İktidarın Gücünün Gözüktüğü Yer: İzleme ve Disiplin

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 2, 197 - 208, 24.06.2020

Dilek Canyurt

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.628557

Öz

Modern dönemlerde teknolojik gelişmelerle doğru orantılı olarak, başkaları üzerinde iktidar sahibi olmayı isteyen her kesimin imkanları artmıştır. Bu çalışmada amaç, son günlerde Facebook ve Twitter gibi popüler sosyal medya mecralarında kişisel mahremiyetin ihlalleri noktasında ortaya çıkan skandalların verdiği ivme ile iktidarın gücü, izlenme, disiplin gibi konular hakkında farkındalığın arttırılmasıdır. Bu yapılırken Foucault’un perspektifi tercih edilmiştir. Foucault’un tarif ettiği iktidar biçimi, sadece devlet erkini ifade etmemekte, başkalarına hükmeden her kişi ve kurum bu tarif içerisine girmektedir. Bu çalışmada izlenme konusuna odaklanılırken, ‘Ponepticon modeli’ hapishaneler üzerinden, iktidar-suç-izlenme arasındaki ilişkilere vurgu yapılmıştır. Sonuç olarak anlaşılmıştır ki tıpkı eski çağların iktidar sahipleri gibi günümüzde de iktidar olmak isteyenler toplum hakkında olabildiğince bilgi sahibi olmak için gözetleme/izleme ile ilgili her yöntemi kullanmaktadırlar. İzleme ve izlenmenin son derece yaygın hale gelmesi onun normalleşmesini de beraberinde getirmiş adeta bir alışkanlık boyutuna varmıştır.

Anahtar Kelimeler

Foucault, izleme, iktidar, disiplin

Where the Power of Power Occurs: Monitoring and Discipline

Öz

In modern times, in parallel with the increase in technological opportunities, the possibilities of every segment that wants to have power over others have increased. The aim of this study is to raise awareness about the power of power, monitoring and discipline with the acceleration of the scandals that have emerged in recent days in social media such as Facebook and Twitter in the context of violations of personal privacy. In doing so, Foucault's perspective was preferred. The form of power described by Foucault does not only express the power of the state, but every person and institution that rules others is included in this description. This study focuses on the issue of relationship between power-crime-monitoring through, especially Ponepticon model prisons. As a result, , As a result, who want to be in power today use every method of monitoring in order to have as much information about society as possible. The fact that monitoring became extremely widespread has brought its normalization to a habitual dimension.

Kaynakça

• Atay, H. (2009). Temel haklar ve ilkeler doğrultusunda iletişimin denetlenmesi tedbiri ve kişisel güvenlik “biri bizi dinliyor”. Ceza Hukuku Dergisi, 4(10), 157-175.
• Boyne, R. (2009). Foucault ve Derrida Aklın Öteki Yüzü, (çev.) İsmail Yılmaz. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
• Bozkurt, V. (2000). Gözetim toplumu ve internet: Özel yaşamın sonu mu?. Birikim Dergisi, 136, 69–74.
• Cnntürk.com, (2018, Mart 21). 50 Milyon Kişinin Facebook Verileri Trump İçin Kullanılmış. Eylül 10, 2019 tarihinde, https://www.cnnturk.com/dunya/dw/50-milyon-kisinin-facebook-verileri-trump-icin-kullanismis adresinden alındı.
• Dolgun, U. (2004). Gözetim toplumunun yükselişi: Enformasyon toplumundan gözetim toplumuna, Yönetim Bilimleri Dergisi, 1, 55–74.
• Dolu, O. (2011). Suç Teorileri: Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ergüden, I. (2007). Hapishane Çağı Kapatılan İnsan. İstanbul: Versus Kitap.
• Falzon, C. (2001). Foucault ve Sosyal Diyalog Parçalanmanın Ötesi, (çev.) Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Foucault, M. (2006). Hapishanenin Doğuşu, (çev.) Mehmet Ali Kılıçbay. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Foucault, M. (2000). Özne ve İktidar, (çev. ) Işık Ergüden ve Osman Akınhay. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Giddens, A. (2000). Sosyoloji , (çev.) Cemal Güzel. Ankara: Ayraç Yayınları.
• Hacking, Ian (2002). Foucault’nun arkeololojisi. V. Urhan (Ed.), Foucault ve Bilginin Arkeolojisi içinde, İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Hardt, M., & Negri, A. (2011), Çokluk, (çev.) Barış Yıldırım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Hardt, M., & Negri, A. (2012), İmparatorluk, (çev.) Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Karakehya, H. (2008). Modern cezalandırma sistemlerinin büyük anlatıları. İÜHFM C. LXVI, 90, 87–108.
• Kızmaz, Z. (2007). Cezaevi ve hapsetmenin suçu engellemedeki etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 1–25.
• Ntv.com.tr., (2019, Mayıs 14). Konum Verilerini Paylaşan Twitter Özür Diledi, Temmuz, 12, 2019 tarihinde, https://www.ntv.com.tr/teknoloji/konum-verilerini-paylasan-twitter-ozur-diledi,cR_hK9tcoEe2pkScdc8YAQ edresinden alındı.
• Paye, J. C. (2009). Hukuk Devletinin Sonu: Olağanüsüt Halden Diktatörlüğe Terörle Mücadele, (çev.) G. Demet Lüküslü. Ankara: İmge Kitabevi.
• Sancar, M. (2004). Şiddet, şiddet tekeli ve demokratik hukuk devleti. Doğu Batı Dergisi, 3, 25–45.
• Saygılı, A. (2004). Mikro iktidarın bir fiziği: hapishane. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(63), 177–196.
• Sucu, İ. (2011). Gözetim toplumunun karşı ütopya yüzü: İktidar güçleri ve ötekiler. Atatürk İletişim Dergisi, 2, 125–140.
• Timur, T. (2005). Felsefe İzlenimleri: Sartre, Althusser, Foucault, Derrida. Ankara: İmge Kitabevi.
• Tümurtürkan, M. (2010). Gündelik hayatın gözetimi “Panoptikon Toplumu”. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar Dergisi, 3, 4–19.