Usability value of the Yenicekale formation exposure around the Pazarcık (Kahramanmaraş) as a cement raw material

Yıl 2021, Cilt: 166 Sayı: 166, 53 - 69, 15.12.2021

Güldemin Darbaş , Fatma Bayrak Ali Gürel

https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.856536

Öz

The study area is located around Pazarcık - Narlı, Kahramanmaraş province. The aim of the study is to investigate the value of units belonging to the Yenicekale Formation Kışla Marl Member as cement raw material. As a result of XRD studies, it was determined that Yenicekale formation Kışla Marn Member which is exposed to large areas in the region is composed of illite, quartz, dolomite, calcite and chlorite minerals by rock analyzed. By geochemical analysis, SiO₂, Al₂O₃, Fe₂O₃, CaO, MgO, K2O, Na₂O, SO₃ contents of the units were determined and these values were compared with the limit values used in cement raw materials. When the results were evaluated, it was determined that the total alkali elements (Na₂O + K₂O) were within the limit values, but others were below or above these limit values. In addition, with geochemical analyses, it was calculated Silicate and Aluminium Modules. The most suitable values for Silicate Modules in Turkish Cement Factories are 2.2 - 2.6. In this study, Silicate Modulus values are in the range of 1.94 - 5.22. Standard values for Aluminum are between 1.5 and 2.5. The values of Aluminum Modules determined in this study are in the range of 0.43 - 1.38. For Hydrolic Module, the standard values are in the range of 1.8 - 2.2. The values determined in this study are in the range of 0.24 - 5.

Anahtar Kelimeler

XRD, Geochemical Analyzes, Yenicekale Formation, Pazarcık, Kahramanmaraş.

Destekleyen Kurum

KSU Scientific Research Projects Management Department

Proje Numarası

2015/3 - 2YLS.

Teşekkür

This study was supported by KSU Scientific Research Projects Management Department within the scope of the project numbered 2015/3 - 2YLS.

