Kültürel Peyzaj Kaynaklarının Kırsal Alan Kullanımında Önemi: Çanakkale Örneği

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 87 - 97, 01.08.2017

Füsun Erduran Nemutlu

Öz

Kültürel
peyzaj çalışmaları doğa ve insan etkileşimi ile şekillenen yerleşimlerdeki
kültürel peyzaj değerleri, karakterleri ve elemanları ile ilgili çalışmaları
kapsamaktadır. Tarım bu nedenle en önemli kültürel peyzaj değerlerindendir. Bu
çalışmada Çanakkale'ye bağlı Troya Tarihi Milli Parkı’na en yakın köyler (Kumkale, Tevfikiye, Çıplak,
Halileli)
ele alınarak bu bölgelerin tarımsal üretim ve kültürel peyzaj envanteri
belirlenmiş ve tablo ile analiz edilerek bir harita ile değerlendirilmiştir. Bu
bölge, yüzyıllar boyunca çeşitli uygarlıklara tanıklık etmesi nedeni ile önemli
bulunduğu için seçilmiş olup, tarımsal üretiminin korunarak alan kullanımının
sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaçla öncelikle bölgedeki konaklama birimleri
tarihsel süreç içinde incelenmiş ve günümüze yansıyan tarihsel arkeolojik
öğelerin envanteri ve mevcut durumu belirlenmiştir. Sonuç olarak, tarımsal
potansiyel açısından önemli görülen bölgenin kültürel peyzaj haritası
oluşturulmuş, tarımsal ve diğer ürünler tablo ile değerlendirilerek öneriler
getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Kırsal Alan, Kültürel peyzaj, Tarım

Kaynakça

• Acıoğlu, Y., 2015. Çanakkale’deki Osmanlı kaleleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 13(19):93-122.
• Akbulak, C., 2010. Kara Menderes havzasının (Çanakkale) nüfus özellikleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 7(2):577-610. (2.11.2016) http://www.insanbilimleri.com.
• Akbulak, C., Tatlı, H., Cengiz, T., 2011. Analitik Hiyerarşi Süreci ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanılarak Kara Menderes Havzası’nda Arazi Uygunluk Analizinin Yapılması, TÜBİTAK Proje No: 108K550, Ankara.
• Akpınar, E., 2007. Location of Turkey in world heritage list and a new candidate offer. Erzincan Faculty of Education Journal. 9(1): 81-106.
• Anonim, 2009. Çanakkale Troya Tarihi Milli Park haritası. Çanakkale İli Özel Web Sitesi. (25.10.2016), http://www.canakkaleili.com/canakkale-truva-milli-park- haritasi.html
• Anonim, 2012. Marmara bölgesi ile ilgili görseller. (25.10.2016),
• http://www.alasayvan.net/gizliyara-ozel-sayfasi/265198-marmara-bolgesi-ile-ilgili-bilgi-marmara-bolgesi-hakkinda-bilgi.htmlAnonim, 2014. Çanakkale Doğa Turizmi Master Planı 2013 – 2023
• Anonim, 2015. Çanakkale İl Gıda Tarım ve Hayvancılık İl müdürlüğü.
• Anonim, 2016. Çanakkale İli 2015 Yılı İl Çevre Durum Raporu. T.C. Çanakkale Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Çanakkale. (20.10.2016). http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Canakkale2015.pdf.
• Birnbaum, C.A., 1994. Protecting cultural landscapes planning. Treatment and management of historic landscapes. Technical Preservation Services National Park Service U.S. Department of the interior.
• Bıçkı, D., 2011. Geleceğin kentte inşası: Çanakkale kırsalında göç eğilimleri. The Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences. 16(3): 149-169.
• Bigazete, 2015. Troya Tarihi Milli Parkı gelişme planı onaylandı. http://www.bigazete.com.tr/2015/10/troya-tarihi-milli-parki-gelisme-plani-onaylandi-h19411.html (2.11.2016).
• Cameron, C., 2005. Evaluation of IUCN’s work in world heritage nominations. World Heritage Committee. Canada. http://cmsdata.iucn.org/downloads/christina_cameron_review.pdf p:18. (10.07.2010).
• Çavuş, C.Z., Koç, T., 2015. Çanakkale boğazı doğusunda arazi kullanım uygunluğunun yerleşme açısından analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi-CBD. 13 (1): 41-60.
• Dağgülü, İ.B., 2007. 15-18 Yüzyıllarda Çanakkale boğazını koruyan büyük askeri yapılar ve bataryaları. Megaron, YTÜ Mimarlık Fakültesi E-Dergisi. 2(1): 22-43.
• Erduran, F., Uzun, O., Çetinkaya, G., Dilek, F., Açıksöz, S., 2012. Determination of the cultural landscape values of Lake Suğla in Turkey. International Journal of Food, Agriculture &Environment – JFAE. 10(2): 949-955.
• Farina, A., 2000. The cultural landscape as a model for the integration of ecology and economics. Bio Science. 50(4): 313–320
• Giannecchini, M., Twine, W., Vogel, C., 2007. Land-cover change and human–environment interactions in a rural cultural landscape in South Africa. The Geographical Journal. PB, Blackwell Publishing Ltd. Oxford. 173(1): 26-42.
• Karpat, K.,H., 2003. Osmanlı Nüfusu 1831-1914. Demografik ve Sosyal Özellikler. Çev. B. Tırnakçı, Tarih Vakfı Yayınları: 133. 338s. İstanbul.
• Özel, S., 1998. Protecting Cultural Existence on International Area. Kurtiş Printing Office. İ. 117s. İstanbul.
• Swensen, G., Jerpasen, G.B., 2008. Cultural heritage in suburban landscape planning: A case study in southern Norway. Landscape and Urban Planning. 87:289–300.
• Özkan, S., Akten, S., Günay, B., Acar, E., Barlas, A., Gürün, B.A., Canaran, C., 2007. Troya Müzesi Ön Çalışmaları. INNOCENT Teknoloji Tasarım Geliştirme Merkezi, Kale Grubu Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Erişim: 20.10.2016.
• http://kolokyum.com/files/osfiles/575/2011-02/1297097763troya_muzesi_on_calismalari.pdf
• TUİK, 2014. Seçilmiş göstergelerle Çanakkale, 2013. Yayın No: 4192: XI-XII, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara. P:179. ISBN:978-975-19-6091-7, http://www.tuik.gov.tr (10.10.2016).
• Twine, W., 2005. Changing socio-economic factors influence vegetation change in the communal rangelands of the South African Lowveld. African Journal of Range and Forage Science. 22: 93–100.
• Yılmaz, E., 2005. Bir Arazi Kullanım Planlaması Modeli: Cehennemdere Vadisi Örneği. T.C.Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü. Yayın No: 253. DOA Yayın No: 37. 131s.Tarsus.