Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tanılı Çocuklarda Fosfatidilserinin Etkisinin Araştırılması

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 10, 1 - 15, 28.12.2022

Esra Ayvalı Çetin , Sultan Tarlacı

https://doi.org/10.36731/cg.1089250

Öz

Araştırma, DEHB tanısı alan çocuklarda fosfatidilserin etkisinin incelenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırma, gıda katkı maddeleriyle yapılacak diyet çalışmaları kapsamında nicel yöntem kullanılarak yazılmıştır. Araştırmanın evreni, gönüllü katılım sağlayan DEHB tanısı almış 6-13 yaş arasındaki çocuklardan oluşmaktadır. Örneklem grubu 6 kız, 24 erkek olmak üzere 30 çocuktan oluşmaktadır. Araştırma verileri; Kişisel Anket Formu ve Conner's Ana Baba Derecelendirme Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Çalışmadaki veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS-16 programında iki uçlu t-testi (Bağımlı Örneklem t-Testi) tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmamızda elde edilen bulgular literatürdeki diğer çalışmalarla büyük oranda paralellik göstermektedir. Fosfatidilserin gıda takviyesi öncesi uygulanan Conner's Ana Baba Derecelendirme Ölçeği alt ölçeklerinde alınan puan dağılımları incelendiğinde; "Davranım Sorunu" (11,63 karşılık 4,93, p<0.001), "Ataklık/Hiperaktivite" (7,80 karşılık 4,30, p<0.001), Öğrenme Sorunu"(7,73 karşılık 3,46, p<0.001), "Kaygı" (10,43 karşılık 4,83, p<0.001), ve "Psikosomatik"(2,70 karşılık 1,06, p<0.001) alt ölçeklerinde Fosfatidilserin takviyesi sonrasında aldıkları puanları ile karşılaştırıldığında yüksek oranda düşüşün olması istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Conner's Ana Baba Derecelendirme Ölçeği toplam puanları incelendiğinde ise, fosfatidilserin takviyesi almadan önce ve aldıktan sonraki puan dağılımları karşılaştırıldığında yüksek oranda puan düşüşleri istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur (50,61 karşılık 24,00, p<0.001). Çalışmamıza göre fosfatidilserin takviyesi DEHB semptomlarını azalttığı görülmektedir. Araştırma bulguları literatür doğrultusunda tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

DEHB, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Fosfatidilserin, Gıda Takviyesi

Investigation of Phosphatidylserine Effect on Children with Attention Deficity Hyperactivity Disorder

Öz

The study has been made for examining the effects of phosphatidylserine on children who have ADHD. The study have been written by using quantitative method in the context of diet studies to be done with food supplement. The sample of this study consisted by 6-13 aged children with ADHD diagnosis. The sample is consisted by 30 children, 6 of them are girls and 24 of them are boys. The data were obtained by using Personel Survey Form and Conners’ Parent Rating Scale. The data in the study was transferred to SPSS-16 statistic programme and analyzed by using two-tailed t-test (Paired Samples t Test). The findings of our study Show that a quite similarity with the other studies in literature. When the points distributions are taken from the subscales of Conners’ Parent Rating Scale which is applied before phosphatidylserine supplemention; the great decrease in the all scores they have taken after phosphatidylserine supplemention in “Behavioral Problem” (11,63 vs 4,93, p<0.001), “Impetuosity/Hyperactivity” (7,80 vs 4,30, p<0.001), “Learning Disabilty” (7,73 vs 3,46, p<0.001) and “Anxiety"(10,43 vs 4,83, p<0.001), and "Psychosomatic” (2,70 vs 1,06, p<0.001). And when the total scores of Conners’ Parent Rating Scale are examined; the scores they have taken after phosphatidylserine supplemention are low compared to before they have taken it, this has found statisticly significant (50,61 vs 24,00, p<0.001). According to our study phosphatidylserine supplement reduces ADHD nearly all symptoms. The findings of the study were discussed in perspective of literature and some suggestions have been given.

