Turkish Adaptation, Validity, and Reliability Study of the Depression Sensitivity Index

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 224 - 231, 28.06.2024

Şenel Çıtak , Halil İbrahim Taş , Omer Karaman

https://doi.org/10.34087/cbusbed.1395450

Öz

Objective: The rapid increase in the prevalence of depression poses a threat to human life. The aim of this study is to adapt the Depression Sensitivity Index to Turkish culture and evaluate its psychometric properties.
Method: A total of 1394 individuals (M=827, F=567; mean age: 37.35) were reached using the convenience sampling method, in accordance with the nature of quantitative research. The data for the study were collected through various instruments, including the Information Collection Form, Depression Sensitivity Index, Anxiety Sensitivity Index-3, DSM-5 Sleep Disorder Scale, Suicide Probability Scale-Suicidal Ideation Subscale, and DSM-5 Depression Scale. Language validity, construct validity, and reliability analyses were employed during the validation procedures of the scale.
Results: As a result of exploratory factor analysis, a two-factor structure, explaining 65.45% of the variance, was obtained for the model. Confirmatory Factor Analysis (CFA) has shown that the model possesses good fit indices (χ2 =88.64, df = 26, p< .001, CFI = .963, RMSEA = .066, 90% CI [.05, .08]), NFI=.94, RFI=.91, TLI= .93). In criterion-related validity procedures, significant positive correlations were observed between the scale and anxiety, sleep, suicidal ideation, and DSM-5 depression criteria. The Cronbach's alpha internal consistency coefficients were calculated as .82 for the overall scale, .82 for the physical/cognitive concerns subscale, and .71 for the social concerns subscale. The measurement invariance value of the scale was found to be .87.
Conclusion: The research results indicate that the Depression Sensitivity Index is a valid and reliable measurement tool in Turkish culture.

Anahtar Kelimeler

Depression, depression, depression sensitivity ındex, validity, reliability

Depresyon Duyarlılık İndeksinin Türkçe Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Amaç: Depresyon yaygınlığındaki hızla artış insan yaşamını tehdit etmektedir. Bu çalışmanın amacı Depresyon Duyarlılık İndeksi’ni Türkçe Kültürüne uyarlanmak ve psikometrik özelliklerini değerlendirmektir.
Yöntem: Çalışma örneklemini, çalışmaya gönüllü katılmayı kabul eden 18-65 yaş arası bireyler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında nicel araştırmaların doğasına uygun olarak kolay örnekleme yöntemi ile 1394 kişiye (K=827, E=567; yaş. Ort: 37.35) ulaşılmıştır. Araştırmanın verileri, Bilgi Toplama Formu, Depresyon Duyarlılık İndeksi, Anksiyete Duyarlılık İndeksi-3, DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeği, İntihar Olasılığı Ölçeği-İntihar Düşüncesi Alt Boyutu ve DSM-5 Depresyon Ölçeği ile toplanmıştır. Ölçeğin geçerlik işlemleri kapsamında dil geçerliği, yapı geçerliği, güvenilirlik analizlerinde yararlanılmıştır.
Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi sonucunda modeli %65.45 oranında açıklayan iki faktörlü yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) modelin uyum indekslerine sahip olduğunu göstermiştir (χ2 =88.64, df = 26, p< .001, CFI = .963, RMSEA = .066, 90% CI [.05, .08]), NFI=.94, RFI=.91, TLI= .93). Ölçüt bağıntılı geçerlik işlemlerinde anksiyete, uyku, intihar düşüncesi ve DSM-5 depresyon kriterleri ile pozitif yönde anlamlı ilişkiler gözlenmiştir. Cronbach alfa iç tutarlık katsayıları ölçeğin geneli için .82, Fiziksel/bilişsel endişeler alt boyutu .82 ve Sosyal endişeler alt boyutu için .71 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin ölçüm değişmezliği değeri ise .87 bulunmuştur.
Sonuç: Araştırma sonuçları Depresyon Duyarlılık İndeksi’nin Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Depresyon, depresyon duyarlılığı, geçerlik, güvenirlik.

