A Group of Early Bronze Age Western Anatolian Beaked Jugs

Yıl 2018, Cilt: 6 , 125 - 138, 29.06.2018

Barış Gür , Emre Erdan

Öz

This study includes beaked jugs dated to the Early Bronze Age Western Anatolian origin in the Kemal Uğurbil Collection. The number of beaked jugs in this work are eight. They were all acquired into the collection by way of purchase. Two of the jugs are flat based, six of them have three legs. All of the jugs were produced in different clays and polished in different techniques. Also they are all handmade. Many of the jugs were brought to the collection by purchasing at different times it is not certain where they come from. However, almost all of the samples belongs to the Troia-Yortan Cultural District. In this context, it can be thought that the beaked jugs are obtained from Yortan and its nearby archeological sites. The beaked jugs examined in this study are invesitigated not only in possible production points but also in various cultural groups of West-ern Anatolia, Inner Western Anatolia and Aegean Islands in a period of time following a significant cultural changes occurring in Anatolia.

Batı Anadolu Kökenli bir Grup Erken Tunç Çağı Gaga Ağızlı Testi

Öz

Bu çalışma Kemal Uğurbil Koleksiyonu’ndaki Batı Anadolu kökenli Erken Tunç Çağı’na tarihlenen bir grup gaga ağızlı testiyi içermektedir. Çalışmamıza konu olan testilerin sayısı sekizdir. Tamamı koleksiyona satın alma yolu ile kazandırılmıştır. Testilerin ikisi düz dipli, altısı ise üç ayaklıdır. Farklı hamur, renk ve tekniklerde üretilmiş olan eserlerin tamamı perdahlıdır. Testilerin hepsi el yapımıdır. Farklı tarihlerde satın alma yoluyla koleksiyona kazandırılan eserlerin pek çoğunun geliş yeri belli değildir. Buna karşın örneklerin hemen tamamı Troia-Yortan Kültür Bölgesi etkileri taşır. Bu bağlamda söz konusu seramiklerin Yortan ve yakını arkeolojik sahalar-dan elde edildiği düşünülebilmektedir. Bu çalışmada incelenen testiler, geniş bir zaman diliminde, salt üretim noktalarında değil, aynı zamanda Batı ve İç Batı Anadolu’nun çeşitli kültür grupları ve adalarda, Anadolu ile bağlantılı bir kültürel yapılanma izleyen yerleşimlerde karşımıza çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Erken Tunç Çağı, Batı Anadolu, Gaga Ağızlı Testi, Çanak Çömlek

