Mersin Kent Merkezindeki Türbelerin Günübirlik Kent Turu Programlarına Dâhil Edilmesi

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 78 - 92, 30.12.2022

Uysal Yenipınar , Cemile Yücel

Öz

Turizm hareketleri günümüzde kent turizmi kavramını da birlikte getirmiştir. Pek çok kent ihmal edilen kent merkezlerini canlandırıp turist çekmeye başlamıştır. Mersin kent merkezinin de eski canlılığını yitirdiği gözlenmektedir. Çalışmanın amacı; Mersin kent merkezinde yer alan türbe ve dinî ziyaretgâhların günübirlik tur programlarına alınmasına ve kent merkezinin canlandırılmasına katkı sunmaktır. Çalışma nitel araştırma deseninde keşifsel bir araştırma olup, gözlem ve görüşme tekniklerinden yararlanılmıştır. Ziyaretgâhların yer aldığı mahalle muhtarları ve sakinleri ile yüz yüze görüşmelerde, ziyaretçiler, ziyaret günleri ve ibadet pratikleri hakkında bilgiler alınmıştır. Yerel halkın türbeleri yıl boyunca belirli günlerde ziyaret ettiği, dilekte bulunduğu bulgulanmıştır. Anılan dinî mekânların, ilgili kuruluşların destek ve koordinasyonu ile günübirlik turlara dâhil edilebilir. Günübirlik turizm hareketinin, kent merkezini canlandırıp çarşı ve ticarethanelerin gelişimlerine katkı sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İnanç Turizmi, Türbeler, İnanç Pratikleri, Mersin Kent Merkezi

