ETRUSCAN AMPHORAE FROM PHOCAEA

Yıl 2014, Cilt: 2, 27 - 40, 01.06.2014

Emre Okan

https://doi.org/10.13113/CEDRUS.201416452

Öz

Phocaea was one of the most important ports of Western Anatolia opened to the Mediterranean in Archaic Period and it established commercial relations with many cities and regions in this period. Etruria was among the regions having relations with Phocaea. The presence of Etruscan amphoras in Phocaea proves contact between these regions. All the studies are on Etruscan amphoras that are found in Italy and the Western Mediterranean. Phocaea will also enter into the expansion area of Etruscan amphoras the subject of the article. Etruscan amphoras which are found in Phocaea are divided into two groups according to their forms. Although they are different in form, both types are contempo­rary, so that there is no chronological and typological distinction in the amphora production in Etruria. Etruscan amphoras are just used for trans­portation of Etruscan wine. The Etruscan amphoras that are found in Phocaea are dated to the beginning of the VIth century B.C. This date is also important for the commercial relationship between Phocaea and Etruria.

Anahtar Kelimeler

Etruscan • Phocaea • Amphora • Trade• Archaic Period

PHOKAIA'DA ELE GEÇEN ETRÜSK TİCARİ AMPHORALARI

Öz

Arkaik Dönem’de Phokaia, Batı Anadolu’nun Akdeniz’e açılan en önemli kapısıdır ve birçok bölge ve kentle ticari ilişkiler kurmuştur. Batı Akdeniz’deki en güçlü halklardan biri olan Phokaia’lılar, Etrüsk halkıyla da yakın ilişkiler kurmuşlardır. Etrüsk amphoralarının Phokaia’daki varlığı, Phokaia ile Etruria arasındaki iliş­ki­yi ortaya koymaktadır. Etrüsk amphora araştırma­ları genellikle Batı Akdeniz’de ve İtalya’da ele geçen örnekleri kapsar. Bu makale ile Etrüsk amphoralarının yayılım alanı içine Phokaia da girmiş olacaktır. Phokaia bulun­tusu Etrüsk amphoraları, form yapılarına göre iki grupta ele alınmıştır. Form olarak farklı olsalar da her iki grup amphoranın çağdaş olması, Etrüsk ampho­ralarının üretiminde kesin bir kronolojik ve tipolojik ayrım olma­dığını gösterir. Etrüsk amphora­larının yal­nız­ca Etruria bölgesindeki şarabın ihracatı için kullanıl­dığı bilinmektedir. Phokaia’da bulunan Etrüsk ampho­raları M.Ö. VI. yüzyılın başlarına tarihle­nir. Bu tarih Etruria ve Phokaia arasındaki ticari ilişkinin dönemi için ayrıca önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Etrüsk • Phokaia • Amphora • Ticaret • Arkaik Dönem

