İki Farklı Çuha Çeşidinin Su Stresine Tepkilerinin Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 347 - 358, 29.12.2020

Kürşad Demirel , Deniz Yıldırım Zehra Ayanoğlu , Figen Albayrak İnci Kuşak Çisem Ersoy Nur Budak Hakan Nar , Gökhan Çamoğlu , Arda Akçal , Gülizar Rumeyse Çatıkkaş

https://doi.org/10.33202/comuagri.777901

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, farklı su stresi seviyelerinin iki farklı (beyaz ve mor çiçekli) çuha çeşidinin bitki su tüketimine (ET), fizyolojik özelliklerine (yaprak sıcaklığı, stoma iletkenliği, klorofil indeksi, yaprak oransal su içeriği), morfolojik özelliklerine (bitki boyu, bitki çapı, çiçek sayısı, petal sayısı, petal uzunluğu, petal eni ve çiçek çapı) ve hasat özelliklerine (kök uzunluğu, kök kuru ağırlığı, bitki yaş ağırlığı, bitki kuru ağırlığı) etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, 2019 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Stresi İzleme ve Termografi Laboratuvarı’nda (BİSİTLAB) yürütülmüştür. Deneme boyunca sıcaklık 20°C’de tutulmuş 16/8 saat fotoperiyot uygulaması yapılmıştır. Denemede, dört farklı sulama konusu (7 gün aralıkla saksıda eksilen nemin kullanılabilir su tutma kapasitesinin %100’üne (kontrol), %75’ine, %50’sine ve %25’ine tamamlanması) oluşturulmuştur. Her sulamadan önce tüm bitkilerde fizyolojik ve morfolojik ölçümler yapılmıştır. Çalışma sonucunda, mor ve beyaz çiçekli çuha çeşitlerinde deneme süresince elde edilen toplam ET değerleri sırasıyla 83-117 mm ve 78-116 mm olarak bulunmuştur. Deneme kapsamında ölçülen fizyolojik özellikler üzerine su stresinin etkisinin her iki çeşitte de morfolojik ve hasat sonu ölçümlerine oranla daha fazla olduğu görülmüştür. Buna ilaveten, aynı su stresi konularında çeşitler karşılaştırıldığında, morfolojik ölçümler bakımından mor çiçekli çuha bitkisinde çiçek sayısı ve çiçek çapı değerlerinin, beyaz renkli çuhaya göre daha büyük olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, su stresi koşulları altında her iki çuha çeşidinin benzer tepkileri gösterdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bitki su tüketimi, su kısıtı, süs bitkisi, sulama

Kaynakça

• Acar, C., Eroğlu, E., Acar, H., 2010. Kentsel mekanlardaki modern bitkilendirme tasarımlarında süs bitkilerinin kullanımına yönelik yeni yaklaşımlar. IV. Süs Bitkileri Kongresi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, 494-500. 20-22 Ekim, Mersin.
• Akçal, A., 2017. Farklı sulama düzeylerinin glayölde korm gelişimi ve çiçeklerin vazo ömrü üzerine olan etkileri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, FHD-2016-1031 nolu proje sonuç raporu, Çanakkale.
• Anonim, 2020. https://biyologlar.com/primulaceaecuha-cicegi, (Erişim tarihi: 19.06.2020), Türkiye.
• Bağcı, S., 2007. Hindistan cevizi lif atığı ve peat esaslı yetiştirme ortamlarında onbiray (Primula) bitkisinin gelişimi, Ankara, Türkiye.
• Brumitt, B., Coulter, R.C., Kelly, A., Stenz, A., 1993. A system for autonomous cross-country navigation. Intelligent Components and Instrumen JS for Control. Proc. SICICA'92 IFAC Symposium, 20-22 May, Spain, Malaga.
• Camoglu, G., 2003. The Effects Of Water Stress On Evapotranspiration And Leaf Temperatures Of Two Olive (Olea Europaea L.) Cultivars, Zemdirbyste-Agriculture. 100: 91-98.
• Curtis, J., Curtis, C.F., 1985. Homostyl Primroses re-visited. I. Variation in time and space, Heredity. 54: 227-234.
• Dede, Ö.H., Özdemir, S., Dede, G., 2009. Fındık zürufu ve arıtma çamurlarının tek yıllık süs bitkisi yetiştiriciliğinde kullanılması. II. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu. 04-06 Kasım, İzmir.
• Demirel, K., Çamoğlu, G., Akçal, A., Genç, L., Nar, H., 2019a. Farklı sulama seviyelerinin zinyanın fizyolojik ve morfolojik özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi, FBA-2018-2589 nolu proje sonuç raporu, Çanakkale.
• Demirel, K., Türkoğlu, G., Arslan, K., Çamoğlu, G., Nar, H., 2019b. Su Kısıtının Kasımpatı Bitkisinin Gelişimi ve Çiçeklenmesi Üzerine Olan Etkilerinin İncelenmesi. I. Uluslararası Süs Bitkileri Kongresi, 9-11 Ekim 2019, pp.145-157, Bursa.
• Demirel, K., Çatıkkaş, R., Kesebir, B., Çamoğlu, G., Nar, H., 2020. Farklı su stresi düzeylerinde siklamenin fizyolojik ve morfolojik özelliklerindeki değişimin belirlenmesi. (Basımda)
• Gürsan, K., 2002. Türkiye süs bitkileri sektörünün genel durumu. II. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi. Narenciye ve Seracılık Araştırma Enstitüsü. 22-24 Ekim 2002, 1, Antalya.
• Korkut, A., Yıldırım, T., Görür, G., Çakmak, S., 1995. Türkiye’de süs bitkileri tüketim projeksiyonları ve üretim hedefleri. IV. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi. Tarım Haftası’95 Kongre Kitabı, 2. Cilt, T.C. Ziraat Bankası Kültür Yayınları No:26, 697-714, Ankara.
• Nemutlu, F., 2013. Çanakkale’de dış mekân süs bitkisi işletmelerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Üni., Orman Fakültesi Dergisi. 13(1): 72-83.
• Okan, O.T., Varlıbaş, H, Mehmet, Ö.Z., Deniz, İ., 2013. Antioksidan analiz yöntemleri ve doğu karadeniz bölgesinde antioksidan kaynağı olarak kullanılabilecek odun dışı bazı bitkisel ürünler. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 13(1): 48-59.
• Selander, C.S., Welander, N.T., 1984. Effect of temperature on flowering in primula vulgaris. Scientia Horticulturae. 23: 195-200.
• Tütüncü, E., Demirel, K., Çamoğlu, G., Nar, H., Akçal, A., 2019. Dahlia bitkisinin fizyolojik özellikleri üzerine su stresinin etkileri, I. Uluslararası Süs Bitkileri Kongresi, 9-11 Ekim 2019, pp.132-144, Bursa.
• Whale, D. M. 1984. Habitat requirements in primula species. New Phytologist. 97: 665- 679.
• Webster, M.A., Grant, C.J. 1990. The İnheritance of calyx morph variants in primula vulgaris (Huds.). Heredity. 64: 121-124. Yazgan, M., Korkut, A.B., Barış, E., Erkal, S., Yılmaz, R., Erken, K., Gürsan, K., Özyavuz, M. 2015. Süs bitkileri üretiminde gelişmeler, Türkiye.