğrencilerinin öfke kontrol becerilerine etkisi. [The effect of peer supported anger management education program on anger management skills of high school students]. Master Thesis, Çukurova University.
• Genç, H. (2007). Grupla öfke denetimi eğitiminin lise 9. sınıf öğrencilerinin sürekli öfke düzeylerine etkisi. [The effect of anger management education with a group on the continuous anger level of 9th class students]. Master Thesis, Dokuz Eylül University.
• Gentry, W.D. (2007). Anger for dummies. Indiana: Wiley Publishing.
• Gök, M. (2009). Aile içi şiddet ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi [An investigation between domestic violence and style of anger-trait]. Master Thesis, Çukurova University.
• Gültekin, F. (2008). Saldırganlık ve öfkeyi azaltma programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin saldırganlık ve öfke düzeyleri üzerindeki etkisi. [The effect of aggression and anger reduce program (SOAP) on level of aggression and anger of middle school students]. Doctorate Dissertation, Hacettepe University.
• Gümüş Şekerci, Y., Terzi, H., Kitiş, Y. & Birimoğlu Okuyan, C. (2017). Sekizinci Sınıf Öğrencilerine Bilişsel Davranışçı Yaklaşıma Göre Uygulanan Öfke Kontrol Programının Etkinliği, [Anger Control Program’s Effectiveness Applied to Eighth Grade Students According to Cognitive-Behavioural Approach], DEUHFED, 10(4), 201-207.
• Gürbüz, A. G. (2008). Öfke denetimi eğitiminin lise son sınıf öğrencilerinin öfkeyle başaçıkmaları, yaşam doyumları ve depresyon düzeylerine etkisinin incelenmesi. [The effect of anger management education on coping with anger, satisfaction with life and the level of depression of the third year high school students]. Master Thesis, Dokuz Eylül University.
• Güçray, S. S. (2001). Yaşam becerileri ergenler için grupla psikolojik danışma uygulamaları. [Life skills, group counseling practices for adolescents. Baki Publishing.
• Helman, A. (2010). Running head: A CBT anger management comic book a cognitive-behavioral anger management comic book for adolescents. Doctorate Dissertation, Alliant International University at San Francisco.
• İskit, Y. (2019). Beş basamakli öfke kontrol eğitiminin yetişkinlerdeki öfke düzeyine etkisi.[The effect of five-step anger management program on anger level in adults]. Master Thesis, İbn Haldun University.
• Johansen, T.M. (2005). Predicting treatment outcomes of an anger management treatment program using the stages of change model. Doctorate Dissertation, Chicago, Illinois.
• Kaplan, A. (2007). Öfke yönetimi becerileri programının ilköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin saldırganlık düzeyi ve benlik saygısına etkisi. [The effects of anger management skills program on the levels of aggression and self-esteem of primary school students in the fifth grades]. Master Thesis, Dokuz Eylül University.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi (12. bs.) [Scientific research method]. Nobel Publishing.
• Kısaç, İ. (2005). Gençlerin öfkelerini ifade ettikleri hedef kişiler [Targets of the young people in expressing their anger]. Journal of Gazi Education Faculty, 25(2), 71-81.
• Köknel, Ö. (1997). Kaygıdan mutluluğa kişilik, [Personality from anxiety to happiness]. Altın Kitaplar Publishing.
• Kulaksızoğlu, A. (2001). Ergenlik Psikolojisi. [Adolescent Psychology]. Remzi Publishing.
• Lawson, A.E. (2009). Anger management treatment groups in a community mental health setting: a program evaluation. Doctorate Dissertation, San Francisco, CA.
• Lerner, H. (2015). Öfke dansı. (Sinem Gül, trans.). [The dance of anger]. Varlık Publishing.
• Lopez, F.G. & Thurman, C.W. (1986). A cognitive-behavioral investigation of anger among college students. Cognitive Thrapy and Research, 10(2), 245–256. https://doi.org/10.1007/BF01173729
• Lowth M. (2015). Managing anger in adolescents. Practice Nurs, 45(12), 18-23.
• Morganett, R. S. (2005). Yaşam becerileri, Ergenler için grupla psikolojik danışma uygulamaları. [Skills for living group counseling activities for young adolescents]. (Sonay Gürçay, Alim Kaya & Mesut Saçkes, trans.). Pegem A Publishing.
• Navaro, L. (2003). Gerçekten beni duyuyor musun? [Do you really hear me?]. Remzi Publishing.
• Nickerson, K.F. (2003). Anger in adolescents: The effectiveness of a brief cognitive behavioral anger management education program for reducing attitudinal and behavioral expressions of anger. Doctorate Dissertation, Capella University.
• Orozco, M. (2004). Controlling your anger: Anger management program designed for incarcerated men. Doctorate Dissertation, Carlos Albizu University.