Kaynakça

• Akdeniz 2009 E. Akdeniz, “Yortan Mezarlığı Hakkında Yeni Gözlemler”. TUBA-AR 12/1 (2009) 49-64.
• Akdeniz 2011 E. Akdeniz, Tarih Öncesinden İlk Demir Çağı’na Manisa. Manisa 2011.
• Akdeniz 2017 E. Akdeniz, “Manisa Müzesi’nden İki Çömlek”. AKSOS 1 (2017) 108-114.
• Akurgal 1958 E. Akurgal, “Yortankultur-Siedlung in Ovabayindir bei Balıkesir”. Anatolia III (1958) 156-164.
• Anlağan 1990 Ç. Anlağan, “Sadberk Hanım Müzesi’nde Bulunan Bir Grup Eski Tunç Çağı Eseri”. X. Türk Tarih Kongresi. Ankara (1990) 65-70.
• Ay 1998 D. Ş. M. Ay, Küllüoba İlk Tunç Çağı 1 Çanak Çömleği. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul 1998.
• Bernabo-Brea 1976 L. Bernabo-Brea, Poliochni Cıtta' Preistorica Nell'Isola di Lemnos. Roma 1976.
• Bittel et al. 1939 K. Bittel, J. R. Stewart – J. L. Angel, “Ein Gräberfeld der Yortan-Kultur bei Babaköy”. Archiv für Orientforschung 13 (1939) 1-31.
• Blegen et al. 1951 C. W. Blegen, J. L. Caskey – M. Rawson, Troy: The Third, Fourth, and Fifth Settlements, vol. II. Princeton 1951.
• Charloux 2001 G. Charloux, “Paul Gaudin et les premirés campagnes de fouilles a Yortan et a Aphrodisias”. Orient Express 1 (2001) 24-26.
• Çilingiroğlu 2004 A. Çilingiroğlu, Ulucak Höyük: Excavations Conducted Between 1995 and 2002. Louvain 2004.
• Derin – Caymaz 2012 Z. Derin – T. Caymaz, “İzmir-Yeşilova Höyüğü 2011 Yılı Çalışmaları”. Kazı Sonuçları Toplantısı XXXIV/1. Ankara (2012) 119-142.
• Derin et al. 2016 Z. Derin, T. Caymaz – G. Eroğlu, “İzmir-Yeşilova Höyüğü 2014 Yılı Çalışmaları”. Kazı Sonuçları Toplantısı XXXVII/1. Ankara (2016) 159-175.
• Doumas 1988 C. G. Doumas, “Early Bronze Age in the Cyclades: Continuity or Discontinuity?”. Eds. E. French – K. A. Wardle, Problems in Greek Prehistory. Bristol (1988) 21-29.
• Duru 1996 R. Duru, Kuruçay Höyük: Geç Kalkolitik ve İlk Tunç Çağı Yerleşmeleri, vol. 2. Ankara 1996.
• Efe 1988 T. Efe, Demircihüyük III, 2. Die Keramik 2 C: Die Frühbronzezeitliche Keramik der Jüngeren Phasen (ab Phase H). Mainz 1988.
• Efe 2003 T. Efe, “Batı Anadolu Tunç Çağı Uygarlığının Doğuşu”. ArkeoAtlas 2 İstanbul (2003) 92-129.
• Efe 2007 T. Efe, “The theories of the ‘Great Caravan Route’ Between Cilicia and Troy: the Early Bronze Age III Period in Inland Western Anatolia”. Anatolian Studies 57 (2007) 47-64.
• Efe et al. 1995 T. Efe, A. Topbaş - A. İlaslı, “Salvage Excavations of the Afyon Archaeological Museum, Part I: Kaklık Mevkii, A Site Transitional to the Early Bronze Age”. Studia Troica 5 (1995) 357-399.
• Erkanal – Özkan 1998 H. Erkanal – T. Özkan, “1996 Bakla Tepe Kazıları”. Kazı Sonuçları Toplantısı 19/1. Ankara (1998) 399-426.
• Erkanal – Özkan 1999 H. Erkanal – T. Özkan, “1997 Bakla Tepe Kazıları”. Kazı Sonuçları Toplantısı XX/1. Ankara (1999) 337-356.
• Erkanal 2008 H. Erkanal, “Die neuen Forschungen in Bakla Tepe bei İzmir”. Eds. H. Erkanal, H. Hauptmann, V. Şahoğlu – R. Tuncel, The Aegean in the Neolithic, Chalcolithic and Early Bronze Age Urla Symposium. Ankara (2008) 165-177.
• Eslick 2009 C. Eslick, Elmalı-Karataş V: The Early Bronze Age Pottery of Karataş: Habitation Deposits. Bryn Mawr 2009.
• French 1969 D. French, “Early Pottery Sites from Western Anatolia”. Bulletin of the Institute Archaeology at London 5 (1969) 15-23.
• Gülseven 2002 E. Gülseven, Milas Müzesi Eski Tunç Çağı Kapları. Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla 2002.
• Harmankaya 2002 S. Harmankaya, “Türkiye İlk Tunç Çağı Araştırmaları Üzerine Bir Değerlendirme”. TAY-4 (2002) İstanbul.
• Hood et al. 1981 S. Hood, J. Clutton-Brock – P. G. Bialor, Excavatıons In Chıos 1938-1955: Prehıstorıc Emporıo And Ayıo Gala, vol. I. Athens 1981.
