Katater İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyonlarının Önlenmesinde Güncel Yaklaşımlar

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 72 - 82, 21.10.2020

Rabia Koca , Aysel Gürkan

Öz

Katater ilişkili üriner sistem enfeksiyonları (Kİ-ÜSE) en sık görülen sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlardan (SHİE) biridir. Kİ-ÜSE hastanede kalış süresini, morbidite ve mortaliteyi arttırmakta ve gereksiz antibiyotik kullanımına neden olarak maddi kayıplara neden olmaktadır. Klinik rehberlerde kanıta dayalı uygulamalar ile Kİ-ÜSE'lerin yaklaşık %17-69'unun, her yıl Kİ-ÜSE ile ilişkili 380.000 enfeksiyonun ve 9.000 ölümün önlenebileceği bildirilmektedir. Rehberlerin ortak önerileri; kateterin gerekliliğinin değerlendirilmesi, aseptik tekniklere uyum, el hijyeni, kateter bakımı, kapalı drenaj sisteminin sürdürülmesi, drenaj torbalarının seviyesi ve mümkün olan en kısa sürede çıkarılması yönündedir. Bununla birlikte literatürde hasta bakımında aktif rolleri olan hemşirelerin Kİ-ÜSE’yi önleme konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları yer almaktadır. Bu kapsamda Akut Bakım Hastanelerinde Sağlık Bakımı İlişkili Enfeksiyonların Önlenmesi Stratejileri: 2014 Güncellemesi’nde özellikle sağlık çalışanlarının eğitimi ve yeterliliğini değerlendirme konularına yer verilmiştir. Bu derleme, Kİ-ÜSE’nin önlenmesi konusunda hemşirelere güncel bilgiler sağlamayı ve bu bilgileri uygulamalarında kullanmalarını sağlamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Katater ilişkili üriner sistem enfeksiyonları, hemşirelik, güncel yaklaşımlar

Kaynakça

• Ulusal sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar sürveyans rehberi 2017, Erişim 10.11.2018. https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/15719,ulusal-saglik-hizmeti-iliskili-enf-surveyansi-rehberipdf.pdf.
• Khan, H.A., Baig, F.K., & Mehboob, R. (2017). Nosocomial infections: Epidemiology, prevention, control and surveillance. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine. 7(5), 478-482.
• Yoğun Bakım Hemşireliği Çalıştayı 2018. Üriner kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonlarının önlenmesi ve kontrolü, Erişim 20.11.2018, http://tybhd.org.tr/images/kurs.pdf.
• Shuman, E.K., & Chenoweth, C.E. (2018). Urinary Catheter-Associated Infections. Infectious Disease Clinics. 32(4), 885-897.
• Guideline for Prevention of Catheter-associated Urinary Tract Infections, Erişim 15.11.2018, https://ecdc.europa.eu/en/publications-data/directory-guidance-prevention-and-control/healthcare-associated-infections-2
• Seyhan Ak, E., Özbaş, A. (2018). The effect of education of nurses on preventing catheter associated urinary tract infections in patients who undergo hip fracture surgery. Journal of clinical nursing. 27(5-6), 1078-1088.
• Chenoweth, C.E., Gould, C.V., & Saint, S.(2014). Diagnosis, management, and prevention of catheter-associated urinary tract infections. Infectious Disease Clinics. 28(1), 105-119.
• Jain, M., Dogra, V., Mishra, B., Thakur, A., &Loomba, P.S. (2015). Knowledge and attitude of doctors and nurses regarding indication for catheterization and prevention of catheter-associated urinary tract infection in a tertiary care hospital. Indian journal of critical care medicine: peer-reviewed, official publication of Indian Society of Critical Care Medicine. 19(2), 76.
• Lo, E., Nicolle, L.E., Coffin, S.E., Gould, C., Maragakis, L.L., Meddings, J., ... & Yokoe, D.S. (2014). Strategies to prevent catheter-associated urinary tract infections in acute care hospitals: 2014 update. Infection Control & Hospital Epidemiology, 35(2), 32-47.
• Guide to Preventing Catheter-Associated Urinary Tract Infections, Erişim 15.11.2018, http://apic.org/Resource_/EliminationGuideForm/0ff6ae59-0a3a-4640-97b5-eee38b8bed5b/File/CAUTI_06.pdf.
• Weiner, L.M., Webb, A.K., Limbago, B., Dudeck, M.A., Patel, J., Kallen, A.J., ... & Sievert, D.M. (2016). Antimicrobial-resistant pathogens associated with healthcare-associated infections: summary of data reported to the National Healthcare Safety Network at the Centers for Disease Control and Prevention, 2011–2014. infection control & hospital epidemiology, 37(11), 1288-1301.
• Ulusal sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar sürveyans ağı etken dağılımı ve antibiyotik direnç raporu 2017, Erişim 15.11.2018, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/Duyurular/Ulusal_Saglik_Hizmeti_Iliskili_Enfeksiyonlar_Surveyans_Agi_Etken_Dagilimi_Ve_Antibiyotik_Direnc_Raporu_2017/2017_Etken_Dagilim_ve_Antibiyotik_Direnc_Ozet_Raporu.pdf.
• Guıdelıne For Preventıon of Catheter Assocıated Urınary Tract Infectıons 2009, Erişim 01.01.2019, https://www.cdc.gov/hai/pdfs/cautiguideline2009final.pdf.
• Guideline for Prevention of Catheter-associated Urinary Tract Infections, Erişim 15.11.2018, https://ecdc.europa.eu/en/publications-data/directory-guidance-prevention-and-control/healthcare-associated-infections-2
• Meddings, J., Rogers, M.A., Krein, S.L., Fakih, M.G., Olmsted, R.N., & Saint, S. (2014). Reducing unnecessary urinary catheter use and other strategies to prevent catheter-associated urinary tract infection: an integrative review. BMJ quality & safety, 23(4), 277-289.
• Catheterisation Clinical Guidelines 2014, Erişim 20.11.18, https://www.anzuns.org/wp-content/uploads/2015/03/ANZUNS-Guidelines_Catheterisation-Clinical-Guidelines.pdf.
• Cao, Y., Gong, Z., Shan, J., & Gao, Y. (2018). Comparison of the preventive effect of urethral cleaning versus disinfection for catheter-associated urinary tract infections in adults: A network meta-analysis. International Journal of Infectious Diseases, 76, 102-108.
• Huang, K., Liang, J., Mo, T., Zhou, Y., & Ying, Y. (2018). Does periurethral cleaning with water prior to indwelling urinary catheterization increase the risk of urinary tract infections? A systematic review and meta-analysis. American journal of infection control, 46(12), 1400-1405.
• 2015 SIRs Using Historical Baselines, Erişim 21.02.2019, https://www.cdc.gov/hai/data/archive/2015-SIR-report.html.
• Catheter-Associated Urinary Tract Infection (CAUTI), Erişim 20.11.2018, https://www.ahrq.gov/topics/catheter-associated-urinary-tract-infection-cauti.html.
• Catheter-assocıated Urınary tract ınfectıons (cautı) change package, Erişim 01.02.2019, http://www.hret-hiin.org/Resources/cauti/17/catheter-associated-urinary-tract-infection-cauti-change-package.pdf.
• Cartwright, A. (2018). Reducing catheter-associated urinary tract infections: standardising practice. British Journal of Nursing, 27(1), 7-12.
• Üriner kateter infeksiyonlarının önlenmesi kılavuzu, Erişim 16.11.2018, http://www.hider.org.tr/global/Dernek_Kilavuzlari/2012-16-Ek1.pdf.