YABANCI PORTFÖY YATIRIMLARI VE FİNANSAL GELİŞMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ANALİZİ

Yıl 2022, , 29 - 44, 30.06.2022

Bilgehan Tekin

https://doi.org/10.18221/bujss.1030446

Öz

Gelişmekte olan ülkelerde, doğrudan yabancı yatırım (DYY) baskın bir sermaye girişi şekli olmasına karşın son yıllarda DYY'nin yerini yabancı portföy yatırımları (YPY) almaktadır. YPY, yabancı yatırımcıların doğrudan veya dolaylı olarak diğer ülkelerin borsalarında gerçekleştirdikleri alım-satım işlemleridir. Literatürde, şirketlerin borsa performansı üzerinde önemli etkisi olan faktörleri incelemek adına yapılmış çok çeşitli çalışmalar yer almaktadır. Bu çalışmalarda genel olarak GSYİH, Faiz oranı, Döviz kuru ve enflasyon gibi ekonomik değişkenler dikkate alınmaktadır. Bununla birlikte YPY’nin pay senedi fiyatları üzerinde önemli bir etkisi olduğuna ilişkin çalışmalarda gerçekleştirilmiştir. Uluslararası sermayenin hisse senedi piyasalarına akışının, özellikle hisse senedi piyasalarının nispeten likit olmadığı gelişmekte olan ekonomilerde, iç piyasaların derinliğini ve likiditesini artırma eğiliminde olduğu görülmektedir. Bu çalışmada ise gelişmişlik düzeylerinden bağımsız olarak 52 ülke finansal verilerinden hareketle yabancı portföy yatırımları ile finansal gelişmişlik ilişkisi incelenmiştir. Bu amaçla Pedroni ve Kao eşbütünleşme analizleri ve Dimitrescu ve Hurlin nedensellik analizleri gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda seriler arasında uzun vadeli eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçları ülkelerin finansal gelişmişlik düzeyleri ile yabancı portföy yatırımları arasında önemli ilişkiler olduğu hipotezini destekler niteliktedir. Çalışmanın sonuçlarından hareketle ayrıca finansal entegrasyonun uzun vadede finansal gelişmişliği desteklediği sonucuna da ulaşılabilmektedir. Bununla birlikte değişkenler arasında nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Portföy yatırımları, Finansal Gelişme, Finansal Piyasalar, Eşbütünleşme, Nedensellik

Analysis of the Relationship Between Foreign Portfolio Investments and Financial Development

Öz

Although foreign direct investment (FDI) is the dominant form of capital inflow in developing countries, FDI has been replaced by foreign portfolio investments (FPI) in recent years. FPI is the buy and sale transactions carried out by foreign investors directly or indirectly in the stock exchanges of other countries. There are various studies in the literature to examine the factors that have a significant impact on the stock market performance of companies. In these studies, economic variables such as GDP, Interest rate, Exchange rate and inflation are taken into account. However, studies have been conducted that show that FPI has a significant effect on stock prices. It is observed that the flow of international capital to stock markets tends to increase the depth and liquidity of domestic markets, especially in developing economies where stock markets are relatively illiquid.In this study, the relationship between foreign portfolio investments and financial development has been analyzed based on the financial data of 52 countries, regardless of their level of development. For this purpose, Pedroni and Kao cointegration analyzes and Dimitrescu and Hurlin causality analyzes were carried out. As a result of the study, a long-term cointegration relationship between the series has been determined. The results of the study support the hypothesis that there is an important relationship between the financial development levels of the countries and foreign portfolio investments. Based on the results of the study, it can also be concluded that financial integration supports financial development in the long run. However, no causality relationship was found between variables.

Anahtar Kelimeler

Portfolio investments, Financial Development, Financial Markets, Cointegration, Causality

Kaynakça

• Alfaro, L., et al., 2004. FDI and economic growth: the role of local financial markets. Journal of international economics, 64, 89–112
• Anetor, F. O. (2020). Financial development threshold, private capital inflows and economic growth. International Journal of Development Issues.
• Anwar, S., & Sun, S. (2011). Financial development, foreign investment and economic growth in Malaysia. Journal of Asian Economics, 22(4), 335-342.
• Bailliu, J.N. (2000), Private Capital Flows, Financial Development, and Economic Growth in Developing Countries, Bank of Canada, Ottawa.
• Bekaert, G., Harvey, C., (2000). “Foreign Speculators and Emerging Equity Markets”, Journal of Finance, 55 (2), 565–613
• Bekaert, Geert and Campbell R. Harvey (1998). “Capital Flows and The Behavior of Emerging Market Equity Returns”. NBER Working Paper Series. Working Paper No:6669.
• Blomstrom, M., Lipsey, R., ve Zejan, M. (1996), “Is Fixed Investment the Key to Economic Growth?”, Quarterly Journal of Economics, 111(1), 269–276.
• Choong, C. K., Yusop, Z., & Law, S. H. (2010). Private capital flows to developing countries: the role of the domestic financial sector. Journal of the Asia Pacific Economy, 15(4), 509-529.
• Çelik, M. Y., & Ünsür, Z. (2020). Küreselleşme ve Büyüme İlişkisinin Dumitrescu-Hurlin Panel Nedensellik Testi İle Belirlenmesi. İzmir İktisat Dergisi, 35(1), 201-210.
• Demir, Y. (2007). Yabancı sermaye yatırımlarının ekonomik büyümeye olan etkisinin Türkiye bağlamında test edilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (34), 152-161.
• Dinçer, H., & Karakuş, H. (2020). Yenilenebilir Enerji Yatırımları ile İstihdam Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: G7 Ülkeleri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. İstatistik ve Uygulamalı Bilimler Dergisi, 1(1), 40-49.
• Dumıtrescu, E. I. & Hurlın, C. (2012), Testing for Granger Noncausality in Heterogeneous Panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460.