Alanya Community Centre and Activities

Yıl 2016, , 425 - 435, 01.06.2016

Nursel Gülcü

https://doi.org/10.13113/CEDRUS/201625

Öz

This study addresses the importance of the activities carried out by the Alanya Community Centre Halkevi founded in 1933, and which carried out im­portant duties. The Community centers, which were founded as a result of a historical development and for­mation process, emerged as a result of the social needs of the Turkish revolution. The 1930’s political, eco­nomic, cultural and social development was effective in the opening of the centers. Europe and the impact of the practice on public education in some European countries resulted in the Community Center being opened in 14 cities on the 19th of February 1932. The number of Community Centers quickly and continu­ously increased as an organization from its opening. The Community Center was opened in Alanya on 03/25/1933. Alanya Community Centre, tried to spread­ing innovations tf the public,made efforts to adopt them in the period from the opening to its clos­ing. Alanya Community Centre’s activities faced prob­lems, its role in cultural development and public educa­tion have tried to put forward in this study. At the end of this work, it was determined that Centre had worked in many areas, such as culture, daily life, reading, writing, theater, cinema and music. Alanya Commu­nity Center had also a role in the protection of historical and cultural heritage. However, the Community Center was the target of the criticism by the opposition party because of working closely with the CHP. It was closed soon after the opposition party came to power.

Anahtar Kelimeler

Alanya • Community Centre • Culture • Public • Education

Alanya Halkevi ve Faaliyetleri

Öz

Bu araştırmanın amacı 1933 yılında kurulan ve kültürel kalkınma amacıyla önemli işler yapmış olan Halk­evlerinden, Alanya Halkevi’nin önemini ve o za­man­daki faaliyetlerini ortaya koymaktır. Tarihsel bir gelişim ve oluşum süreci sonucunda doğmuş olan Halk­evleri, Türk İnkılabı’nın toplumsal ihtiyacı netice­sinde ortaya çıkmıştır. 1930’lu yıllardaki siyasi, ekono­mik, kültürel ve toplumsal gelişmeler Halkevleri­nin açılma­sında etkili olmuştur. Avrupa’nın bazı ülkelerin­deki Halk eğitimi ile ilgili uygulamaların da etkisi ile 19 Şubat 1932’de Türkiye genelinde 14 farklı yerde Halkevi açıl­mıştır. Açılış yılından itibaren sayısı sürekli olarak arttırı­lan Halkevleri kısa sürede teşkilat haline getirilmiş­tir. Bu çerçevede Alanya Halkevi de 25.03.1933 tarihinde açıl­mıştır. Alanya Halkevi açılışın­dan kapanışına kadar olan süreçte Cumhuriyet Dönemi’nde yapılan yenilikleri yayma ve halkın bunları benimsemesi yönünde çalışma­lar yapmıştır. Alanya Halkevi’nin yaptığı faaliyetler, kar­şı­laş­tığı problemler, halk eğitimindeki ve kültürel kal­kın­mada üstlendiği rol bu çalışmada ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda Alanya Halkevi’nin sanat, kültür, günlük hayat, okuma-yazma, tiyatro, si­ne­ma, müzik ve birçok alanda çalışmalar yaptığı tespit edil­miştir. Alanya Halkevi aynı zamanda, Alanya tarihi ve kültürel mirasının korunması doğrultusunda çalışma­lar da yapmıştır. Ancak Halkev­leri çok partili döneme geçil­dikten sonra CHP ile olan yakın çalışmalarından do­layı muhalefetin eleştirilerine hedef olmuştur. De­mok­rat Par­ti’nin iktidara gelmesin­den kısa süre sonra da kapatıl­mıştır.

