Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yetişen Üzüm Çeşitleri ve Geometrik Özellikleri

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 121 - 135, 31.12.2020

Zülküf Demir , Abdulkadir Levent

Öz

Üzüm, asma olarak bilinen bir meyvedir. Üzüm yetiştiriciliği alanında Türkiye, dünyada ilk altıda yer
alır. Üzüm, gıda endüstrisinde oldukça önemli bir konuma sahiptir. Üzüm çekirdeği, bünyesindeki
antioksidanlar yardımıyla, birçok hastalığı önleyici ve bu hastalıkları tedavi etme etkisine sahiptir.
Türkiye’de şıra şeklinde yıllık tüketilen üzüm miktarı üretilen toplam üzüm miktarının % 30’dur
(735000 ton). Üzümün yaklaşık olarak % 25’ini oluşturan çekirdek, yüksek oranda doymamış zengin
antioksidan içerir. Türkiye’de şıra şeklinde tüketilen üzüm tanesinin yaklaşık olarak % 3 – 6’sını
oluşturan (44000 ton) üzüm çekirdeği, atık ile birlikte çöpe atılmaktadır. Tasarımını ve imalatını
öngördüğümüz üzüm sıkma makinesi ile üzüm yetiştiricisinin işinin kolaylaştırılması ve atık ile çöpe
atılan üzüm çekirdeğinin ekonomiye kazandırılması hedeflenmektedir. Bu çalışma, üzüm sıkma
makinesi için yapılmış bir ön çalışmadır. İncelenen üzümlerin çekirdek boyutlarına göre üzüm sıkma
işleminde çekirdeği atıktan ayrıştıran eleğin delik çapı ≤2 mm, çekirdek dışında kalan atığı şıradan
ayıran eleğin çapı ise ≥8.5 mm olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Üzüm, Asma, Üzüm Çekirdeği, Üzüm Çeşitleri, Üzümün Geometrik Boyutları

The Varieties and Characteristics of Grapes Grown in Southeast Anatolia Region

Öz

Grape is a fruit, called Vitis. Turkey replaces in the first sixth in growing grape, in the world. Grape has a significant place in the food industry. The antioxidants in grape seed have the effect of preventing and treating many diseases. In Turkey, the percentages of grapes, consumed in the form of wort, is about 30 %, annually. The 25 % of grape garbage is seeds. Approximately 3-6 % of grapes seeds (44000 tons) wasted annually. The foreseeing designing and manufacturing the grape squeezing machine will facilitate the work of the grape grower and will achieve the grape seeds to the economy. While the sieve diameter of grape seeds separator, separated the seeds from the garbage of the grape will be less than or equal to 2 mm (≤2 mm), the garbage from the wort is greater than or equal to 8.5 mm (≥8.5 mm), according to the seeds geometrical dimensions, gained.