• Önem, Ç. (2010). Üniversite öğrencilerinin öfke ve öfkeyi ifade etme biçimlerinin akılcı olmayan inançlar ve bazı değişkenler açısından incelenmesi [Expressing anger and anger expression styles of university students irrational beliefs and ways of investigation of some factors]. Master Thesis, Selçuk University.
• Öz, F.S. (2008). Öfke yönetimi eğitiminin ergenlerde öfke ile başa çıkma ve iletişim becerilerine etkisi [The effect of anger management education on anger coping and communication skills adolescents]. Doctorate Dissertation, Dokuz Eylül University.
• Özbay, Ö. (2008). Öfke kontrolü eğitim programının etkililiğinin tutuklu bir grup ergen örnekleminde incelenmesi. [Efficacy of anger management education programme in a delinquent adolescent sample]. Master Thesis, Ankara University.
• Özer, A. K. (1994). Sürekli öfke (sl-öfke) ve öfke ifade tarzı (öfke-tarz) ölçekleri ön çalışması. [Preliminary study of trait anger and anger expression scales]. Turkish Journal of Psychology, 9(31), 26-35.
• Özmen, A. (2004). Seçim kuramına ve gerçeklik terapisine dayalı öfkeyle başa çıkma eğitim programının ve etkileşim grubu uygulamasının üniversite öğrencilerinin öfkeyle başa çıkma becerileri üzerindeki etkisi. [The impact of coping with anger education program based on choice theory and reality therapy and encounter group experience on students skills in coping with anger]. Doctorate Dissertation, Ankara University.
• Öztürk, E. (2012). İlköğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin öfke nedenleri ve öfke kontrol yönetimleri (Elazığ ili örneği) [Control management and causes of anger in trainers who work in primary school: Sample of Elazığ city]. Master Thesis, Fırat University.
• Özyeşil, Z. (2012). Five factor personality traits as predictor of trait anger and anger expression. Education and Science, 37(163), 322-332.
• Paull D. & Gerhart, J. (2019). “Anger-Proneness”, Encyclopedia of Evolutionary Psychological, Eds. Shackelford TK, Weekes-Shackelford VA, Springer International Publishing, Switzerland, s.1-4.
• Sabatino, D.A. (1997). Replacing anger with trust, Reclaiming Childeren And Youth, 6(3), 167-170.
• Sharp, S.R. (2003). Effectiveness of an anger management education program based on rational emotive behavior theory (REBT) for middle school students with behavior problems. Doctorate Dissertation, The University of Tennessee at Knoxville.
• Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. [Anger and anger management]. Journal of Crisis, 11(2), 19-27.
• Starner, T.M. & Peters, R.M. (2004). Anger expression and blood pressure in adolescents. J Sch Nurs, 20(6): 335-342.
• Steffgen, G. (2017). Anger management - evaluation of a cognitive-behavioral training program for table tennis players, Journal of Human Kinetics, 55, 65-73 DOI: 10.1515/hukin-2017-0006.
• Sülün, Ö. (2013). Futbol hakemlerinin öfke ve kızgınlık düzeyleri ile empatik eğilim düzeylerinin karşılaştırılması. [The comparison of levels of football referees empathic tendency and levels of anger and resentment]. Master Thesis, Karamanoğlu Mehmetbey University.
• Sütcü, G. S. (2006). Ergenlerde öfke ve saldırganlığı azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının etkililiğinin değerlendirilmesi. [Invastigating the effect of the cognitive-behavioral group intervention to reducing anger and aggression for adolescents]. Doctorate Dissertation, Ege University
• Sütcü, S., Aydın, A. & Sorias, O. (2010). Ergenlerde öfke ve saldırganlığı azaltmak için bilişsel davranışçı bir grup terapisi programının etkililiği [The effectiveness of a cognitive behavioral group therapy program to reduce anger and aggression in adolescents]. Turkish Journal of Psychology, 25(66), 57-72.
• Taylor, E. (1998). Anger invention. The American Journal of Occupational Therapy, 42(3), 147-155. DOİ: 10.5014/ajot.42.3.147.
• Türk Dil Kurumu. (2022). Turkish language institution large Turkish dictionary. http://tdk.gov.tr. Date of access: 09.12.2022.
• Udrow, W. (2009). Evaluation of cogitive behavior anger management groups and levels of clinical anger on the recovery process in a substance abuse/dependent populatıon. Doctorate Dissertation, Chicago, Illsinois.
• Yavuzer, H. (2005). Çocuk Psikolojisi. [Child psychology]. Remzi Publishing.
• Yazgan, B. (2007). Gelişim Psikolojisi: Çocuk ve Ergen Gelişimi. [Developmental Psychology: Child and Adolescent Development]. Nobel Publishing.