Siyasal Düşüncede Haklı Savaş : Cicero'dan Grotius'a / Just War in Political Thought: From Cicero to Grotius

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 3, 188 - 204, 26.12.2022

Ezgi Ören

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1182026

Cited By: 1

Öz

Haklı savaş kavramı savaşın “haklılaştırılabilme potansiyeli” üzerine geliştirilmiş, önemli tarihi momentleri olan bir “haklı savaş” öğretisi üzerinde yükselmektedir. Haklı savaşı kuramsal açıdan daha iyi kavrayabilmek bu tarihi düşünsel temelleri irdelemekle mümkündür. Bu amaçla, çalışmada, haklı savaş kuramının en önemli düşünsel öncüllerden biri kabul edilen Cicero’nun fikirlerinden başlanarak, haklı savaş anlayışının Hristiyan teolojisinde kuramsallaşmasını sağlayan düşünürlerden St. Augustine ve St. Thomas Aquinas, daha sonra da bu kavramın modern döneme geçişini temsil eden Vitoria ve Grotius’un haklı savaşa ilişkin görüşleri incelenecektir. Son bölümde ise kavramın günümüzde ulaştığı boyut ve kavramla ilgili mevcut düşünsel ve pratik sorunlara kabaca değinilecektir. Bu bağlamda, haklı savaş kuramına yapılmış dönemsel düşünsel katkıları tarihsel süreç içerisinde incelemek, kavramın ve kuramın içeriği hakkında yapılan günümüz tartışmalarını da daha sağlıklı bir değerlendirme olanağı sunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Haklı Savaş, Jus in bello, Jus ad bellum, Thomas Aquinas Vitoria, Grotius.

Just War in Political Thought: From Cicero to Grotius / Siyasal Düşüncede Haklı Savaş: Cicero'dan Grotius'a

Öz

The concept of just war rises on a "just war" doctrine, which has important historical moments, developed on the "justification potential" of war. A better understanding of the just war theory is possible by examining these historical intellectual foundations. For this purpose, this study starts from the ideas of Cicero, who is accepted as one of the most important intellectual premises of the just war theory, St. Augustine and St. Thomas Aquinas, and then the views of Vitoria and Grotius, who represent the transition of this concept to the modern period, on just war will be examined. In the last part, the current intellectual and practical problems related to the concept and the extent reached by the relevant concept will be discussed roughly. In this context, it is thought that examining the periodic intellectual contributions made to the just war theory in the historical process will also provide a healthier evaluation of today's discussions about the concept and the content of the theory.

Anahtar Kelimeler

Just War, Jus in bello, Jus ad bellum, Thomas Aquinas, Vitoria, Grotius

Kaynakça

• Ağaoğulları, M. A. ve Köker, L. (2011). İmparatorluktan tanrı devletine. Ankara: İmge Kitabevi.
• Akal, C. B. (2013). Modern düşüncenin doğuşu: ispanyol altın çağı. Ankara: Dost Yayınevi.
• Augustine, St. (2017). City of god. (M. Dods, Trans.). Moscow: Roman Roads Media.
• Aquinas, St. T. (1947). The summa theologica, (Fathers of the English Dominican Province Trans.). Vol. I-II. Benziger Bros.
• Aquinas, St. T. (2002). Political writings. R.W. Dyson (Ed.) and (Trans). Cambridge: Cambridge University Press.
• Ballis, W. B. (1937). The legal position of war: changes in its practice and theory from plato to vattel. The Hague: Martinus Nijhoff.
• Bellamy, A. J. (2004). Ethics and intervention: the 'humanitarian exception' and the problem of abuse in the case of iraq, 41(2), 131-147. Bellamy, A. J. (2008). Just wars from cicero to iraq. Malden: Polity Press,
• Brownlie, I. (1963). Internatioal law and the use of force by states. London: Oxford University Press.
• Cicero, (1961). De officiis. (W. Miller, Trans.). Cambridge: Harvard University Press.
• Dalar, M. (2208). Uluslararsı hukukta “haklı savaş” doktrini: bir problemin analizi. Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 4(15), 229-247.
• Deane, H. A. (1963). The political and the social ıdeas of st. Augustine. London: Columbia University Press.
• Demirbaş, Ç. E. (2017). Haklı savaş öğretisinin fikri temelleri üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(4), 895-921.
• Dinçer, M. (2018). Uluslararası ilişkilerde adil savaş teorisi: st. thomas aquinas’ın adil savaş modelinin dördüncü haçlı seferi’ne uygulanması. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 109-120.
• Ereker, F. A. (2004). İlkçağlardan günümüze haklı savaş kavramı. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(3), 1-36. Erkiner, H. H. (2012). Grotius öncesinde ilk modern uluslararası hukuk düşüncesinin oluştuğu tarihsel koşullar ve erken klâsik dönemdeki öğreti. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 18(1), 51-146. Fixdal M. and Smith D. (1998). Humanitarian ıntervention and just war. Mershon Interna-tional Studies Review, 42(2), pp. 283-312.
• Grotius, H. (2005). On the law of war and peace in three books (1625) (de jure belli ac pacis libris tres). (F. W. Kelsey, Trans.). Electronic edition: Lonang Institute.
• Harrer, G. A. (1918). Cicero on peace and war. The Classical Journal, 14(1), 26-38.
• İren, A. A. and Gürkaynak, M. (2015). Batı medeniyeti ve hıristiyanlıkta haklı savaş geleneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(35), 147-178.
• Johnson, J. T. (2000). Just war. D. Miller (Ed.). from the blakwell encyclopaedia of political thought Oxford: Blackwell Publishers.
• Johnson, J. T. (2008). The idea of deffense in historical and contemporary thinking about just war. Journal of Religious Ethics, 36(4), pp. 543-556
• Johnson, J. T. (2011), Ethics and the use of force: just war in historical perspective, New York: Ruotledge.
• Keller. A. (2012). Cicero: just war in classical antiquity. H. G. Justenhoven and W. A. Barbieri, Jr. (Ed.). from just war to modern peace ethics (pp. 9-30). Berlin, Boston: De Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110291926.9 Meron, T. (1991). Common rights of mankind in gentili, grotious and suarez. The American Journal of International Law, 85(1), 110-116.
• Miller, D. (Ed.) (2000). The blakwell encyclopaedia of political thought. Oxford: Blacwell Publishers.
• Miller, R. B. (2012). Aquinas and the presumption against killing and war. The Journal of Religion, 82(2), 173-204.
• Reader, J. (2006), Cities, New York: Grove Atlantic.
• Scott, J. B. (2000). The spanish origin of ınternational law: francisco de vitoria and his law of nations. New Jersey: The Lawbook Exchange Corp.
• Sönmez S. (2019). Walzer ve haklı savaş problemi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Anabilim Dalı, (not publishing) Yüksek Lisans Tezi.
• Swift, L. J. (1983). The early fathers on war and military service. Wilmington, Deleware: Michael Glazier Inc.
• Taslaman, F. K. (2011). Geçmişten günümüze haklı savaş kavramının yorumu. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uzun, E. and Uzun, E. (2009). Uluslararası hukukun temelleri ve francisco de vitoria. Uluslararası Hukuk ve Politika, 5(18), 39-60.
• Walzer, M. (2002). The truimph of just war theory. Social Research, 69(4), 925-944.
• Van Neste, B. (2006). Cicero and st. augustine's just war theory: classical influences on a christian idea. Graduate Theses and Dissertations, University of South Florida.
• Vitoria, F. (1991). On the law of war. A. Pagden and J. Lawrence (Ed.). from vitoria: political writings. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511840944