Anahtar Kelimeler

Grape, Vitis, Kinds of Vitis, Grape Seed, Geometrical Properties of Grapes

Kaynakça

• Akgün, N. Akgün, M. (2006). Extraction of grape seed by supercritical carbon dioxide. Journal of Engineering and Natural Sciences, 4: 49-58.
• Anonymous, (2013). http : // adlibilimler . ankara . edu.tr / files / 2013 / 08 / Grape-Seed - Article. pdf. Access date: 01.12.2018.
• Anonymous, (2015). http: // arastirma . tarim . gov . tr / manisabagcilik / Belgeler / genelbagcilik / SOFRALIK % 20UZUM%20SEKTORU%20HULYA%20UYSAL. pdf. Access date: 01.12.2018.
• Anonymous-a, (2014). http : // www. zmo. org.tr /resimler / ekler / c151c2a9b76f9ef ek. pdf?tipi=14 & sube. Access date: 01.12.2018.
• Anonymous-b, (2014). https : // www . google . com . tr / url?sa=t&rct= j&q= &esrc= s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjvmqrutdjRAhWC1iwKHcbQCdUQFggZMAA&url=http%3A%2F%2Fkoop.gtb.gov.tr%2Fdata%2F5342b6ce487c8ea5e4b4d9c1%2F2013%2520Kuru%2520%25C3%259Cz%25C3%25BCm%2520Raporu.pdf&usg=AFQjCNFmp1VU2jXDBL1c5c913SMqaGxLDA&sig2=R9_kj_kmAvbPoQHBjxCntQ&bvm= bv. 144686652, d. bGs. Access date: 01.12.2018.
• Arthur, J.H. (1981). Screw press with positive feed and accessible screens, US Patent 4.279.197.
• Baydar, N. G. Akkurt, M. (2001). Oil content and oil quality properties of some grape seeds. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 25: 163 – 168.
• Bosch, B., (1999). Process for making juice and juice press, especially wine or fruit press, US Patent 5.927.187
• Bosy, G. (1967). Treatment of grape juice, US Patent 3.301.684
• Cabaroğlu, T. Yılmaztekin, M. (2010). Üzüm bileşimi ve insan sağlığı üzerine etkileri. Buldan Sempozyumu 15-17 Nisan 2010 Tekirdağ, 999-1004.
• Coffelt, R. J. Giannini, G.R. Calif, D. (1971). Machine for separating juice from crushed grapes, US Patent 3.568.844.
• Coffelt, R. J. (1963). Continuous fruit press, US Patent 3.106.152.
• Dimitriou, M., Fed, B. (1993). Berry stripping machine for grapes, US Patent 5.226.35.
• Etal, O. A. (1965). Separator for grain and the like, US Patent 3.217.561.
• Ferrari, A. (1939). Juice extraction machine, US Patent 2.172.790.
• Ferrari, A. (1951). Grape crusher and stemmer, US Patent 2.543.571.
• Hunt, A. J., Hunt, A. J. Jr. (1982) Method of extraction of juice from fruit, US Patent 4.323.007.
• Kamiloğlu, Ö. (2014). Bazı erkenci sofralık üzüm çeşitlerinde tane kalite özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 7 (1): 58-63.
• Margolis, G. Gallo, E. J. (2007). Method and apparatus for removal of grape seeds from grape skin, US Patent 0104842 A1.
• Mironeasa, S. Leahu, A. Codina, G. G. Stroe, S. G. Mironeasa, C. (2010). Grape seed: Physic-chemical, structural characteristics and oil content. Journal of Agro alimentary Processes and Technologies, 16 (1): 1-6.
• Rafanelli, A. C. (1969). Juice extraction machine, US Patent 3.478.796.
• Roberto, T., Afonso, G. (1994). Machine for separating the seeds of grapes and similar fruits from the skin. European Patent Specification, Publication Number: 0 522 238 B1.
• Şenuyar, C. Demirbaş, N. Saygın, Ö. (2014). Türk şarap sektörünün mevcut durumu ve sektörün gelişimini sınırlayan faktörlerin değerlendirilmesi. U.Ü. Ziraat Fakültesi dergisi, 28(2): 1-12.
• Silva, F. C. (1943). Grape stemmer. US Patent 2.318.805.
• Spinato, C. (1984). Grape crusher, US Patent 4.457.223.
• Tichy, O. J., Meissner, K. E. (1988). Press for extracting juice from comestible solids and semi-solids such as fruits and vegetables, US Patent 4.788.910.
• Toaldo, I. M., Cruz, F. A., Alves, T. L., Gois, J. S., Borges, D. L. G., Cunha, H. P., Silva, E. L., Luiz, M. T. B. (2015). Bioactive potential of Vitis Labrusca L. grape juices from Southern region of Brazil: Phenolic and elemental composition and effect on lipid peroxidation in healty subjects, Food Chemistry, 173: 527 - 535.
• Valentini, V. Grenet, F. (1994). Machine for the extraction of juice from grapes, US Patent 5.365.838.