Observations on the Doric Architectural Blocks from Sinope

Yıl 2020, , 177 - 199, 30.06.2020

Nazlı Yıldırım

https://doi.org/10.13113/CEDRUS.202008

Öz

In this study, it is aimed to identify, date and introduce the doric architectural bloks found in Sinope Ancient City. Three columns, seven capitals and architrave-frieze blocks which were used as reused on the city walls were examined in detail. The determination of typological similarities of all these architectural elements, what kind of buildings they belong to and their dating are also included. In addition to the fact that the city has been inhabited uninterruptedly from the early periods until today, the use of pre-existing architectural materials for a new structure in almost every period makes it difficult to understand the city’s texture in different periods; however, all architectural examples examined within the scope of the research provide preliminary information about the existence of a Doric building starting from the Classical Period to the Early Roman Period.

Anahtar Kelimeler

Paphlagonia, Sinope, Doric Order

Sinope’de Bulunan Dorik Mimari Bloklar Üzerine Gözlemler

Öz

Bu çalışmada Sinope kenti içerisinde tespit edilen Dor düzenli mimari blokların tanımlanması, tarihlendirilmesi ve bilim dünyasına tanıtılması amaçlamaktadır. Çalışma içerisinde Dor düzeninde üç sütun gövdesi, yedi başlık ve kentin sur duvarları üzerinde devşirme olarak kullanılmış olan arşitrav-friz blokları incelenmiş, tüm bu mimari parçaların tipolojik benzerlerinin tespiti, hangi tür yapılara ait olabilecekleri ve tarihlendirilmeleri gibi konulara yer verilmiştir. Kentin erken dönemlerden başlayarak günümüze kadar kesintisiz olarak yerleşim görmüş olmasının yanı sıra hemen her dönemde, yeni bir yapı için önceden var olan mimari parçaların devşirme olarak kullanılması, kentin farklı dönemlerde sahip olduğu kent dokusunun anlaşılmasını zorlaştırmaktadır ancak araştırma kapsamında incelenen tüm mimari örnekler Klasik Dönem’den başlayarak Erken Roma Dönemi’ne uzanan bir Dor düzeni yapılaşmasının varlığı konusunda ön bilgiler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Paphlagonia, Sinope, Dor Düzeni, Dor Mimarisi

