Prolaktinomalı Bireylerde Zayıflama Diyetlerinin Bazı Biyokimyasal Parametrelere ve Antropometrik Ölçümlere Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 17 - 33, 30.12.2016

Esen Yeşil , Gül Kızıltan , Mehtap Akçil Ok , Cüneyd Anıl

Öz

Amaç: Prolaktinomalı bireylerdeki ağırlık kaybının, hastaların bazı biyokimyasal parametrelerine ve
antropometrik ölçümlerine etkilerini belirlemek ve hastalarda tıbbi tedaviye ek olarak uygulanan zayıflama
diyetinin, hastalığın tedavisindeki etkinliğini değerlendirmek amaçlarıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma, Eylül 2014-Ağustos 2015 tarihleri arasında Başkent Üniversitesi Ankara
Hastanesi Endokrin ve Metabolizma Hastalıkları polikliniğine başvuran yeni mikroprolaktinoma tanısını
almış 20-64 yaş arası hafif şişman ve obez 22 kadın hasta üzerinde yürütülmüştür. Bu 22 hastanın 11’i
rastgele seçilerek çalışma grubunu, geriye kalan 11’i ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Çalışma grubunda
bulunan hastalara, başlangıçtaki vücut ağırlıklarının en az %5’ini kaybetmeyi hedefleyen 3 aylık zayıflama
diyeti planlanmış ve uygulanmıştır. Her iki grubun vücut analizleri, antropometrik ve biyokimyasal ölçümleri
çalışmanın başlangıcında ve 3 ayın sonunda yapılmıştır.
Bulgular: Çalışma grubundaki bireylerin BKİ ortalamaları çalışmanın başlangıcında 31.7±5.88 kg/m2 iken,
3 ay sonra yapılan ölçümde 28.9±5.52 kg/m2 olarak saptanmıştır (p<0.05). Çalışmanın sonunda kontrol
grubunun BKİ ortalamaları farkı istatistiksel açıdan önemli bulunmamıştır (p>0.05). Çalışma grubunda
vücut yağ yüzdesi farkı istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Her iki grupta da başlangıç ve son
serum prolaktin düzey ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Gruplar
arasındaki ilk ölçümler karşılaştırıldığında ise, istatistiksel açıdan önemli bir sonuç bulunmazken (p>0.05), üçüncü ayın sonunda serum prolaktin düzey ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan önemli
bulunmuştur (p<0.05). Çalışma grubunda, serum TSH, trigliserit ve toplam kolesterol düzeylerinde
istatistiksel açıdan önemli bir azalma saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Prolaktinomanın tıbbi tedavisine ek olarak uygulanan zayıflama diyetinin hiperprolaktinemiyi daha
kısa sürede iyileştirdiği gözlemlenmiş ve vücut ağırlığındaki azalmanın metabolik profil üzerine olumlu
etkiler yarattığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Prolaktinoma, ağırlık kaybı, obezite

