Fiziksel Aktivitenin Sosyal Görünüş Kaygısı ve Özgüven Düzeylerine Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 20 Sayı: 1, 13 - 24

Erdil Durukan , Gökhan Aydın

https://doi.org/10.33459/cbubesbd.1481301

Öz

Bu çalışmada üniversite personelinin fiziksel aktivite düzeylerinin, sosyal görünüş kaygısı ve özgüven düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemek ve bu faktörler arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Araştırmaya 157 (%47,7) idari, 172 (%52,3) akademik olmak üzere toplam 329 üniversite personeli katılmıştır. Verilerin toplanabilmesi amacıyla “Demografik Bilgi Formu”, “Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi”, “Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği” ve “Öz-Güven Ölçeği” kullanılmıştır. Dağılımların normal olduğu belirlendikten sonra değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Pearson korelasyon analizi, anlamlı ilişkilerin birbirine olan etkisini belirlemek amacıyla regresyon analizi kullanılmıştır. Bireylerin fiziksel aktivite düzeyleri ile sosyal görünüş kaygısı arasında negatif yönlü anlamlı (p<0,05), fiziksel aktivite düzeyleri ile öz güven düzeyleri arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). Öz güven düzeyleri ile sosyal görünüş kaygıları arasında ise negatif yönlü ilişki bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların fiziksel aktivite düzeyleri, sosyal görünüş kaygılarını ve öz güven düzeylerini istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordamaktadır. Sonuç olarak fiziksel aktivitenin bireylerin sosyal görünüş kaygılarını azaltma ve özgüven düzeylerini artırma potansiyeline sahip olduğunu göstermektedir. Fiziksel aktivitenin artırılması, sosyal görünüş kaygısının azaltılması ve özgüvenin artırılması için etkili bir strateji olabilir.

Anahtar Kelimeler

Egzersiz, Fiziksel aktivite, Kaygı, Özgüven, Sosyal görünüş

Etik Beyan

Bu araştırma Balıkesir üniversitesi sağlık bilimleri girişimsel olmayan çalışamalar etik kurulunca 13/02/2024 tarihinde E-11811414-050.04-358084 sayı ve 2024/7 karar no ile uygun bulunmuştur.

The Effect of Physical Activity on Social Appearance Anxiety and Self-Confidence Levels

Öz

In this study, the aim was to determine the effect of university personnel's physical activity levels on their social appearance anxiety and self-confidence levels, as well as to examine the relationship between these factors. A total of 329 university personnel participated in the study, comprising 157 (47.7%) administrative and 172 (52.3%) academic staff. Data were collected using a "Demographic Information Form," the "International Physical Activity Questionnaire," the "Social Appearance Anxiety Scale," and the "Self-Esteem Scale." Pearson correlation analysis was used to examine the relationship between variables after normal distributions were confirmed, and regression analysis was employed to determine the impact of significant relationships on each other. A significant negative relationship (p < 0.05) was found between individuals' physical activity levels and social appearance anxiety, while a significant positive relationship (p < 0.05) was observed between physical activity levels and self-confidence levels. Furthermore, a negative relationship (p < 0.05) was identified between self-confidence levels and social appearance anxiety. Participants' physical activity levels significantly predicted their social appearance anxiety and self-confidence levels. Consequently, the findings indicate that physical activity has the potential to decrease individuals' social appearance anxiety and increase their self-confidence levels. Increasing physical activity could be an effective strategy for reducing social appearance anxiety and enhancing self-confidence.