Kaynakça

• Adam 2005 J. P. Adam, Roman Building. Materials and Techniques. London-New York 2005.
• Akurgal 1956 E. Akurgal, “Sinop Kazıları”. TAD VI/1 (1956) 47-61.
• Arslan 2007 M. Arslan, Mitridates VI Eupator. Roma’nın Büyük Düşmanı. İstanbul 2007.
• Barat 2012 C. Barat, “La ville de Sinope, Reflexions Historiques et Archeologiques”. Ed. D. K. Tezgör, Sinope. The Results of Fifteen Years of Research Proceedings of the International Symposium. 7-9 May 2009. Boston (2012) 25-64.
• Barletta 2001 B. A. Barletta, The Origins of the Greek Architectural Orders.
• Bingöl 2004 O. Bingöl, Arkeolojik Mimaride Taş. İstanbul 2004.
• Bohn 1885 R. Bohn, Das Heiligtum der Athena Polias Nikephoros. AvP II. Berlin 1885.
• Bohn 1889 R. Bohn, Altertümer von Aegae. Berlin 1889.
• Boysal 1959 Y. Boysal, “Sinop’un En Eski Buluntuları ve Kolonizasyonu Hakkında”. TAD VIII/2 (1959) 23-29.
• Bujskikh–Chistov 2018 A. Bujskikh–D. Chistov,” Architectural Details and Monumental Buildings at Barysthenes”. Caiete ARA 9 (2018) 5-22. Cambridge 2001.
• Conze – Schazmann 1911 A. Conze – P. Schazmann, Mamurt-Kaleh: Ein Tempel der Gottermutter unweit Pergamon. Berlin 1911.
• Coulton 1964 J. J. Coulton, “The Stoa by the Harbour at Perachora”. BSA 59 (1964) 101-131.
• Coulton 1976 J. J. Coulton, The Architectural Development of the Greek Stoa. Oxford 1976.
• Coulton 1977 J. J. Coulton, Ancient Greek Architects at Work. Problems of Structure and Design. New York 1977.
• Dinsmoor 1973 W. B. Dinsmoor, The Architecture of Ancient Greece. An Account of Its Historic Development. New York 1973.
• Doonan 2006 O. Doonan, “Exploring Community in the Hinterland of a Black Sea Port”. Eds. P. Guldager Bilde - V. Stolba, Surveying the Greek Chora: The Black Sea Region in a Comparative Perspective. Black Sea Studies 4. Aarhus (2006) 47-58.
• Doruk 1987 S. Doruk, “Antik Alinda Kentindeki Pazar Yapısı”. Belleten 51 (1987) 1118-1137.
• Ebcioğlu 1974. İ. Ebcioğlu, “Neşredilmemiş Yeni Bir Sinope (Sinop) Şehri Sikkesi ve Onunla İlgili Bazı Sorunlar”. Anadolu (Anatolia) 18 (1974) 91-103.
• Eran 2019 Y. Eran, Arkaik Dönem Tapınakları. Anıtsal Hellen Mimarlığına Giriş. İstanbul 2019.
• Erzen 1956 A. Erzen, “Sinop Kazısı 1953 Yılı Çalışmaları”. TAD VI/1 (1956) 69-72.
• Gider-Büyüközer 2013 Z. Gider-Büyüközer, Karia Bölgesi Dor Mimarisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya 2013.
• Gider-Büyüközer 2019 Z. Gider-Büyüközer, “Anadolu Dor Mimarisi: MÖ 4. Yüzyıl”. Arkhaia Anatolika II (2019) 102-165.
• Goethert – Schleif 1962 F. W. Goethert – H. Schleif, Der Athenatemple von Ilion. Berlin 1962.
• Hederbey et al.1912 R. Hederbey, G. Niemann – W. Wilberg, Das Theater in Ephesos. FIE II. Wien 1912.
• Hind 1985 J. G. F. Hind, “Anchors, Crayfish and Facing Heads: Silver Coins of Apollonia on the Euxine Sea”. Thracia Pontica II (1985) 89-104.
• Ismaelli 2009 T. Ismaelli, Hierapolis di Frigia III: Architettura Dorica a Hierapolis di Frigia. İstanbul 2009.
• Johnson 1936 F. P. Johnson, “The Kardaki Temple”. AJA 40/1 (1936) 46-54.
• Kalpaxis 1986 T. E. Kalpaxis, Hemiteles. Akzidentelle Unfertigkeit und “Bossen-Stil” in der griechischen Baukunst. Mainz 1986
• Kawerau – Wiegand 1930 K. Kawerau – Th. Wiegand, Die Paläste der Hochburg. AvP V/1. Berlin 1930.
• Keleş 2015 V. Keleş, “Sikkeler Işığında Karadeniz’de Grek Etkisi (Güney Bölge)”. Ed. M. Işıklı – B. Can, Uluslararası Doğu Anadolu- Güney Kafkasya Kültürleri Sempozyumu Bildiriler II. Cambridge (2015) 51-59.
