A Woman Educationist in İzmir: Articles of Vedide Baha Pars in Periocidal Publishings

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 4, 115 - 134, 28.12.2021

Serife Cagin

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.958863

Öz

Vedide Baha Pars is one of our educationist writers who educated many students and had administrative duties in İzmir during periods of Atatürk and İnönü. She’s the daughter of an important educationist Hakkı Baha Pars who was a close friend of Atatürk and one of the founders of İttihat ve Terakki Cemiyeti. While she has been the principal of İzmir Girls’ High School, she was also elected as president of İzmir Halkevi (İzmir Community Center) and published this establishment’s periodical Fikirler between 1947-1950. In 1952 she became the first female principal in a higher educational institution when she was assigned to be the principal of Gazi Educational Institution. Although Vedide Baha is important for our history of education, there are almost no studies about her scientific articles focused on education. Topics she wrote about are child education, preparation of units in secondary schools, lesson plan, teaching a lesson, project method, success and failure, effective reading and methods for learning a foreign language, moral behavior development in children, adolescence, adults’ communication with children, community centers, Republic and Atatürk, democracy and arts. She discussed education thoroughly by considering social and psychological differences and national values, in a wide range of subjects such as literature, philosophy, arts and physical sciences without being limited in a certain field.

Anahtar Kelimeler

Vedide Baha Pars, Principle of İzmir Girls’ High School, Child education

İzmir’de Bir Kadın Eğitimci: Vedide Baha Pars’ın Süreli Yayınlardaki Yazıları

Öz

Vedide Baha Pars, Atatürk ve İnönü dönemlerinde İzmir’de birçok öğrenci yetiştirmiş, idari görevlerde bulunmuş eğitimci yazarlarımızdandır. Atatürk’ün yakın arkadaşlarından, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin kurucularından ve önemli eğitimcilerden olan Hakkı Baha Pars’ın kızıdır. İzmir Kız Lisesi Müdürü olduğu dönemde İzmir Halkevi Başkanlığı’na da seçilir ve İzmir Halkevi’nin yayın organı olan Fikirler dergisini, 1947-1950 yılları arasında çıkarır. 1952’de, Türkiye’de bir yükseköğretim kurumunu idare eden ilk kadın müdür olarak Gazi Eğitim Enstitüsü müdürlüğüne atanır. Eğitim tarihimiz için önemli gördüğümüz Vedide Baha’nın çalışmamızın konusunu teşkil edecek olan süreli yayınlardaki eğitim üzerine kaleme aldığı bilimsel mahiyetteki yazıları hakkında hemen hemen hiç inceleme yapılmamıştır. Genel olarak çocuk eğitimi başta olmak üzere ortaokullarda ünitelerin hazırlanması, ders plânı, dersin öğretilmesi, proje usulü, başarı ve başarısızlık, etkili okuma ve yabancı dil öğrenme usulleri, çocuklarda ahlakî davranışların kazandırılması, ergenlik, yetişkinlerin çocuklarla iletişimi, halkevleri, demokrasi, Cumhuriyet ve Atatürk, güzel sanatlar gibi pek çok konuda yazı kaleme almıştır. O, eğitimi sosyolojik ve psikolojik farklılıkları, milli değerleri dikkate alarak edebiyat, felsefe ve güzel sanatlardan fen bilimlerine kadar geniş bir yelpaze içinde belli alanlarla sınırlı kalmadan etraflı bir şekilde ele almıştır.

Anahtar Kelimeler

Vedide Baha Pars, İzmir Kız Lisesi Müdürü, Fikirler dergisi, çocuk eğitimi

Kaynakça

• Akıncı, A. (1962). Örnek Hayatlar: Vedide Baha Pars Hayatı Makaleleri Konuşmaları I. İstanbul: Amerikan Bord Neşriyat.
• Alpan, N. (1959). “Vedide Baha Pars”. Birlik, Nr. 5-6, s. 17-18.
• Binbaşıoğlu, C. (2014). Başlangıçtan Günümüze Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bozkurt, C. (2015). “Milli Mücadele Döneminde Muhittin Baha Pars”. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Nr. 56, s. 11-32.
• Huyugüzel, Ö. F. (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.