An Applied Analytical Study in the tow Concepts (Averting and Denial) in light of the Procedures that applicable in the Jordanian Sharia Courts

Yıl 2021, Sayı: 15, 110 - 125, 30.06.2021

Mohammad Ali Yousef Abu-eid

Öz

This study comes to be organized in the course of studies that came to deal with some of the most important concepts that arise during litigation in cases in general, among them are legal lawsuits of course, and they are two concepts ( Averting and Denial ), and these two concepts are among the concepts which result from the confusion in determining the truth of each one of them a great impact in terms of the requisites and consequences of that, which may lead the lawsuit to a completely different direction apart from the path it should take. As a result of the confusion between these two concepts, the roles of the litigants in the trial are inverted, as well as the facts are overthrown and the rights are squandered. The importance of this study is that it is not limited to the theoretical aspect of its topic, but has rather moved it from the field of theorizing to the extent of application and operation, in an intellectual movement that is intended to demonstrate and inform؛to be a help in accomplishing justice.

Anahtar Kelimeler

Averting, Denial, Formal Averting, Objective Averting, The Lawsuit

قراءة تحليلية تطبيقية في مفهومي الدّفع والإنكار في ضوء الإجراءات المعمول بها في المحاكم الشرعية في المملكة الأردنية الهاشمية

Öz

تأتي هذه الدراسة لتنتظم في سلك الدراسات التي جاءت لتعالج بعض أهم المفاهيم التي تطرأ أثناء التقاضي في الدعاوى عموماً، ومن ضمنها الدعاوى الشرعية بطبيعة الحال، وهما مفهوما (الدفع و الإنكار)، وهما من المفاهيم التي يترتب على الخلط في تحديد حقيقة كل منها عظيمُ الأثر من حيث اللوازم والنتائج المترتبة على ذلك، ما قد ينحى بالدعوى إلى منحىً آخر تماماً بعيداً عن المسلك الذي يجب أن تسلكه؛ حيث تنقلب نتيجة الخلط بينهما أدوار الخصوم في المحاكمة، ولا يخفى ما في ذلك من قلبٍ للحقائق، وهدرٍ للحقوق. وتكن أهمية هذه الدراسة في كونها لم تقتصر على الجانب التنظري لموضوعها، بل انتقلت به من حيّز التنظير إلى فضاء التطبيق والتشغيل، في حركة فكرية يُرجى منها البيان والإفادة؛ لتكون عوناً في تحقيق العدالة.

Anahtar Kelimeler

القضاء الشرعي, الدفع, الإنكار, الدفوع الشكلية, الدفوع الموضوعية, الدعوى

DEF’ VE İNKÂR KAVRAMLARININ UYGULAMALI TAHLİLİ OKUNUŞU

Öz

Bu inceleme genel davalarla ve doğal olarak şeri davalarla ilgili olarak dava açma durumuna ilişkin önemli bazı kavramları ele alan çalışmalarakatkı sağlamak hedefindedir. Bu kavramlar “def’” ve “inkâr” kavramlarıdır. Hakikatlerinin tanımlanmasında bir karışıklığın olduğu bu kavramlar, kendisine ilişen sonuçları ve gerekleri itibariyle davalarda izlenilmesi gereken yöntemden oldukça uzak bir yöntemin uygulanmasında ciddi etkisi bulunan iki kavramdır. Söz konusu karışıklığa bağlı olarak mahkemelerde davalıların rolleri değişmektedir. Bu da açıkça hakikatin değişmesi ve hukukun çiğnenmesidir. Bu durumda incelemenin önemi yalnızca konuyu teorik açısından incelemesi ile ortaya çıkmaz, aksine beyan ve ifadenin beklendiği fikrî bir hareket yoluyla teoriden pratik ve uygulama alanına da sirayet eder. Böylece incelememiz bir bakıma adaletin gerçekleştirilmesine yardımcı olmak amacındadır

Anahtar Kelimeler

Şer’î Yargı, Def’, İnkâr, Şeklî Def’ler, KonusalDef’ler, Dava

Kaynakça

• Ahmed Muhtar, Ömer. Mu‘Cemu'l-Luğati'l-Arabiyyeti'l-Muâsıra. Beyrut: Dâru Âlemi’l-Kutub, 1428/2008.
• Ahmed, Müslim. Usûlu’l-Murâf‘Âtve’t-Tanzîmi’l-Kadâî. Beyrut: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 1407/1987.
• Antâkî, Rızkullah. Usûlu’l-Muhâkamâtfî’l-Mevâddi’l-Medeniyyeve’t-Ticâriyye. Şam: Menşûrâtu Câmi‘eti Dımaşk, 5. Baskı, 1381/1962.
• Câbî, Bessâm. Mecelletu’l-Ahkâmi’l-Adliyye. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 1418/2011.
• Cündî, Ahmed Nasr. Mebâdiu’l-kadâi fî Mısr, Kâhire: Menşûrât Nâdi’l-Kudât, 3. Baskı, 1406/1986.
• Davûd, Muhammed Ali. El-Kadâyâve’l-Ahkâm. Ammân: Dâru’s-Sekâfetili’n-Neşri Ve’t-Tevzî‘, 3. Baskı, 1343/2011.
• Ebu’l-Vefâ, Ahmed. Nazariyyetu’d-Dufû‘. İskenderiye: Dâru’l-Maârif, 6. Baskı, 1358/1980.
• Enbâbî, Muhammed Zeyd. Mebâhisu’l-Murâfâtfî’d-De‘avâ’ş-Şer‘iyye. Beyrut: Mektebetu’l-Cumhûriyye, ty.
• Ferâhîdî, Halil b. Ahmed. Mu‘cemu’l-‘Ayn. Beyrut: Dâru ve Mektebetu’l-Hilâl, ty.
• Haydar, Ali. Dureru’l-Ahkâm Şerhumecelleti’l-Ahkâm. Beyrut: Dâru’l-Celîl, 1411/1991.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mukerrem. Lisânu’l-Arab. Beyrut: Dâru Sâdır, ty.
• Karrae, Ali. el-Usûlu’l-Kadâiyyefî’l-Murâfâ‘âti’ş-Şer‘iyye, Kâhire, 2. Baskı, 1343/1925.
• Nedâ, Eşref. el-Usûlu’l-Kadâiyyefî’l-Murâfâ‘âti’ş-Şer‘iyye. Kâhire: Mektebetu’l-Kânûniyye, 1418/1998.
• Süleyman, EbûDavûd. Sünenu Ebî Davûd. tah: Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd. Beyrut: el-Mektebetu’l-Asriyye, ty.
• Kanunlar
• 1976 tarih, 43 nolu Ürdün Medeni Kanunu.
• 2019 tarih, 15 nolu Ürdün Ahvâl-ı Şahsiyye Hukuku Kanunu.
• 2016 tarih, 11 nolu Ürdün Usûl-i Muhâkeme-i Şer‘iyye Kanunu.
• Kararlar
• Ürdün Hâşimî Krallığı Yüksek HukukMahkemesi 122-2028/73 sayılı kararı.
• Ürdün Hâşimî Krallığı Ammân İstinaf Mahkemesi 2309/2017 sayılı kararı.
• Ürdün Hâşimî Krallığı Ammân İstinaf Mahkemesi 81990/2011 sayılı kararı.