Kaynakça

• Aflorei, E. D., & Korbonits, M. (2014). Epidemiology and etiopathogenesis of pituitary adenomas. Journal of neuro-oncology, 117(3), 379-394.
• Ashrafuzzama, S. M., & Latif, Z. A. (2013). Hyperprolactinemia. BIRDEM Medical Journal, 3(2), 99-105. ATP III Guidelines At-A-Glance Quick Desk Reference (http://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/ guidelines/atglance.pdf), Erişim Tarihi:22.09.2015.(75)
• Bernabeu, I., & Casanueva, F. F. (2013). Metabolic syndrome associated with hyperprolactinemia: a new indication for dopamine agonist treatment. Endocrine, 44(2), 273-274.
• Ciccarelli, A., Daly, A. F., & Beckers, A. (2005). The epidemiology of prolactinomas. Pituitary, 8(1), 3-6.
• Colao, A. (2009). The prolactinoma. Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism, 23(5), 575–596.
• Doknic, M., Pekic, S., Zarkovic, M., Medic-Stojanoska, M., Dieguez, C., Casanueva, F., & Popovic, V. (2002). Dopaminergic tone and obesity: an insight from prolactinomas treated with bromocriptine. European journal of endocrinology, 147(1), 77-84.
• Ekici, A., Keleş, H., Ekici, M., Kalpaklıoğlu, A. F., Bulcun, E., Karlıdağ, A., & Altınkaya, V. (2006). Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Olan Olgularda Tiroid Fonksiyonları. Solunum Hastalıkları, 17, 161-166.
• Fayh, A. P. T., Lopes, A. L., da Silva, A. M. V., Reischak-Oliveira, A., & Friedman, R. (2013). Effects of 5% weight loss through diet or diet plus exercise on cardiovascular parameters of obese: a randomized clinical trial. European journal of nutrition, 52(5), 1443-1450.
• Galluzzi, F., Salti, R., Stagi, S., La Cauza, F., & Chiarelli, F. (2005). Reversible weight gain and prolactin levels-long-term follow-up in childhood. Journal of Pediatric Endocrinology and Metabolism, 18(9), 921-924.
• Goel, P., Kahkasha, S. N., Gupta, B. K., & Goel, K. (2015). Evaluation of serum prolactin level in patients of subclinical and overt hypothyroidism. Journal of Clinical and Diagnostic Research: JCDR, 9(1), 15-17.
• Goswami, B., Patel, S., Chatterjee, M., Koner, B. C., & Saxena, A. (2009). Correlation of prolactin and thyroid hormone concentration with menstrual patterns in infertile women. Journal of Reproduction & Infertility, 10(3), 207-212. . Greenman, Y., Tordjman, K., & Stern, N. (1998). Increased body weight associated with prolactin secreting pituitary adenomas: weight loss with normalization of prolactin levels. Clinical endocrinology, 48(5), 547-553.
• Hekimsoy, Z., Kafesçiler, S., Güçlü, F., & Özmen, B. (2010). The prevalence of hyperprolactinaemia in overt and subclinical hypothyroidism. Endocrine journal, 57(12), 1011-1015.
• Huang, W., & Molitch, M. E. (2012). Evaluation and management of galactorrhea. American family physician, 85(11), 1073-1080.
• Iglesias, P., & Diez, J. J. (2013). Macroprolactinoma: a diagnostic and therapeutic update. QJM, 106(6), 495-504.
• Ignacak, A., Kasztelnik, M., Sliwa, T., Korbut, R. A., Rajda, K., & Guzik, T. J. (2012). Prolactin–not only lactotrophin. A “new” view of the “old” hormone. J Physiol Pharmacol, 63(5), 435-43.
• Kasper, D. L., Fauci, A. S., Longo, D. L., Braunwald, E., Hauser, S. L., & Jameson, J. L. (2009). Ön hipofiz ve hipotalamus hastalıkları, Harrison Endokrinoloji (16. Baskı). İstanbul: Nobel Tıp (s.34-35).
• Kopelman, P. G. (2000). Physiopathology of prolactin secretion in obesity. International Journal of Obesity & Related Metabolic Disorders, 24.
• Melmed, S., Casanueva, F. F., Hoffman, A. R., David, L., Kleinberg, D. L., Montori, V. M., Schlechte, J. A. & Wass, J. A. H. (2011). Diagnosis and Treatment of Hyperprolactinemia: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab, 96(2), 273-288.
• Naliato, E. C., Violante, A. H., Caldas, D., Loureiro, C. R., Fontes, R., Schrank, Y., ... & Colao, A. (2007). Body fat in nonobese women with prolactinoma treated with dopamine agonists. Clinical endocrinology, 67(6), 845-852.
• Pala, N. A., Laway, B. A., Misgar, R. A., & Dar, R. A. (2015). Metabolic abnormalities in patients with prolactinoma: response to treatment with cabergoline. Diabetology & metabolic syndrome, 7(1), 1.
• Rabie, W. A., El-Said, N. H., Mohammed, A. F., & Sayed, S. G. (2015). Role of prolactin as a cardiovascular risk in type 2 diabetes mellitus patients: a case-control study in Egypt. International Journal of Diabetes in Developing Countries, 35(4), 565-569.
• Rabinovich, I. H., Gómez, R. C., Mouriz, M. G., & García-Agulló, D. O. (2013). Clinical guidelines for diagnosis and treatment of prolactinoma and hyperprolactinemia. Endocrinología y Nutrición (English Edition), 60(6), 308-319.
• Ruhla, S., Weickert, M. O., Arafat, A. M., Osterhoff, M., Isken, F., Spranger, J., ... & Möhlig, M. (2010). A high normal TSH is associated with the metabolic syndrome. Clinical endocrinology, 72(5), 696-701.
• Santos‐Silva, C. M., Barbosa, F. R., Lima, G. A., Warszawski, L., Fontes, R., Domingues, R. C., & Gadelha, M. R. (2011). BMI and metabolic profile in patients with prolactinoma before and after treatment with dopamine agonists. Obesity, 19(4), 800-805.
• Schmid, C., Goede, D. L., Hauser, R. S., & Brandle, M. (2006). Increased prevalence of high body mass index in patients presenting with pituitary tumours: severe obesity in patients with macroprolactinoma. Swiss medical weekly, 136(15-16), 254.
• Top, C., Cingözbay, B. Y., Keskin, Ö., Terekeci, H., Önde, M. E. (2002). Normoglisemik Obez Hastalarda Prolaktin ve İnsülin Direnci İlişkisi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi ,28 (3): 85- 87.
• Tovar, S., & Diéguez, C. (2014). Prolactin and energy homeostasis: pathophysiological mechanisms and therapeutic considerations. Endocrinology, 155(3), 659-662.
• Tsigos, C., Hainer, V., Basdevant, A., Finer, N., Fried, M., Mathus-Vliegen, E., ….. & Zahorska-Markiewicz B. (2008). Management of obesity in adults: European clinical practice guidelines. Obesity facts, 1(2), 106-116.
• Uçan, B., & Delibaşı, T. (2012). Prolaktinoma: Epidemiyoloji, Patoloji ve Patogenez. Turkiye Klinikleri Journal of Endocrinology Special Topics, 5(2), 22-26.
• Wing, R. R., Lang, W., Wadden, T. A., Safford, M., Knowler, W. C., Bertoni, A. G., ... & Look AHEAD Research Group. (2011). Benefits of modest weight loss in improving cardiovascular risk factors in overweight and obese individuals with type 2 diabetes. Diabetes care, 34(7), 1481-1486.
• Yavuz, D., Deyneli, O., Akpinar, I., Yildiz, E., Gozu, H., Sezgin, O., ... & Akalin, S. (2003). Endothelial function, insulin sensitivity and inflammatory markers in hyperprolactinemic pre-menopausal women. European Journal of Endocrinology, 149(3), 187-193.
• Zhu, X., Wang, Y., Zhao, X., Jiang, C., Zhang, Q., Jiang, W., ... & Li, Y. (2015). Incidence of pituitary apoplexy and its risk factors in Chinese people: a database study of patients with pituitary adenoma. PloS one, 10(9), e0139088.