Kaynakça

• Ak, M. (2018a). Kültürel kimlik ve toplumsal hafıza mekânları olarak ziyaret yerleri. Turkısh Studies, 13 (3): 13-25.
• Ak, M. (2018b). Türk halk dindarlığı ve evliya inancı: Sosyolojik Bir Yaklaşım. Türk Kültürü ve Hacı Bektaşi Veli Araştırma Dergisi, 86: 95-110.
• Atasagun, G. (2006). Ziyaret fenomeni. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21 (21): 33-60.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2): 368-388.
• Başer, F. ve Başçı, A. (2012). İnanç turizmi kapsamında Aziz Pavlus evinin önemi ve tanıtım faaliyetlerine ilişkin ziyaretçi görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (19): 423-443.
• Çağımlar, Zekiye. (2002). Adana yöresindeki Nusayrilerde yatır-ziyaret inancı ile, ölüm sonrası uygulanan adet, inanma ve pratikler. Folklor/Edebiyat. VIII (XXXII): 77-86.
• Çetin, B., Kaymaz, Ç. K. (2013). İnanç turizminde kutsal mağaralar: Türkiye'deki Ashâb ı Kehf mağaraları (İzmir-Mersin-Kahramanmaraş-Diyarbakır). International Conference On Relgious Tourism and Tolerance, 9-12 May 2013. Konya, Turkey.
• Çıblak, N. (2005). Mersin’de İnanç Merkezlerine Bağlı Kurban Törenleri. Türklük Bilimi Araştırmaları, (17): 155-176.
• Çıblak Coşkun, N. (2013). Yatır ve ziyaretlerin halk kültüründeki rolü bağlamında Mersin ‘deki Muğdat Dede Türbesi’nin incelenmesi, Turkish Studies, 8(1): 1205-1219.
• Dikbaş, N.T. (2020). Yahudilik ve Hristiyanlıkta kutsallaştırılmış mekânlar. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Dikici, E. ve Sağır, A. (2012). Antalya’da inanç turizminin sosyolojik çözümlemesi: Demre-Myra örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(1): 35-43.
• Eliade, M. (2003). Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi. çev: Ali Berktay. C.1. Kabalcı Yayınları, İstanbul.
• Güç, A. (2000). Kur’an’da kutsallık anlayışı. Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9(9): 245-252.
• Günay, Ü. (2003). Türk halk dindarlığının önemli çekim merkezleri olarak dinî ziyaret yerleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (15): 5-36.
• Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1): 68-86.
• Kayadelen, M. (2019). “Mersin’in kuruluş dönemine ilişkin mevcut tezlerin irdelenmesi”. Kebikeç Dergisi. 47: 383-416.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal Of Mood Disorders, 3 (1): 44-6. DOI: 10.5455/jmood.20130325011730
• Koncak, M. (2017). İnsan mekân perspektifinde Mersin Nusayrileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
• Levent, Y. S. ve Uçar, M. (2018). Kültürel rotalar bağlamında Mersin ilinin inanç turizmi. (Ed), A. Arslan, I. Uluslararası Akdeniz Sempozyumu Bildiri Tam Metinleri Kitabı içinde (321-340). Mer-Ak Yayınları, Mersin.
• Menteşe, S. ve Cengiz, D. (2020). Veli-ocak kültlerinin Selçuklu ve Osmanlılarda din ve kültür inşasındaki önemine ilişkin kısa bir değerlendirme. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1): 84-90. https://dergipark.org.tr/en/pub/ulasbid/issue/54401/723267 adresinden erişildi.
• Ocak, A. Y. (2010). Kültür Kaynağı Olarak Menkıbe Nameler (Metodolojik Bir Yaklaşım). TTK Yayınları, Ankara.
• Oğuz, M. Ö. (2007). Folklor ve kültürel mekân, Milli Folklor, 76: 30-32.
• Okuyucu, A. (2020). İnanç turizmi açısından Türkiye’de dinî çekiciliklerin dağılışı. Turkish Studies-Social, 15(5): 2611-2628.
• Oskay, C. (2012). Mersin turizminin Türkiye ekonomisindeki yeri ve önemi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2): 185-202.
• Otto, R. (2014). Kutsal’a Dair (Sevil Ghaffari, Çev.). Altıkırkbeş Yayınları, İstanbul.
• Öz, H. (2008). Mersin'deki ziyaret yerlerinin halkbilimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Özarslan, M. (2009). Üsküdar'da yatır ve ziyaret yerleri. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 2 (3-4), 300-308.
• Özdemir, M. (2013). Türk kültüründe dağ kültü ve bir yüce dağ: Halbaba. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (9): 1-15.
• Özgen, N. (2012). Siirt’in inanç turizmi mekânları: Ziyaret (Veysel Karani) ve Tillo (Aydınlar) örnekleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (27): 251-272.
• Rinschede, G. (1992). Forms of Religious Tourism. Annals of Tourism Research 19:51–67.
• Sezer, İ. ve Öztürk, B. (2014). İnanç turizmi kapsamında yapılan türbe ziyaretlerinin, ziyaretçilerin bakış açısıyla değerlendirilmesi: Şeyh Kerameddin Türbesi örneği (Boztekke Köyü/Giresun). Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 4 (2): 45-50.
• Şeker, C. (2016). Hristiyanlıkta Yahudiliğe tepki olarak gelişen kutsallık anlayışı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 46-47.
• Temizel, G. ve Sartayeva, Z. (2021). Kültürel miras ve inanç turizmi açısından bir değerlendirme: Tarihi ipek yolu şehri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(3): 2161-2185.
• Togayhan, A. (2008). "Günümüz paralel Nusayrîlik inancına yansıyan senkretizmin temel formları: Mersin Karaduvar Mahallesi örneği”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20(20): 227-258.
• Türker, N., Akça, E. ve Uçar, M. (2019). Dinî mekânları ziyaret eden turistlerin seyahat motivasyonları: Kastamonu ilinde bir uygulama. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1): 111-132.
• Ünlü, T. (2009). Mekansal planlamanın kentin biçimlenmesine etkisi: Mersin örneği. Planlama Dergisi, 3 (4): 27-42.
• Yenipınar, U. (2015). Religious&cultural heritage tourism potential of city of Mersin: Some suggestions on how to manage faith and cultural tourism- Religious tourism. Tourism Environment and Sustainabilitiy (pp. 401-435). Bulgaria: St. Kliment Ohridski University Press.
• Yenipınar, U. (2021). Mersin ilinin kıyı turizmi, s. 371-416, (Ed) A. Atasoy, C. Ercik ve M. Durukan., Akdeniz'in turizm güneşi. Mersin, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Yeşildal, Ü.Y. (2018). Atalar kültüne dair inanmaların Türklerin ad verme inanç ve gelenekleri üzerindeki tesiri. Milli folklor dergisi, 15(119): 48- 59.
• Yilmaz, O. (2014). Alevilikte eski Türk dini (Göktanrı inancı) ve Şamanizmin etkileri. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 1(4): 1-13.
• Yılmaz, L. (2020). Mersin’de somut kültürel miras bilinci ve koruma üzerine bir değerlendirme. Amisos, 5(8): 156-177.
• Yılmaz, S. ve Yılmaz, H. (2013). İnanç turizmi açısından Abdurrahman Gazi Türbesi’nin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 29 (2): 287-303. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunizfd/issue/3021/41932