• Knell 1980 H. Knell, Grundzüge der griechischen Architektur. Darmstadt 1980.
• Kourayos –Burns 2004 Y. Kourayos – B. Burns, “Exploration of the Archaic Sanctuary at Madra on Despotiko”. BCH 128-129(2004) 133-174.
• Koutrakis et al. 2009 E. Koutrakis, Y. Machino, D. Mylona – C. Perdikaris, “Crayfish Terminology in Ancient Greek, Latin and Other European Languages”. International Journal of Crustacean Research 81/12 (2009) 1535-1546.
• Kökmen-Seyirci 2016 H. Kökmen-Seyirci, Rhodiapolis Antik Kenti Mimari Bezemeleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi. Antalya 2016.
• Kretzschmer 2010 F. Kretzschmer, Antik Roma’da Mimarlık ve Mühendislik. İstanbul 2010. Kryzhitsky 1998 S. D. Kryzhitsky,”The Temple of Apollo Ietros on the Western Temenos at Olbia (an Attempt at Reconstruction)”. Ancient Civilizations from Scythia to Siberia 4/1 (1998) 15-34. Lawrence 1967 A. W. Lawrence, Greek Architecture. Great Britain 1967.
• Mansel 1978 A. M. Mansel, Side. 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmalarının Sonuçları. Ankara 1978.
• Marconi 2007 C. Marconi, Temple Decoration and Cultural Identity in the Archaic Greek World. The Metopes of Selinus. Cambridge 2007.
• Mărgineanu-Cârstoiu 2006 M. Margineanu-Cârstoiu, Le Temple Dédié à Theos Megas à Histria. Histria XII. Architecture Grecque et Romaine. Membra Disiecta: Géométrie et Architecture. Bucharest 2006.
• Mărgineanu–Cârstoiu 2013 M. Margineanu-Cârstoiu, “De l’architecture Dorique Héllénistique à Callatis”. Caiete Ara 4 (2013) 33-56.
• Mert 2008 İ. H. Mert, Untersuchungen zur Hellenistischen und Kaiserzeitlishen Bauornamentik von Stratonikeia. IstForsch 50. Tubingen 2008.
• Nistor 2018 L. C. Nistor, “Architectural Fragments from Callatis. New Discoveries of Doric Architecture”. Caiete ARA 9 (2018) 53-70.
• Panayotova et al. 2014 K. Panayotova, M. Damyanov, D. Stoyanova – T. Bogdanova, “Apollonia Pontica: The Archaic Temenos and Settlement on The Island of St. Kirik”. Eds. J. M. Álvarez, T. Nogales – I. Rodà, Actas XVIII Congreso Internacional Arqueologia Clasica (CIAC), Proceedings XVIIIth International Congress of Classical Archaeology/1 Mérida (2014) 595-598.
• Paunov 2017 E. Paunov, “The Tetradrachm Coinage of Apollonia Pontica: Iconography, Issues and Magistrates”. Ed. D. Boteva, Studies in Ancient Numismatics In Honour of Dimitar Draganov. Bulgaria (2017) 59-87.
• Perrot – Chipiez 1898 G. Perrot – C. Chipiez, La Grèce de l’épopée la Grèce archaïque (le Temple). Histoire de l’art dans l’antiquité VII. Paris 1898.
• Pfaff 2003 C. A. Pfaff, “Archaic Corinthian Architecture, ca. 600 to 480 B. C.”. Eds. C. K. Williams – N. Bookidis, Corinth. The Centerary: 1896-1996. Results of Excavations Conducted by the American of Classical School of Classical Studies at Athens 20. Princeton (2003) 95-140.
• Redford 2014 S. Redford, İktidar İmgeleri. Sinop İçkalesindeki 1215 Tarihli Selçuklu Yazıtları. İstanbul 2014.
• Robertson 1969 D. S. Robertson, Greek and Roman Architecture. Cambridge 1969.
• Roebuck 1951 C. Roebuck, The Asklepieion and Lerna. Corinth XIV. Princeton 1951.
• Roux 1952 G. Roux, “La terrasse d’Attale I a Delphes”. BCH 76 (1952) 141-196.
• Rumscheid 1994 F. Rumscheid, Untersuchungen zur Kleinasiatischen Bauornamentik des Hellenismus. Germany 1994.