Kaynakça

• 1. Zhang, Y, Zhang, H, Ma, X, & Di, Q. Mental health problems during the COVID-19 pandemics and the mitigation effects of exercise: a longitudinal study of college students in China. International journal of environmental research and public health, 2020, 17(10), 3722-16. https://doi.org/10.3390/ijerph17103722
• 2. Akgor, U, Fadıloglu, E, Soyak, B, Unal, C, Cagan, M, Temiz, B.E, BErzenoglu, B.E, Ak, S, Gültekin, M, & Ozyuncu, O, Anxiety, depression and concerns of pregnant women during the COVID-19 pandemic. Archives of Gynecology and Obstetrics, 2021, 304(1), 125–130. doi:10.1007/s00404-020-05944-1
• 3. Polat, Ö.P, & Coşkun, F, COVID-19 salgınında sağlık çalışanlarının kişisel koruyucu ekipman kullanımları ile depresyon, anksiyete, stres düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Batı Karadeniz Tıp Dergisi, 2020, 4(2), 51-58.
• 4. Sağlık Bakanlığı, Ulusal ruh sağlığı eylem planı. 2019, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/Ruh_Sagligi_Db/yayinlarimiz/URSEP_Baski.pdf, (Son Erişim Tarihi: 15 Şubat 2023).
• 5. Lee, J, Choi, K.S, Yun, J.A, The effects of sociodemographic factors on help-seeking for depression: Based on the 2017–2020 Korean Community Health Survey. PloS one, 2023, 18(1), e0280642.
• 6. WHO. Depressive disorder (depression). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression, 2023, (Son Erişim Tarihi: 12 Aralık 2023)
• 7. Capron, D.W, Allan, N.P, Schmidt, N.B, The depression sensitivity ındex: İnitial development and tests of convergent and construct validity. Journal of Affective Disorders, 2021, 15(287), 417-426. doi: 10.1016/j.jad.2021.03.051.
• 8. Franklin, J.C, Ribeiro, J.D, Fox, K.R, Bentley, K.H, Kleiman, E.M, Huang, X, Musacchio, K.M, Jaroszewski, A.C, Chang, B.P, & Nock, M.K, Risk factors for suicidal thoughts and behaviors: A meta-analysis of 50 years of research. Psychological Bulletin, 2017, 143(2), 187–232. https://doi.org/10.1037/bul0000084
• 9. Taylor, S, Zvolensky, M.J, Cox, B.J ve ark., Robust dimensions of anxiety sensitivity: Development and initial validation of the Anxiety Sensitivity Index–3. Psychol Assess, 2007, 19(2): 176–188
• 10. Türkçapar, M.H, Depresyon: Klinik uygulamada bilişsel-davranışcı terapi. Epsilon, İstanbul, 2021.
• 11. Rugo, K.F, Tabares, J.V, Crowell, S.E ve ark., The role of depression and suicidal cognitions as contributors to suicide risk among active duty soldiers reporting symptoms of posttraumatic stress disorder. Journal of Affective Disorders, 2020, 265, 333–341. doi:10.1016/j.jad.2020.01.095
• 12. Alvaro, P.K, Roberts, R.M, & Harris, J.K, A systematic review assessing bidirectionality between sleep disturbances, anxiety, and depression. Sleep, 2013, 36(7), 1059-1068. https://doi.org/10.5665/ uyku.2810
• 13. Sargın, A.E, & Türkçapar, H, İntiharın bilişsel davranışcı modeli ve terapisi. H.D. Özgüven & M. Sercan (Ed.). İntiharı anlama ve müdahale içinde (ss. 248-268). Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları, 2020.
• 14. Lazarevich, I, Irigoyen-Camacho, M.E, Velázquez-Alva, M.C, Lara-Flores, N, Nájera-Medinaand, O, & Zepeda-Zepeda, M.A, Depression and food consumption in Mexican college students. Nutrición hospitalaria, 2018, 35(3), 620-626. DOI: https://doi.org/10.20960/nh.1500
• 15. Meule, A, Hermann, T, & Kübler, A, A short version of the Food Cravings Questionnaire - Trait: the FCQ-T-reduced. Front Psychol, 2014, 5, 190. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2014.00190
• 16. APA, DSM-5-TR Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı. E. Köroğlu (Çev.), Esenkal Yayıncılık, İstanbul, 2021.