Kaynakça

• Abdioğlu, E. 2002. Kavaklar (Ünye - Fatsa, Ordu) yöresindeki kil oluşuklarının mineralojik, jeokimyasal ve kökensel incelemesi. Yüksek Lisans Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Akıncı, Ö. 1968. Bilecik bölgesi kaolin yatakları ve civarının jeolojisi, kaolinlerin seramik özellikleri. Bulletin of Mineral Research and Exploration 18, 67-83.
• Arpat, E., Şaroğlu, F. 1972. Doğu Anadolu Fayı ile ilgili bazı gözlem ve düşünceler. Bulletin of Mineral Research and Exploration 78, 44-50
• Arpat, E., Şaroğlu, F. 1975. Türkiye’deki bazı önemli genç tektonik olaylar. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni 18(1), 91-101
• Baydar, O., Yergök, A. F. 1996. Güneydoğu Anadolu - Kenar Kıvrım Kuşağı - Amanos Dağları kuzeyi ve Doğu Torosların Jeolojisi. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Rapor No: 3344, 90, Ankara (unpublished).
• Bor, E. 2008. İğdecik yöresi (Isparta) Eosen yaşlı kil yataklarının endüstriyel hammadde olarak kullanılabilirliğinin araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 60, Isparta.
• Çelik, M., Karakaya, N. 1997. Ordu ve Giresun civarında gözlenen hidrotermal kil oluşumlarının incelenmesi. VIII. Ulusal Kil Sempozyumu, Kütahya.
• Çelik Karakaya, M. 2006. Kil Minerallerinin Özellikleri ve Tanımlama Yöntemleri. Bizim Büro Basımevi, 640, Ankara.
• Darbaş, G., Gül, M. 2006. Alacık formasyonuna (Kahramanmaraş havzası) ait kömürlü seviyelerin paleontolojisi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 9(2), 71–81.
• Derman, A. S. 1999. Proximal submarine fan conglomerate and valley fill pattern. 12. Türkiye Petrol Kongresi Bildirileri, Ankara, 207-218.
• Dizer, A. 1991. Kuzey Kahramanmaraş'ta Langiyen ve Serravaliyen katlarının biyostratigrafisi. Jeoloji Sempozyumu 301, 71-81.
• Duda, W. H. 1988. Cemen - Data - Book, Bauverlag Gmb, Wiesbaden und Berlin, 3.
• Dunham, E. J. 1962. Classification of carbonate rocks according to depositional texture. Ham, W. E. (Ed.). Classification of carbonate rocks. American Association. Petroleum, Geologists Bulletin 1, 108-121.
• Erdoğan, S. 1994. İnşaat tuğlası üretiminde kullanılan hammaddelerin etkilerinin incelenmesi, Lisans Tezi, İTÜ Metalürji Fakültesi, İstanbul.
• Folk, R. L. 1965. Some aspects of recrystallization in ancient limestones. Pray L. C. and Murray R. C. (Eds.) Olomitization and limestone diagenesis. Society for Sedimentary Geology 13, 14-48.
• Gözübol, A. M., Gürpınar, O. 1980. Kahramanmaraş kuzeyinin jeolojisi ve tektonik evrimi, 5. Türkiye Petrol Kongresi Bildirileri, Ankara, 21-29.
• Gül, M. A. 2000. Kahramanmaraş yöresinin jeolojisi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 304, Ankara.
• Gül, M. 2004. Evolution of turbidite system in the Kahramanmaraş basin, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 354, Adana (unpublished).
• Gül, M., Darbaş, G., Gürbüz, K. 2005. Alacık Formasyonunun (En Geç Orta Eosen - Erken Miyosen) Kahramanmaraş havzası içindeki tektonik - stratigrafik konumu. İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Yerbilimleri Dergisi 18(2), 183-197.
• Gündoğdu, M. N., Yılmaz, O. 1983. Kil mineralojisi yöntemleri, I. Ulusal Kil Sempozyumu, Çukurova Üniversitesi, Adana, Bildiriler Kitabı, 319-330.
• İmamoğlu, M. Ş. 1993. Gölbaşı (Adıyaman) - Pazarcık- Narlı (Kahramanmaraş) arasındaki sahada Doğu Anadolu Fayı’nın neotektonik incelemesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara (unpublished).
• Kop, A., Ezer, M., Bodur, M. N., Darbaş, G., İnan, S., Ergintav, S, Seyis, C., Yalçın, C. 2014. Geochemical monitoring along the Türkoğlu - Kahramanmaraş - Gölbaşı - Adıyaman segments of the East Anatolian Fault System (EAFS). The Arabian Journal for Science and Engineering 39(7), 5521-5536.
• Norvich, B. E., Martin, R. T. 1983. Solvation methods for expandable layers. Clays and clay minerals 31,235-238.
• Orhun, O. 1965. Yurdumuzda bulunan önemli kaolin ve killerin diferansiyel termik analizleri. Türkiye Mühendis ve Mimarlar Odalar Birliği Kimya Mühendisleri Odası Yayını.
• Önalan, M. 1986. Kahramanmaraş Tersiyer istifinin sedimanter özellikleri ve çökelme ortamları. İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Yerbilimleri Dergisi C5, 39-78.
• Özkan, T. O. 1977. Türkiye’deki ticari bentonit killerinin özellikleri ve kullanım alanlarının tespiti, TÜBİTAK Marmara Araştırma Enstitüsü, İstanbul.
• Özpınar, Y., Hançer, M. ve Semiz, B. 2006. Belevi (Çal) kil yatakları, Çal Sempozyumu, Pamukkale Üniversitesi, 1 - 3 Eylül 2006, Denizli.
• Robertson, A. H. F., Ünlügenç, U. C. 2001. Role of the Misis - Andırın lineament in closure and suturing of the southern Neotethys ocean in the Eastern Mediterranean region. Fourth International Turkish Geology Symposium, Adana, 89.
• Seyhan, L. 1967. Seramik hammaddeler. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Enerji ve Hammaddeler Arama ve Araştırmaları Dairesi, Rapor No: 292, Ankara (unpublished).
• Sümengen, M. 2014. 1/100.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları, Gaziantep - M38 paftası, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Varol, L., Kop, A., Darbaş, G. 2012. Koçlar - Sarıgüzel (Kahramanmaraş Kuzeyi) arasında kalan bölgenin Jeolojik özellikleri, Doğu Toroslar, KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi 15(1), 43-56.
• Yalçın, H. 2004. Kil mineralojisi ve jeolojisi ders notları. Cumhuriyet Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Sivas.
• Yılmaz, Y., Gürpınar, O., Yiğitbaş, E. 1988. Amanos Dağları ve Maraş dolaylarında Miyosen havzalarının tektonik evrimi. Türkiye Petrolleri