Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürü Algıları ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 102 - 109, 30.06.2020

Zibel Koç , Canan Eraydın , Bilge Tezcan

https://doi.org/10.34087/cbusbed.587753

Cited By: 6

Öz

Amaç: Bu çalışma, özel bir hastanedeki hemşirelerin hasta
güvenliği kültürü algılarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini JCI
standartlarına sahip, hasta güvenliği aşamalarında proaktif seviyede olan bir
özel hastanede çalışan 145 hemşire oluşturmuştur. Etik kurul izni ve kurum izni
alındıktan sonra araştırma verileri “Kişisel
Bilgi Formu” ile “Hasta Güvenliği
Kültürü Ölçeği(HGKÖ)” ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır.
Verilerin analizi için SPSS v.25 programı kullanılmıştır. Sürekli (nicel)
değişkenler için tanımlayıcı istatistikler; “ortalama, standart sapma, minimum
ve maksimum” olarak ifade edilirken, kategorik değişkenler sayı ve yüzde
şeklinde verilmiştir. Ölçek alt boyutlarının Normallik dağılımına göre incelendikten
sonra “Bağımsız T-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)”  uygulanmıştır.

Bulgular ve Sonuç: Hemşirelerin HGKÖ’den aldıkları toplam
puan ortalaması 3,23±0,37 puan bulunmuştur. Ayrıca “hemşirelerin güvenlik
kültürü algısı” ölçeğin tüm alt boyutlarında da ortalamanın üzerinde
bulunmuştur. En yüksek puan “çalışanların eğitimi” (3,35±0,44), en düşük puan “beklenmedik
olay ve hata raporlama” (3,13±0,51) alt boyutlarında saptanmıştır. Meslekte çalışma süresiyle, HGKÖ ve alt boyutları
değerlendirildiğinde p<0.05 anlamlı derecede farklılık bulunmuştur.
Çalışmada 11 yıl ve üstü çalışanların HGKÖ ölçek puan ortalamaları ve alt
boyutları, diğer gruplara (1-5 yıl ve 6-10 yıl) göre anlamlı düzeyde yüksek
bulunmuştur.  Çalışmamızdan elde edilen
sonuç; hemşirelerin uzun süre kurumda çalışmış olmalarına, her yıl düzenlenen
yenileme eğitimleriyle (hasta güvenlik vs) 
hasta güvenlik kültürü algılarının artmasına bağlı çalışılan yıllarla
paralel bir yükselme şeklinde yorumlanmıştır. Hasta güvenliği her zaman
hemşirelerin en önemli işlevi olmuştur. Hatalar hakkında konuşmak, iyi bir
güvenlik kültürünün anahtarıdır ve sistemdeki zayıflıkları tespit etmenin en
iyi yoludur. 