• Horejs – Weninger 2016 B. Horejs – B. Weninger, “Early Troy and its Significance for the Early Bronze Age in Western Anatolia”. Eds. E. Pernicka, S. Ünlüsoy – S. Blum, Early Bronze Age Troy: Chronology Cultural Developements and Interregional Contacts. Tübingen (2016) 123-147.
• Hutchinson 1935 R. W. Hutchinson, “Uruk and Yortan”. Iraq 2/2 (1935) 211-222
• Hüryılmaz 1997 H. Hüryılmaz, “İçbatı Anadolu Bölgesi’nde Bulunan Yortan Mezarlık Kültürüne Ait Üç Kap”. Belleten 61/232 (1997) 499-522.
• Joukowsky 1986 M. Joukowsky, Prehistoric Aphrodisias: Excavations and Studies. Providence 1986.
• Kadish 1971 B. Kadish, “Excavations of Prehistoric Remains at Aphrodisias, 1968 and 1969”. American Journal of Archaeology 75/2 (1971) 121-140.
• Kamil 1982 T. Kamil, Yortan Cemetery in the Early Bronze Age of Western Anatolia. Oxford 1982.
• Korfmann 1995 M. Korfmann, “1993 Yılı Troia Çalışmaları”. Kazı Sonuçları Toplantısı XVI/1. Ankara (1995) 238-262.
• Kouka 2009 O. Kouka, “Third Millenium BC. Aegean Chronology”. Eds. S. Manning – M. Bruce, Three Rings, Kings and Old World Archaeology and Environment, Studies in Honor of Ian Kuniholm. Oxford (2009) 133-49.
• Kökten 1949 K. Kökten, “1949 Yılı Tarihöncesi Araştırmaları Hakkında Kısa Rapor”. Belleten 13/52 (1949) 811-829
• Lamb 1936 W. Lamb, Excavations at Thermi in Lesbos. London 1936.
• Levi 1986 D. Levi, Iasos Kazıları. Ankara 1986.
• Lloyd – Mellaart 1962 S. Lloyd – J. Mellaart, Beycesultan: The Chalcolithic and Early Bronze Age Levels. London 1962.
• Mellink 1964 M. J. Mellink, “Excavations at Karataş-Semayük in Lycia, 1963”. American Journal of Archaeology 68/3 (1964) 269-278.
• Mellink 1965 M. J. Mellink, “Excavations at Karatas-Semayük in Lycia, 1964”. American Journal of Archaeology 69/3 (1965) 241-251.
• Meriç 1990 R. Meriç, “1988 Yılı Alaşehir Kazısı”. Kazı Sonuçları Toplantısı XI/1. Ankara (1990) 179-190.
• Meriç 1992 R. Meriç, “1990 Yılı Alaşehir Kazısı”. Kazı Sonuçları Toplantısı XIII/1. Ankara (1992) 227-236.
• Milojcic 1961 V. Milojcic, Samos: Die Prahistorische Siedlung unter dem Herion. Grabund 1953-1955. Bonn 1961.
• Mitten – Yüğrüm 1968 D. G. Mitten – G. Yüğrüm, “Excavations at Ahlatlı Tepecik on the Gygean Lake, 1968”. Türk Arkeoloji Dergisi 17/1 (1968) 125-127.
• Orthmann 1966 W. Orthmann, “Keramik der Yortankultur in den Berliner Museen”. İstanbuler Mitteilungen 16 (1966) 1-26.
• Özgüç 1944 T. Özgüç, “Yortan Mezarlık Kültürüne Ait Yeni Bulgular”. Belleten 29 (1944) 53-70.
• Özkan – Erkanal 1999 T. Özkan – H. Erkanal, Tahtalı Barajı Kurtarma Kazısı Projesi. İzmir 1999.
• Sipahi 2000 T. Sipahi, “Babaköy Mezarlığı’ndan Bir Grup Yortan Seramiği”. Ed. Anon. Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1999 Yıllığı. Ankara (2000) 93-110.
• Şahoğlu 2005 V. Şahoğlu, “The Anatolian Trade Network and the Izmir Region during the Early Bronze Age”. Oxford Journal of Archaeology 24/4 (2005) 339-360.
• Şahoğlu 2008 V. Şahoğlu, “Crossing Borders, The İzmir Region as a Bridge between the East and the West during the Early Bronze Age”. Ed. Anon. Crossing Borders: Proceedings of the 7th, 8th and 9th International Workshops. Aström (2008) 153-173.
• Şahoğlu 2016 V. Şahoğlu, “Early Bronze Age Cemeteries at Bakla Tepe: Changing Patterns”. Eds. E. Pernicka, S. Ünlüsoy – S. Blum, Early Bronze Age Troy: Chronology. Cultural Developements and Interregional Contacts. Tübingen (2016) 167-182.
• Takaoğlu 2005 T. Takaoğlu, A Chalcolithic Marble Workshop at Kulaksizlar in Western Anatolia an Analysis of Production and Craft Specialization. Oxford 2005.
• Warner 1994 J. L. Warner, Elmali-Karatas: The Early Bronze Age Village of Karatas. Bryn Mawr 1994.