Kaynakça

• Aymerich – Aymerich 2002 J. G. Aymerich – E. G. Aymerich, “Les Étrusques en Gaule et Ibérie: Du Mythe à la Realité des Dernières Dècouvertes”. Etruscan Studies 9 (2002), 207-226.
• Dalle tecniche dell'indagine archeologica alle prospettive della biologia molecolare. Firenze (2012) 377-389.
• Bosch-Gimpera 1944 P. Bosch-Gimpera, “Phokaians in the Far West: An Historical Reconstruction”.The Classical Quarterly 38 1/2 (Jan.-Apr. 1944) 53-59.
• Bouloumie 1980 B. Bouloumie, Recherches sur les importations étrusques en Gaule du VIIIè. au IVè. Siècle avant J-C. Paris 1980.
• Casson 2002 L. Casson, Antik Çağda Denizcilik ve Gemiler. Çev.: G. Engin, İstanbul 2002.
• Daniel 2009 J. A. Daniel, Etruscan Amphorae and Trade in the Western Mediterranean 800-400 BCE. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Texas 2009.
• Dedet – Py 2002 B. Dedet – M. Py, “Chronologie et diffusion des importations étrusques en Languedoc oriental”. Gli Etruschi da Genova ad Ampurias (VII-IV secolo AC), Atti del XXIV Conuegno di studi Etruschi et Italici, Marseille-Lattes 2002, Pise-Rome, Istituti editoriali e polografici internazionali (2006), 121-144.
• Deriu et al. 1986 A. Deriu, E. Calabrese, P. Pelagatti – F. Boitani, “Mössbauer Investigation on Archaic Trade Amphoras of Phoenician and Etruscan Origin”. Hyperfine Interactions 29 (1986) 1109-1112.
• Dietler 1997 M. Dietler, “The Iron Age in Mediterranean France: Colonial Encounters, Entanglements and Transformations”. Journal of World Prehistory 11/3 (1997) 269-357.
• Gras 1985 M. Gras, Trafics tyrrhénniens archaïques. Rome 1985.
• Hdt. (= Herodotos, Historiae) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Herodotus. With an English translation by A. D. Godley I-IV. London, New York 1975 (The Loeb Classical Library). Herodotos, Herodot Tarihi. Çev.: M. Ökmen-A. Erhat. İstanbul 1991
• Hesnard 2002 A. Hesnard, “Épave Écueil de Miet 3”. Les Étrusques en mer, Épave d’Antibes à MarseilleAix-en-Provence(2002) 32-36.
• Holland 1937 L. A. Holland, “A Phocaean Version of an Etruscan Tale”. AJA 41/3 (JulSep 1937) 377-382.
• Long – Sourisseau 2002 L. Long – J. C. Sourisseau, “Épave de Bon Porte 1”. Les Étrusques en mer (2002) 43-47.
• Marchand 1982 G. Marchand, “Essai de Classification typologique des Amphores étrusques”.Documents d’Archéologie Méridionale 3 (1982) 145-158.
• Morel 1995 J. P. Morel, “Phocée et ses colonies d’Occident”. Phocée et la Fondation de Marseille, Musée d’Histoire de Marseille (1995) 18-29.
• Okan 2011 E. Okan, Phokaia Arkaik Dönem Ticari Amphoraları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 2011.
• Özyiğit 2003 Ö. Özyiğit, “Phokaia'da Akurgal'ın Kazıları Işığında Son Dönem Kazı Çalışmaları”. Anadolu/Anatolia 25 (2003) 97-107.
• Özyiğit 2004 Ö.Özyiğit, “2003 Yılı Phokaia Kazı Çalışmaları”. 26. KST II. Konya (2004) 43-50.
• Özyiğit 2005 Ö. Özyiğit, “2004 Yılı Phokaia Kazı Çalışmaları”. 27. KST II. (30 Mayıs-3 Haziran 2005) 73-88.
• Pomey – Long 1992 P. Pomey – L. Long, “Les Premiers Échanges Maritimes du Midi de la Gaule du VI. au III. av. J. C.”. Marseille Grecque et la Gaule Collection Etudes Massalietes 3 (1992) 189-198.
• Py – Py 1974 F. Py – M. Py, “Les amphoras etrusques de Vounage et de Villevieille, Gard”. MÉFRA 86 (1974) 141-254.
• Py 1985 M. Py, “Les Amphores etrusques de Gaule Meridionale: Atti dell’incontro di studio, 5-7 Dicembre, 1983”. Ed. M. Cristofani et al., Il Commercio Etrusco Arcaico. Rome (1985) 73-94.
• Py 1993 M. Py, “Amphores Étrusques”. LATTARA 6 (1993) 28-29.
• Py 2001 M. Py, “Amphores étrusques”. Eds. M. Py, A. A. Auroux – C. Sanchez, Corpus des Céramiques de l’âge du Fer de Lattes (Fouilles 1963-1999). LATTARA 14/2 (2001) 15-17.
• Rizzo 1990 M. A. Rizzo, Complessi tombali dall’ Etruria meridionale, Le anfore da trasporto e il commercio etrusco arcaico I. Rome 1990.
• Sartiaux 1952 F. Sartiaux, Eski Foça. Foça Tarihi'ne Bir Bakış. İzmir 1952