• Rusjaeva 2003 A. S. Rusjaeva, “The Main Development of the Western Temenos of Olbia in the Pontos”. Eds. P. G. Bilde, J. M. Højte – V. F. Stolba, The Cauldron of Ariantas. Studies presented to A. N. Sceglov on theoccasion of his 70th birthday. Black Sea Studies 1. Aarhus (2003) 93-116.
• Sağlan – Bağdatlı Çam 2017 S. Sağlan – F. Bağdatlı Çam, “Sinope’den Hellenistik Döneme Ait İki Mezar Steli”. TÜBA-AR 21 (2017) 117-134.
• Sapirstein 2016 P. Sapirstein, “The Columns of the Heraion at Olympia: Dörpfeld and Early Doric Architecture”. AJA 120/4 (2016) 565-601
• Schuller 1985 M. Schuller, “Die dorische Architekture der Kykladen inspatarchaischer Zeit”. JdI 100 (1985) 319-398.
• Serdaroğlu 2004 Ü. Serdaroğlu, Lykia-Karia’da Roma Dönemi Tapınak Mimarlığı. İstanbul 2004.
• Söğüt – Gider 2011 B. Söğüt – Z. Gider, “Eumeneia’da Bulunan Dorik Mimari Elemanlar”. Ed. B. Söğüt, Eumenia, Şeyhlü –Işıklı. İstanbul (2011) 93-99.
• Söğüt 1998 B. Söğüt, Kilikia Bölgesi’ndeki Roma İmparatorluk Çağı Tapınakları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya 1998.
• Söğüt 2005 B. Söğüt, “Tombs with Monumental Columns in the Olba Region”. Olba XI (2005) 103-154.
• Steskal 2010 M. Steskal, Das Prytaneion in Ephesos. FIE IX, 4. Wien 2010.
• Stillwellet al.1941 R. Stillwell, R. L. Scranton – S. E. Freeman, Architecture. Corinth I,II. Cambridge 1941.
• Şimşek – Yener 2014 C. Şimşek – B. Yener, “Laodikeia’da Dor Mimarisi”. Ed. C. Şimşek, 10. Yılında Laodikeia (2003-2013 Yılları). İstanbul (2014) 173-193.
• Texier 1862 C. Texier, Asie Mineure. Description Gèographique Historigue et Archèologique. Paris 1862.
• Thompson 1954 H. A. Thompson, “Excavations in the Athenian Agora: 1953”. Hesperia 23/1 (1954) 31-67.
• Tsetskhladze 2004 G. R. Tsetskhladze, “On the Earliest Greek Colonial Architecture in the Pontus“. Ed. C. J. Tuplin, Pontus and Outside World. Studies in Black Sea History, Historiography and Archaeology. Boston (2004) 225-278.
• Vandeput 1997 L. Vandeput, The Architectural Decoration in Roman Asia Minor. Sagalassos: a Case Study. Leuvenn 1997.
• Verneur 1826 J. T. Verneur, Journal des Voyages. Decouvertes et Navigations Modernes ou Archives Geographiques. Paris 1826.
• Waelkens 1993 M. Waelkens, “The Excavation of a Late Hellenistic Fountain Houseand Its Surroundings (Site N). An Interim Report“. Eds. M.Waelkens – J. Pobleme, Sagalassos II: Report on the Third Excavation Campaign of 1992. Leuven (1993) 43-86.
• Wescoat 1987 B. D. Wescoat, “Designing the Temple of Athena at Assos: Some Evidence from the Capital“. AJA 9/4 (1987) 553-568.
• Wescoat 2012 B. D. Wescoat, The Temple of Athena at Assos. Great Britain 2012.
• Wiegand – Schrader 1904 Th. Wiegand – H. Schrader, Priene. Berlin 1904.
• Winter 1908 F. Winter, Die Sculpturen mit Ausnahme der Altarreliefs. AvP VII. Berlin 1930.
• Winter 2006 F. E. Winter, Studies in Hellenistic Architecture. Canada 2006.
• Woodward 2012 R. J. Woodward, An Architectural Investigation into the Relationship between Doric Temple Architecture and Identity in the Archaic and Classical Periods. PhD Thesis, University of Sheffield. England 2012.
• Wright 2009 G. R. H. Wright, Ancient Building Technology Vol. 3: Construction. Leiden-Boston 2009.
• Yıldırım 2019 N. Yıldırım, “Sinope’den Attika Etkili İon Başlıkları“. TÜBA-AR/25 (2019) 125-138.
• Yıldız 2003 N. Yıldız, Kalıntılar ve Edebi Kaynaklar Işığında Antikçağ Kütüphaneleri. İstanbul 2003.