Anahtar Kelimeler

Exercise, Physical activity, Anxiety, Self-confidence, Social appearance

Kaynakça

• Akın, A. (2007). Öz-güven ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2) 165-75.
• Akkaya, Ç. (2022). Adolesan dönemi çocuklarda fiziksel aktivite düzeyi ile dijital oyun bağımlılığı ve özgüven ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Akkuş, Y., Türk, R., & Aydemir, A. (2019). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ile sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(1), 120-126. https://doi.org/10.17681/hsp.429806
• Alemdağ, S., & Öncü, E. (2015). Öğretmen adaylarının fiziksel aktiviteye katılım ve sosyal görünüş kaygılarının incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 3(3), 287-300. https://doi.org/10.14486/IJSCS291
• Bakalim, O. (2016). Self-confident approach in coping with stress and social appearance anxiety of turkish university students: the mediating role of body appreciation. International Journal of Higher Education, 5(4), 134-143. http://dx.doi.org/10.5430/ijhe.v5n4p134
• Biddle, S. J. H., & Asare, M. (2011). Physical activity and mental health in children and adolescents: A Review of reviews. British Journal of Sports Medicine, 45(11), 886-895. https://doi.org/10.1136/bjsports-2011-090185
• Brunet, J., & Sabiston, C. M. (2009). Social physique anxiety and physical activity: A Self-determination theory perspective. Psychology of Sport and Exercise, 10(3), 329-335. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2008.11.002
• Buns, M., & LaValle, K. (2020). The Influence of a university homeschool physical education program on fundamental motor skills and self-confidence. Journal of Education and Development, 4(2), 1-9. https://doi.org/10.20849/jed.v4i2.737
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24.baskı.). Pegem Akademi.
• Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjöström, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E., ... & Oja, P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine & science in sports & exercise, 35(8), 1381-1395. https://doi.org/10.1249/01.MSS.0000078924.61453.FB
• Demirel, H., Kayıhan, H., Özmert, E.N., & Doğan, A. (2014). Türkiye fiziksel aktivite rehberi. Kuban Yayıncılık.
• Dishman, R. K., Berthoud, H. R., Booth, F. W., Cotman, C. W., Edgerton, V. R., Fleshner, M. R., ... & Zigmond, M. J. (2006). Neurobiology of exercise. Obesity, 14(3), 345-356. https://doi.org/10.1038/oby.2006.46
• Doğan, T. (2010). Sosyal görünüş kaygısı ölçeğinin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 151-159.
• Eime, R. M., Young, J. A., Harvey, J. T., Charity, M. J., & Payne, W. R. (2013). A Systematic review of the psychological and social benefits of participation in sport for children and adolescents: ınforming development of a conceptual model of health through sport. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 10, 1-21. https://doi.org/10.1186/1479-5868-10-98
• Ekinci, H. (2013). Müzik öğretmeni adaylarının solo sahne performansına ilişkin özgüven algılarının bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 52-64.
• Gautreau, C. M., Sherry, S. B., Mushquash, A. R., & Stewart, S. H. (2015). Is self-critical perfectionism an antecedent of or a consequence of social anxiety, or both? A 12-month, three-wave longitudinal study. Personality and Individual Differences, 82, 125-130. https://doi.org/10.1016/j.paid.2015.03.005
• Gökçe, H., & Keçeci, K. (2020). Fiziksel aktiviteye katılan bireylerin iletişim becerileri ve sosyal görünüş kaygıları. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 73-81. https://doi.org/10.30769/usbd.744899
• Gökçe, H., Uygurtaş, M., & Morca, Ş. (2020). Düzenli fiziksel etkinliklere katılan bireylerin serbest zaman doyumu serbest zamanlarda algılanan özgürlük ve sosyal görünüş kaygı düzeyleri. OPUS International Journal of Society Researches, 15(26), 4408-4420. https://doi.org/10.26466/opus.650826
• Gül, M., Küçükibiş, H. F., Şahin, B., & Özkurt, B., (2018). Ergenlik dönemi bireylerin sosyal görünüş kaygıları ile fiziksel aktiviteye yönelik davranış değişim basamakları arasındaki ilişkinin incelenmesi. ERPA bildiriler kitabı içinde (ss.595-599). İstanbul.
• Gür, H., & Küçükoğlu, S. (1992). Yaşlılık ve fiziksel aktivite. Roche Yayınları.
• Hagger, M., & Chatzisarantis, N. (2008). Self-determination theory and the psychology of exercise. International Review of Sport and Exercise Psychology, 1(1), 79-103. https://doi.org/10.1080/17509840701827437
• Hart, T. A., Flora, D. B., Palyo, S. A., Fresco, D. M., Holle, C. & Heimberg, R. G. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment, 15(1), 48-59. https://doi.org/10.1177/107319110730667