Anahtar Kelimeler

ADHD, Attention Deficity Hyperactivity Disorder, Phosphatidylserine, Food Supplements

Kaynakça

• Antalis, C.J., et al., (2006), “Omega-3 Fatty Acid Status İn Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder”, Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids, 75, pp. 299-308.
• Çiftçi, N., (2015), “İskelet Kası İskemi Reperfüzyon Hasarına Karşı Krill Yağının ve İskemik Önkoşullanmanın Koruyucu Etkisi” Doktara Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Tokat.
• Dorfman, K., Doğru Yiyecek Sağlıklı Çocuk, (Çev., A. Cebenoyan), 1.Baskı, Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• Drago, F.P., Canonico, L., and Scapagnini, U., (1981). “Behavioral Effects of Phosphatidylserine in Aged Rats”, Neurobiol. Aging, 2, pp. 209-213.
• Dufault, R., et al., (2009). “Mercury exposure, nutritional deficiencies and metabolic disruptions may affect learning in children.” Behavioral and Brain Functions, 5(1), pp. 5-44.
• Ercan, E.S., Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, 4. Baskı, Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul, 2009.
• Gamoh S., (2011) “Krill-derived Phospholipids Rich in n-3 Fatty Acid Improve Spatial Memory in Adult Rats.”, Journal of Agricultural Science ,3(4), pp. 3-12.
• Glikin-Atia, D., et al., (2018) “Phosphatidylserine-Omega-3 impact on ADHD symptoms in adults with ADHD: A Randomized, Sequential Parallel, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial”, The information from this study will be presented as an oral presentation in the International ADHD Congress on March 19th-21st, Israel.
• Gow, R.V., Hibbeln, J.R., and Parletta, N., (2015). “Current evidence and future directions for research with omega-3 fatty acids and attention deficit hyperactivity disorder”, Current Opinion in Clinical Nutrition & Metabolic Care, 18(2), pp. 133-138. Herken, H., Yaşamboyu Dikkat Eksikliği Bozukluğu, 1. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara, 2018.
• Hirayama, S., Masuda, Y., and Rabeler, R., (2006). “Effect of phosphatidylserine administration on symptoms of attention-deficit/hyperactivity disorder in children”, Agro Food Industry Hı-Tech, 5, pp. 16-20.
• Hirayama, S., et al., (2014). “The effect of phosphatidylserine administration on memory and symptoms of attention-deficit hyperactivity disorder: a randomised, double-blind, placebo-controlled clinical trial.”, J Hum Nutr Diet, 27(2), pp. 284–291.
• Jäger, R., et al., (2007). “The effect of phosphatidylserine on golf performance.”, Journal of the International Society of Sports Nutrition, 4(23), pp.1-5.
• Jäger, R., Purpura, M., and Kingsley, M., (2007). “Phospholipids and sports performance”, Journal of the International Society of Sports Nutrition, 4(5), pp.1-8.
• Manor, I., et al., (2012). “The effect of phosphatidylserine containing Omega3 fatty-acids on attention-deficit hyperactivity disorder symptoms in children: a double-blind placebo- controlled trial, followed by an open-label extension”, European Psychiatry, 27, pp. 355-342.
• Manor, I., et al., (2013). “Safety of phosphatidylserine containing omega3 fatty acids in ADHD children: A double-blind placebo-controlled trial followed by an open-label extension”, European Psychiatry, 28, pp. 386-391.
• Öztürk, M., ve Başgül, Ş.S., Çocuklarda Dürtüsellik, 1.Baskı, İstanbul, 2015.
• Pedata, F., et al., (1985). “Phosphatidylserine Increases Acetylcholine Release From Cortical Slices in Aged Rats”, Neurobiology of Aging, 6, pp.337-339.
• Pepeu, G., Pepeu, I.M., and Amaducci L., (1996). “A Review of Phosphatidylserine Pharmacologıcal and Clinical Effects. Is Phosphatidylserine A Drug For The Ageing Brain?”, Pharmacological Research, 33(2), pp.73-80.
• Ramprasath V.R., et al., (2015). “ Supplementation of krill oil with high phospholipid content increases sum of EPA and DHA in erythrocytes compared withlow phospholipid krill oil.”, Lipids in Health and Disease, 14(142), pp.1-9.
• Semerci, B., ve Turgay, A., Bebeklikten Erişkinliğe Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, 7.Baskı, Alfa Yayıncılık, İstanbul, 2017. Sürücü, Ö., Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, 2.Baskı, Ankara, 2016.
• Şenol, S., İşleri, E., ve Koçkar, A.İ., Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Dikkati Dağınık, Yerinde Duramayan,Çocuklara Doğru Yaklaşımlar, HYB Yayıncılık, Ankara, 2006.
• Tou, J.C., Jaczynski, J., and Chen, Y.C., (2007). “Krill for human consumption: nutritional value and potential health benefits” Nutr Rev, 65(2), pp. 63-77.
• Vaisman, N., et al., (2008). “Correlation between changes in blood fatty acid composition and visual sustained attention performance in children with inattention: effect of dietary n-3 fatty acids containing phospholipids.”, Am J Clin Nutr, 87, pp.1170-1180.