Anahtar Kelimeler

Alanya • Halkevi • Kültür • Halk • Eğitim

Kaynakça

• BCA 1936a Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Alanya Halkevi 01.01.1935-31.12.1935 Tarihleri Arası Halkevi Faaliyet Çizelgesi”. 490. 100/891. 804. 1 [05. 01. 1936].
• BCA 1936b Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Alanya Halkevi 01.01.1935-31.12.1935 tarihleri arası Halkevine Kayıtlı Üyelerin Mesleklerine Göre Sayı Çizelgesi”. 490. 100/891. 804. 1 [05. 01. 1936].
• BCA 1936c Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “01.01.1935-31.12.1935 Tarihleri Arası Alanya Halkevinde Okunan Kitaplar, Okuyucuların Meslekleri İle İlgili Çizelge”. 490. 100/981. 804. 1 [05. 01. 1936].
• BCA 1936d Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Alanya Halkevi Başkanlığı’nın Raporu”. 490. 100/981. 804. 1 [13. 01. 1936].
• BCA 1936e Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “CHP İl Yönetim Kurulu Başkanı Ş. Karacan’ın Yazısı”. 490. 100/1007. 887. 1 [17. 03. 1936].
• BCA 1936f Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “CHP Genel Sekreterliği Tarafından Alanya Halkevi Başkanlığı’na Gönderilen Yazı”. 490. 100/981. 804. 1 [08. 04. 1936].
• BCA 1936g Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Halkevlerinin Açılış Sırasını Gösterir Liste”. 490. 01/3. 14. 6 [10.11.1936].
• BCA 1941a Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Burdur Bölgesi Müfettişi Osman Şahinbaş’ın Raporu”. 490.100/994. 843. 3 [22. 01. 1941].
• BCA 1941b Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Burdur Bölgesi Müfettişi, Edirne Mebusu Osman Şahinbaş’ın II. Raporu”. 490. 100/994. 843. 3 [08. 06. 1941].
• BCA 1943a Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “Alanya Halkevi Başkanı Nurettin İşman’ın Yazısı”. 490. 100/824. 256. 1 [09. 06. 1943].
• BCA 1943b Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “CHP Genel Sekreterliği Tarafından Alanya Halkevi Başkanlığı’na Gönderilmiş Olan Yazı”. 490. 100/824. 256. 1 [29. 06. 1943].
• BCA 1949 Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, “CHP Genel İdare Kurulu Üyesi, Konya Milletvekili Muhsin Adil Binal’ın Yazısı”. 490. 100/1215. 35. 1 [20. 12. 1949].
• BCA 1951 Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi,“Halkevleri Kapanışı”. 490. 100/30. 18. 01 [08. 09. 1951].
• Akgün – Uluğtekin 1989 S. Akgün – M. Uluğtekin, “Misak-ı Maarif”. Atatürk Yolu 3 (1989) 285- 349.
• Akşam Gazetesi 1932 “Halkevleri Her Tarafta Büyük Merasimle Açıldı”. Akşam Gazetesi [20 Şubat 1932].
• Başgöz 1995 İ. Başgöz, Türkiye’nin Eğitim Çıkmazı ve Atatürk. Ankara 1995.
• C.H.F 1932 C.H.F Halkevleri Talimatnamesi. Ankara 1932.
• C.H.F 1934 C.H.F Halkevleri Talimatnamesi. Ankara 1934.
• Çavdar 1983 T. Çavdar, “Halkevleri”. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi IV (1983) 878-884.
• Çeçen 1990 A. Çeçen, Halkevleri. Ankara 1990.
• Çeçen 2000 A. Çeçen, Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri. İstanbul 2000.
• Erşan – Yetim 2012 M. Erşan – F. Yetim, “Alanya Halkevi ve Alanya Kültür Tarihindeki Yeri”. F. N. Koçak, Alanya XII. Tarih ve Kültür Sempozyumu. Konya (2012) 443-457.
• İnan 1983 R. İnan, Gazi’nin (Atatürk’ün) Halkçılık Ülküsü, Halkevleri Ve Sonrası. Ankara 1983.
• Kapluhan 2012 E. Kapluhan, “Atatürk Dönemi Eğitim Seferberliği ve Köy Enstitüleri”. Marmara Coğrafya Dergisi 26 (2012) 172-194.
• Kılıç 1981 E. Kılıç, Halk Eğitiminde Kuram ve Uygulama. Ankara 1981.
• Özdemir – Aktaş 2011 Y. Özdemir – E. Aktaş, “Halkevleri (1932’den 1951’e)”. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED) 45 (2011) 235-262.
• Pehlivanlı 2008 H. Pehlivanlı, “Kırıkkale Halkevi (1942-1951)”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi 24 (2008) 127-147.
• Toksoy 2004 N. Toksoy, “Türk İnkılâbında Milli Kültürün Yeri Ve Halkevi Çalışmaları”. Türkoloji Çalışmaları Dergisi I/3 (2004) 124-161.
• Toksoy 2007 N. Toksoy, Halkevleri, Bir Kültürel Kalkınma Modeli olarak. Ankara 2007. Toprak 2013 Z. Toprak, Türkiye’de Popülizm 1908-1923. İstanbul 2013.
• Türk Akdeniz 1938a Türk Akdeniz, 2/8. Antalya 1938.
• Türk Akdeniz 1938b Türk Akdeniz, 11-12. Antalya 1938.
• Çağlar 1937 B. K. Çağlar, “Halkevinde Bariz Çalışmalar ve Beliren Değerler”. Ülkü Halkevleri Dergisi 68/XII (1937) 350-380.
• Yamaner 1999 Ş. Yamaner, Atatürkçü Düşüncede Ulusal Eğitim. Ankara 1999.