• 17. Bilaç, Ö, Kavurma, C, Önder, A, Doğan, Y, Uzunoğlu, G, & Ozan, E, Bir bölge ruh sağlığı hastanesi çocuk ve ergen yatağı servisinde madde kullanımı nedeniyle yatarak tedavi gören gençlerin klinik ve sosyodemografik özellikleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 2019, 22(4), 463-471.
• 18. McHugh, R. K. & Weiss, R.D. Alcohol use disorder and depressive disorders. Alcohol research: current reviews. 2019, 40.(1) doi: 10.35946/arcr.v40.1.01
• 19. Beck, A.T, Steer R.A, Brown, G.K., Beck depression inventory. Harcourt Brace Jovanovich, 1987.
• 20. Dikmen, M, Beck Depresyon Envanteri II’nin öğretmen adayları üzerinde güvenirlik ve geçerliğinin incelenmesi. Turkish Studies-Education, 2020, 15(6), 4137-4150. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.46722
• 21. Hisli, N. Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği, güvenirliği. Psikoloji dergisi, 1989, 7(23), 3-13.
• 22. Reynolds, W.M, Reynolds adolescent depression scale. Comprehensive handbook of psychological assessment, 2, 2004, 224-236.
• 23. Sarıçam, H, The psychometric properties of Turkish version of Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in community and clinical samples. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2018, 7, 19-30. doi: 10.5455/JCBPR.274847
• 24. Stern, A.F, The hospital anxiety and depression scale. Occupational medicine, 2014, 64(5), 393-394.
• 25. Yalın-Sapmaz, Ş, Yalın, N, Kavurma, C, ve ark., DSM-5 Düzey 2 Depresyon Ölçeği Türkçe Formunun Güvenilirliği ve Geçerliliği (11-17 Yaş Çocuk Formu ve 6-17 Yaş Ebeveyn Formu). Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2017, 6(1),15-21, DOI: 10.5455/JCBPR.253026
• 26. Wu, Y, Levis, B, Sun, Y, He, C, Krishnan, A, Neupane, D, Bhandari, P.M, Negeri, Z, Benedetti, A, Thombs, B.D,. Accuracy of the Hospital Anxiety and Depression Scale Depression subscale (HADS-D) to screen for major depression: systematic review and individual participant data meta-analysis. BMJ, 2021, 373:n972. doi: https://doi.org/10.1136/bmj.n972
• 27. Himle, A.E, Havik, O.E, Thimm, J.C, The Leiden Index of Depression Sensitivity-Revised (LEIDS-R) and its revision (LEIDS-RR): An investigation of the internal structure and conceptual validity in a Norwegian sample. Nordic Psychology, 2020, 72(4), 331-345.
• 28. Cox, B.J, Enns, M.W, Taylor, S, The effect of rumination as a mediator of elevated anxiety sensitivity in major depression. Cognitive Therapy and research 2001, 25(5), 525–534.
• 29. Norenzayan, A, & Lee, A, It was meant to happen: explaining cultural variations in fate attributions. Journal of personality and social psychology, 2010, 98(5), 702. https://doi.org/10.1037/a0019141
• 30. Karamustafalıoğlu, O, Bakım, B, Ceylan, Y.C, Yavuz, B.G, Güven, T, & Gönenli, S, İntiharı Öngörebilecek Bir Araç: Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği. Düşünen Adam: Journal of Psychiatry & Neurological Sciences, 2010, 23(3), 151-157.
• 31. Tegin, B, Depresyonda bilişsel süreçler: Beck modeline göre bir inceleme. Psikoloji Dergisi, 1987, 6(21), 116-123
• 32. Borsa, J.C, Damásio, B.F., Bandeira D.R, CrossCultural adaptation and validation of psychological instruments: Some considerations. Paidéia, 2012, 22(53), 423–432
• 33. Gravetter, F.J, & Forzano, L.B, Research methods for the behavioral sciences (4th ed.). Belmont: Watsworth, 2012.
• 34. Fuller, C.M, Simmering, M.J, Atinc, G, Atinc, Y, & Babin, B.J, Common methods variance detection in business research. Journal of Business Research, 2016, 69(8), 3192-3198. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2015.12.008
• 35. Podsakoff, P.M, & Organ, D.W, Self-Peports in organizational research: Problems and prospects. Journal of Management, 1986, 12(4), 531-544.
• 36. Veneziano, L, Hooper, J, A method for quantifying content validity of healthrelated questionnaires. American Journal of Health Behavior, 1997, 21(1), 67-70.