Anahtar Kelimeler

hasta güvenliği kültürü, hasta güvenliği, hemşire

Kaynakça

• 1. Amiri, M, Khademian, Z, Nikandish, R, The effect of nurse empowerment educational program on patient safety culture: a randomized controlled trial, BMC Medical Education, 2018, 18(158), 1-8. doi:10.1186/s12909-018-1255-6.
• 2. Martin, B, Reneau, K, Jarosz, L, Patient Safety Culture and Barriers to Adverse Event Reporting: A National Survey of Nurse Executives, Journal of Nursing Regulation, 2018, 9(2), 9-17.
• 3. Kim, K.J, Yoo, S.M, Seo, E.J, Exploring the Influence of Nursing Work Environment and Patient Safety Culture on Missed Nursing Care in Korea, Korean Society of Nursing, 2018, 12, 121-126. doi:10.1016/j.anr.2018.04.003.
• 4. Hoffmann, B, Müller, V, Rochon, J, Gondan, M, Müller, B, Albay, Z, Weppler, K, ve ark. Effects of a team-based assessment and intervention on patient safety culture in general practice: an open randomised controlled trial, BMJ Quality and Safety, 2014, 23, 35–46. doi:10.1136/bmjqs-2013-001899.
• 5. DiCuccio, M.H, The Relationship Between Patient Safety Culture and Patient Outcomes: A Systematic Review, Journal of Patient Safety, 2015, 11(3), 135-142. doi:10.1097/pts.0000000000000058
• 6. Nieva, V.F, Sorra, J, Safety culture assessment: A tool for improving patient safety in health care organizations, BMJ Quality and Safety, 2003, 12(2), 17-23.
• 7. Arrıeta, A, Suárez, G, Hakım, G, Assessment of patient safety culture in private and public hospitals in Peru, International Journal for Quality in Health Care, 2017, 2, 1–6. doi:10.1093/intqhc/mzx165.
• 8. Boyer, K.K, Gardner, J.W, Schweikhart, S, Process quality improvement: an examination of general vs. outcome-specific climate and practices in hospitals, Journal of Operations Management, 2012, 3(4), 325-339.
• 9. Dobrzykowski, D.D, McFadden, K.L, Vonderembse, M.A, Examining pathways to safety and financial performance in hospitals: A study of lean in professional service operations, Journal of Operations Management, 2016, 42, 39-51.
• 10. Gregory, N, StockKathleen, L, McFadden, H, Improving service operations: linking safety culture to hospital performance, Journal of Service Management, 2017, 28(1), 1-56.
• 11. VanDenKerkhof, E, Sears, N, Tregunno, D, Edge, D, Ginsburg, L, Patient safety in practical nurses education: A cross-sectional survey of newly registered practical nurses in Canada, Nurse Education Today, 2017, 51, 48–56.
• 12. Kim, K.J, Yoo, S.M, Seo, E.J, Exploring the Influence of Nursing Work Environment and Patient Safety Culture on Missed Nursing Care in Korea, Korean Society of Nursing, 2018, 12, 121-126. doi.org/10.1016/j.anr.2018.04.003.
• 13. Türkmen, E, Baykal, Ü, Seren, Ş, Altuntaş, S, Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeği’nin Geliştirilmesi, Anadolu Hemşirelik Ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2011, 14(4), 38-46.14. Abdou, H.A, Saber, K.M, A baseline assessment of patient safety culture among nurses at student university hospital, World Journal of Medical Sciences, 2011, 6(1), 17-26. 15. Türk, I, Akgül, S, Seçkin, M, Tekingündüz, S, Zekioğlu, A, Hasta güvenliği kültürü üzerine bir araştırma: Eğitim ve araştırma hastanesi örneği, Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2018, 5(1), 25-34.
• 16. Karaca, A, Arslan, H, Hemşirelik Hizmetlerinde Hasta Güvenliği Kültürünün Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma, Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2014, 1(1), 9-18.
• 17. Rızalar, S, Tural Büyük, E, Şahin, R, As, T, Uzunkaya, G, Hemşirelerde Hasta Güvenliği Kültürü ve Etkileyen Faktörler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2016, 9(1), 9-15. doi:10.1002/hfm.20186
• 18. Sammer, C, James, B, Patient Safety Culture: The Nursing Unit Leader’s Role, Online Journal of Issues in Nursing, 2011, 16(3).
• 19. Cooper, J.B, Developing a culture of safet, Biomedical Instrumentation & Technology, 2003, 37(3), 212-214.
• 20. Vural, F, Çiftçi, S, Fil, Ş, Aydın, A, Vural, B, Sağlık Çalışanlarının Hasta Güvenliği İklimi Algıları ve Tıbbı Hataların Raporlanmasını, Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 5(2), 152-157.
• 21. Dursun, S, Bayram, N, Aytaç, S, Hasta Güvenliği Kültürü Üzerine Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler, 2010, 8(1), 1-14.
• 22. Ali, H, Ibrahem, S.Z, Al Mudaf, B, Al Fadalah, T, Jamal, D, El Jardali, F, Baseline assessment of patient safety culture in public hospitals in Kuwait, BMC Health Services Research, 2018, 18(1), 158-169.
• 23. Çırpı, F, Doğan Merih, Y, Hasta Güvenliğine Yönelik Hemşirelik Uygulamalarının Ve Hemşirelerin Bu Konudaki Görüşlerinin Belirlenmesi, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2009, 2(3), 26-34.
• 24. Derin, N, Demirel, E.T, Hastanelerde Verimlilik Artışı İçin Hasta Güvenliği Uygulamaları Ve Hasta Güvenliğinin Sağlanmasında Dönüşümcü Liderliğin Etkisi, Verimlilik Dergisi, 2011, 3, 51-81.
• 25. Korkmaz, O, Hemşirelerin Hasta Güvenliği Konusunda Yöneticilerin Tutumunu Algılayışı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, 14(4), 91-112.
• 26. Erdağı, S, Nadiye, Ö, Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Çalışma Ortamlarının, Hasta Güvenliği Kültürü Algılarının Ve Tükenmişlik Durumlarının İncelenmesi, Anadolu Hemşirelik Ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2013, 18(2), 94-106.
• 27. Özdemir, F, Şahin, Z, Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürü Algıları: Kars İli Örneği, ODU Journal of Medicine, 2015, (2), 139-144.
• 28. Güneş, U.Y, Gülek, O, Sömez, M, A survey of the patient safety culture of hospital nurses in Turkey, Collegian, 2016, 23(2), 225–232. 29. Ammouri, A, Tailakh, A, Muliir, J, Geethakrishnan, R, Al Kindi, S, Patient safety culture among nurses, International Nursing Review, 2015, 62(1), 102-110.
• 30. Campione, J, Famolaro, T, Promising practices for improving hospital patient safety culture, The Joint Commission Journal on Quality and Patient Safety, 2018, 44(1), 23-32.