İş-Aile Yaşam Çatışmasının Çalışanların İş Ve Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 1, 24 - 41, 13.06.2018

Faruk Kerem Şentürk , Enes Bayraktar

Öz

Bu araştırmanın amacı
Düzce Üniversitesi akademik ve idari çalışanlarının görüşlerine dayalı olarak
iş-aile ile aile-iş çatışmalarının iş ve yaşam tatmini üzerindeki etkisini
tespit etmektir. Araştırma evrenini 04.05.2017-06.06.2017 tarihleri arasında
Düzce Üniversitesi Konuralp Yerleşkesinde yer alan toplam 1932 çalışan
oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise evrende yer alan çalışanların
237’si oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yüz yüze anket tekniği ile elde
edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre iş-aile çatışmasının iş ve yaşam tatmini
üzerinde negatif yönlü bir etkisinin olduğu bulunmuştur. Ayrıca iş-aile ile
aile-iş çatışması arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir. Aynı şekilde iş ve
yaşam tatmini arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

İş-Aile Çatışması, Aile-İş Çatışması, İş Tatmini, Yaşam Tatmini

Kaynakça

• Adams, G. A., King, L. A., ve King, D. W. (1996), Relationships of Job and Family Involvement, Family Social Support, and Work–Family Conflict with Job and Life Satisfaction, Journal of Applied Psychology, 81(4), ss. 411-420. Aras, M. ve Karakiraz, A. (2013), Zaman Temelli İş Aile Çatışması, Düşük Başarı Hissi ve İş Tatmini İlişkisi: Doktora Yapan Araştırma Görevlileri Üzerinde Bir Araştırma. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi. Atabay, E. (2012), İş-Aile Çatışması İle İş Tatmini İlişkisi: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Erzurum. Bragger, J. D., Rodriguez-Srednicki, O., Kutcher, E. J., Indovino, L., ve Rosner, E. (2005), Work-Family Conflict, Work-Family Culture, and Organizational Citizenship Behavior among Teachers, Journal of Business and Psychology, 20(2), ss. 303-324. Brayfield, A. H. ve Rothe, H. F. (1951), An Index of Job Satisfaction, Journal of Applied Psychology, 35(5), ss. 307-311. Bruck, C. S., Allen, T. D. ve Spector, P. E. (2002), The Relation between Work–Family Conflict and Job Satisfaction: A Finer-grained Analysis, Journal of Vocational Behavior, 60(3), ss. 336-353. Büyüköztürk, Ş. (2006), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Pegem Yayıncılık: Ankara. Çarıkçı, İ. H. (2001), Banka Çalışanlarının İş ve Aile Rollerinin Çatışması (Bireysel ve örgütsel Boyutlar), Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çeçen, A. R. (2007), Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet ve Yaşam Doyumu Düzeylerine Göre Sosyal ve Duygusal Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), ss. 180-190. Çekmecelioğlu, H. G. (2005), Örgüt İkliminin İş Tatmini Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2). Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları, Pegem Yayıncılık: Ankara. Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J. ve Griffin, S. (1985), The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), ss. 71-75. Dikmen, A. A. (1995), İş Doyumu Ve Yaşam Doyumu İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50(3), ss. 115-140. Dost, M.T. (2007), Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), ss. 132-143. Efeoğlu, İ, E. (2006), İş-Aile Yaşam Çatışmasının İş Stresi, İş Doyumu Ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkileri: İlaç Sektöründe Bir Araştırma, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim, Adana. Erdil, O., Keskin, H., İmamoğlu, S. Z. ve Erat, S. (2011), Yönetim Tarzı Ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı Ve Takdir Edilme Duygusu İle İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1), ss. 17-26. Fırat, Z. M. ve Cula, S. (2016), İş-Aile Çatışması, Aile-İş Çatışması ve İş Doyumunun Öğretmenlerin Yaşam Doyumu Üzerindeki Etkisi, Başkent University Journal of Education, 3(2), ss. 146-155. Fu, C. K. ve Shaffer, M. A. (2001), “The Tug of Work and Family”, Personnel Review, 30(5), ss. 502-522. Greenhaus, J. H. ve Beutell, N. J. (1985), Sources of Conflict Between Work and Family Roles, The Academy of Management Review, 10(1), ss. 76-88. Gutek, B. A., Searle, S., ve Klepa, L. (1991), Rational Versus Gender Role Explanations For Work-Family Conflict, Journal of Applied Psychology, 76(4), ss. 560-568. Judge, T.A., Woolf, E. F. ve Hurst, C. (2009), “Is Emotional Labor More Difficult For Some Than For Others? A Multilevel, Experience-Sampling Study”, Personnel Psychology, 62(1), ss. 57–88 Kahn, R. L., Wolfe, D. M., Quinn, R. P., Snoek, J.D. ve Rosenthal, R. A. (1964), Organizational Stress: Studies in Role Conflict and Ambiguity, John Wiley & Sons: New York. Kapız, S. Ö. (2002), İş-Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), ss. 139-153. Karagöz, Y. (2014), SPSS 21.1 Uygulamalı Biyoistatistik. Nobel Yayınları: Ankara. Köker, S. (1991), Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeyinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Netemeyer, R. G., Boles, J. S., ve McMurrian, R. (1996), Development and Validation of Work–Family Conflict and Family–Work Conflict Scales. Journal of Applied Psychology, 81(4), ss. 400-410. Öcal, Ö. (2008), İş-Aile Çatışması, İş Tatmini ve Yaşam Tatmini İlişkisini Belirlemeye Yönelik Tekstil İşletmesi Çalışanlarında Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dal, Antalya Özdevecioğlu, M. ve Doruk, N. Ç. (2009), Organizasyonlarda İş-Aile ve Aile İş Çatışmalarının Çalışanların İş Ve Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (33), ss. 69-99. Özer, M. ve Karabulut, Ö. Ö. (2003), Yaşlılarda Yaşam Doyumu, Turkish Journal of Geriatrics, 6(2), ss. 72-74. Turunç, Ö., ve Erkuş, A. (2010). İş-Aile Yaşam Çatışmasının İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri: İş Stresinin Aracılık Rolü, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (19), ss. 415-440. Thomas, L. T. ve Ganster, D. C. (1995). Impact of Family-Supportive Work Variables on Work-Family Conflict and Strain: A Control Perspective, Journal of Applied Psychology, 80(1), 6. Yüksel, İ. (2005). İş-Aile Çatışmasının Kariyer Tatmini, İş Tatmini Ve İş Davranışları İle İlişkisi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), ss. 301-314. Yüksel, H. ve Yüksel, M. (2014), İş Doyumu ile İşten Ayrılma Düzeyi Arasındaki İlişki: İlköğretim Öğretmenleri Üzerinde Bir Uygulama”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(32), ss. 559-572.