• Harter, S. (2012). The Construction of the self: Developmental and sociocultural foundations. Guilford Publications.
• İlhan, A., & Bardakçı, U. S. (2020). Analysis on the self-confidence of university students according to physical activity participation. African Educational Research Journal, 8(1), 111-114. https://doi.org/10.30918/AERJ.8S1.20.017
• Kanatsız, D., & Gökçe, H. (2020). Ergenlerin fiziksel aktiviteye katılım durumuna göre beden memnuniyeti ve sosyal görünüş kaygı düzeylerinin incelenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1863-1870. https://doi.org/10.33206/mjss.596573
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınları.
• Kılıç, S. K. (2020). Lise öğrencilerinde sosyal görünüş kaygısı ve fiziksel aktiviteye katılım motivasyonu ilişkisi. International Journal of Active Learning, 5(2), 69-85. https://doi.org/10.48067/ijal.827568
• Korkmaz, M., & Uslu, T. (2020). Fitness yapan bireylerin benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı ve sosyalleşme düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(3), 1-18.
• Kumartaşlı, M. (2022). Spora ve sosyal etkinliklere katılımın özgüven üzerine etkisinin araştırılması. Social Sciences Studies Journal (Sssjournal), 6(71), 4400-4404. http://dx.doi.org/10.26449/sssj.2725
• Leary, M. R., & Kowalski, R. M. (1995). The Self-presentation model of social phobia. In R. G. Heimberg, M. R. Liebowitz, D. A. Hope, & F. R. Schneier (Eds.), Social phobia: Diagnosis, assessment, and treatment (pp. 94–112). The Guilford Press
• McAuley, E., & Rudolph, D. (1995). Physical activity, aging, and psychological well-being. Journal of Aging and Physical Activity, 3(1), 67-96. https://doi.org/10.1123/japa.3.1.67
• Özdemir, R. A., Çuğ, M. & Çelik, Ö. (2010). Effects of different exercise interventions on social physique anxiety in young adult male university students. Hacettepe Journal of Sport Sciences, 21(2), 60–70.
• Özkan, A. M., Çekiç, A., & Çepikkurt, F. (2021). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüm kaygıları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Türkiye Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 98-111. https://doi.org/10.32706/tusbid.1015414
• Öztürk, M. (2005). Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Pehlivan, Z., Ada, E. N., & Öztaş, G. (2017). Ev kadınlarının sosyal görünüş kaygıları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Spor Bilimleri Dergisi, 28(1), 11-23. https://doi.org/10.17644/sbd.337990
• Polat, B., Erdil, C., & Koçak, İ. (2020). Okul takımlarında oynayan lise öğrencilerin özgüven düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 54-61.
• Ren, Y., & Li, M. (2020). Influence of physical exercise on social anxiety of left-behind children in rural areas in China: The Mediator and moderator role of perceived social support. Journal of Affective Disorders, 266, 223-229. https://doi.org/10.1016/j.jad.2020.01.152
• Sekaran, U. (2003). Research methods for business: A Skill-building approach. (4th edition). John Wiley & Sons.
• Senna, Y. E. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin fiziksel aktiviteye yönelimlerinin, sosyal görünüş kaygısı ve öz-yeterlikleriyle ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Shavelson, R. J., Hubner, J. J., & Stanton, G. C. (1976). Self-concept: validation of construct interpretations. Review of educational research, 46(3), 407-441. https://doi.org/10.3102/003465430460034
• Sonstroem, R. J., & Morgan, W. P. (1989). Exercise and self-esteem: Rationale and model. Medicine and Science in Sports and Exercise, 21(3), 329-337. https://doi.org/10.1249/00005768-198906000-00018
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5). Pearson.
• Vatansever, S. (2017). Lisanslı spor yapan ve yapmayan ergenlerin mental iyi oluş, benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı ve algılanan sosyal destek açısından karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Vural, M., Keskin, N., & Çoruh, Y. (2017). Research of social appearance anxiety and self-efficacy of the students entered university by special talent exam. International Journal of Environmental and Science Education, 12(9), 2063-2071.
• Yıldırım, Y. (2012). Farklı sosyoekonomik düzeylerdeki lise öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerinin araştırılması. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Yılmaz, A., & Ulaş, M. (2017). Kadınların rekreatif alanlarda fiziksel aktivite yapma amaçları ve karşılaştıkları sorunlar. Spor Bilimleri Dergisi, 27(3), 101-117. https://doi.org/10.17644/sbd.296205