• 37. Mantar, A, Yemez, B, Alkın, T, Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3’ün Türkçe Formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması, Türk Psikiyatri Dergisi, 2010, 21(3), 225- 234.
• 38. Yüzeren, S, Herdem, A, Aydemir, Ö, DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeği Türkçe Formunun geçerliliği ve güvenilirliği. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2017, 18 (Ek sayı 2), 79-84. doi: 10.5455/apd.241499
• 39. Batıgün, A.D., Şahin N.H, İntihar Olasılığı Ölçeği: Gözden geçirme, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Klinik Psikoloji Dergisi, 2002, 2(2), 52-64.
• 40. Dikici, D.S, Ascibasi, K, Aydemir, O, DSM-5 depresyon ölçeği Türkçe formunun geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2017, 18(S2), 51- 57.
• 41. Hambleton, R.K, Issues, designs and technical guidelines for adapting tests into multiple languages and cultures. In RK Hambleton, PF Merenda & SD Spielberger (Eds.), Adapting educational and psychological tests for cross-cultural assessment (pp. 3-38). Lawrence Erlbaum Associates, 2005.
• 42. Pallant, J, Spss Survival Manual: A step by step guide to data analysis using IBM SPSS (7th ed.). Routledge, 2020.
• 43. Kaya, B.Depresyon: Sosyo-ekonomik ve kültürel pencereden bakış. Klinik Psikiyatri, 2007, 10(6), 11-20.
• 44. Büyüköztürk, Ş, Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2002, 32(32), 470-83
• 45. Kline, R.B, Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). Guilford Press, 2016.
• 46. Schumacker, R.E, Lomax, R.G, A beginner›s guide to structural equation modeling. Lawrence Erlbaum Associates, 2004.
• 47. Nunnally, J.C, Bernstein, I.H, Psychometric theory (3rd ed.). McGraw-Hill, 1994.
• 48. Erdoğan, S, Nahcivan, N, Esin, N, Hemşirelikte araştırma süreç, uygulama ve kritik. Nobel Basımevi, Ankara, 2015.
• 49. Çapık, C, Gözüm, S, Aksayan, S, Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing, 2018, 26(3), 199-210. https://doi.org/10.26650/FNJN397481
• 50. Matthews, J, Cognitive behavioral therapy approach for suicidal thinking and behaviors in depression. In R. Woolfolk & L. Allen (Eds.), Mental and behavioural disorders and diseases of the nervous system mental disorders – Theoretical and empirical perspectives. (pp. 23–44). IntechOpen, 2013. https://doi.org/10.5772/52418
• 51. Kenny, D.A, Kaniskan, B, McCoach, D.B, The performance of RMSEA in models with small degrees of freedom. Sociological Methods & Research, 2015, 44(3), 486-507. https://doi.org/10.1177/0049124114543236
• 52. Çokluk, Ö, Şekercioğlu, G, Büyüköztürk, Ş, Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2), Pegem Akademi, Ankara, 2018.
• 53. Cohen, J, The earth is round ( p < .05). American Psychologist, 1994 49(12), 997–1003. https://doi.org/10.1037/0003-066X.49.12.997
• 54. Scher, C.S, Stein, M.B, Developmental antecedents of anxiety sensitivity. Journal of Anxiety Disorder, 2003, 17(3), 253–269. Doi:10.1016/S0887-6185(02)00202-5
• 55. Starcevic, V, Berle, D, Cognitive specifity of anxiety disorders: A review of selected key construct. Depression and Anxiety, 2006, 23(2), 51–61. doi: 10.1002/da.20145.
• 56. Otte, C, Gold, S.M, Penninx, B.W ve ark., Major depressive disorder. Nature reviews Disease primers, 2016, 2(1), 1-20.
• 57. Perlis, M.L, Giles, D.E, Buysse, D.J ve ark. Which depressive symptoms are related to which sleep electroencephalographic variables? Biol Psychiatry. 1997, 42(10), 904-113. doi: 10.1016/S0006-3223(96)00439-8. PMID: 9359976.
• 58. Nilsson, J, Gardulf, A, Lepp, M, Process of translation and adaptation of the Nurse Professional Competence (NPC) Scale. Journal of Nursing Education and Practice, 2016, 6(1), 100– 103