İSMAİLAĞA CEMAATİ MEDRESELERİNDE ARAP DİLİNİN ÖĞRETİMİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 9, 2 - 10, 09.06.2018

Hüseyin Demir

Öz

Kalp ve bedenin uyum halinde huzur bulmasının
gerçekleşmesini sağlayan zühd anlayışı, İslam’ın ilk dönemlerinde dünya
hayatının vermiş olduğu geçici zevklerinden Müslümanların uzak durmasıyla
başlayıp zamanla hayat şartlarının getirmiş olduğu olumsuzluklar neticesinde
XII. yüzyılda İslam toprakları üzerinde tasavvuf hareketini ortaya çıkarmıştır.
Gelişen ve giderek kitlesel bir karakter kazanan tasavvuf hareketi, kendi
içerisinde çeşitli tarikatlara ayrılarak toplumsal yaşamda insanları
yönlendirmeye çalışmıştır. Hedef olarak Allah’a ulaşmayı kendilerine görev
edinen bu tarikatlardan bir tanesi olan Nakşibendi Tarikatı, zamanla zâhiri ile
bâtıni ilmi birleştirerek manevi kurtuluşun daha mükemmelleştirici olduğunun
inanılmasını sağlamıştır. Bu bağlamda Nakşibendi Tarikatı’na bağlı olduğunu
söyleyen İsmailağa Cemaati, şeyhleri olan Mahmud Ustaosmanoğlu öncülüğünde
İslam tarihinde eğitim ve öğretim kurumlarının genel adı olan medrese evlerinde
öğrencilerini eğitmektedir. İşte bu çalışmada, İsmailağa Cemaati’ne bağlı
olarak eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdüren kız ve erkek medreselerinde
okutulan derslerin eğitim dili olan Arapçanın öğretilmesi noktasında uygulanan
yöntemler ve bu çerçevede kullanılan kaynaklara dair tespitlerde bulunulmaya
çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İsmailağa Cemaati, Nakşibendi Tarikatı, Mahmud Ustaosmanoğlu, Medrese

ARABIC LANGUAGE TAUGHT IN MADRASAS OF ISMAILAGA COMMUNITY

Öz

Ascetism belief helping heart and body harmonious with each other and peaceful brought

sufism to Islamic regions in XII. century by keeping Muslims away from secular pleasures as a

result of the negative conditions of their lifestyles. Sufism being a mass character and

developing over time directed society with various sects. The sect of Naqshandi taking primarily

the reponsibility of reaching God gradually enabled people to think spiritual salvation is more

perfective by combining positive sciences and scientific knowledge of the West. Ismailaga

Community claiming that they are connected with the sect of Naqshbandi train students in

madrasas with leadership of Mahmud Ustaosmanoğlu as their Sheikh. We aimed in this paper to

reach some findings to understand in what quality and quantity male and female students read

resources to teach Arabic Grammar by referring to secondary resources. We also tried to

understand whether these resources help students grasp Islamic sciences.

Anahtar Kelimeler

Ismailaga Community, Naqshbandi Tariqa, Mahmud Ustaosmanoglu, Madrasa, Arabic Grammer

Kaynakça

• SHAW, Stanford J. (1977). History of the Ottoman Empire and modern Turkey II. Cambridge: Cambridge University Press. TOSUN, Necdet. (2007). Bahaeddin Nakşbend. İstanbul: İnsan Yayınları.