Kürek Sporcularının Psikolojik Beceri Düzeylerinin Ölçülmesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 1 - 13, 27.10.2023

Büşra Sarıtemur Hüseyin Ozan Sönmez

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de bulunan kürek sporcularının psikolojik beceri düzeylerini belirleyerek alanyazına katkıda bulunmaktır.
Yöntem: Sporcuların psikolojik beceri düzeylerini ölçmek için “Sporcuların Psikolojik Becerilerini Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeklere verilen yanıtlar doğrultusunda veriler, SPSS programında analiz edilip yorumlanmıştır. Cinsiyet, eğitim durumu, milli sporcu olma durumu ve spor yapma yılı değişkenleri karşılaştırılmıştır.
Bulgular: Bulgulara göre; “Baskı Altında İyi Performans Gösterme” alt boyutunda erkekler lehine, “Zorluklarla Baş Edebilme Yeteneği”, “Konsantrasyon”, “Güven ve Başarı Motivasyonu”, “Hedef Belirleme ve Mental Hazırlık” alt boyutlarında ve toplam psikolojik beceri düzeyi puanlarında milli sporcular lehine anlamlı farklılıklara rastlanılmıştır. Eğitim durumları ve spor yapma yılı değişkenlerine göre ise anlamlı farklılıklara rastlanılmamıştır.
Sonuç: Kürek sporcularının genel olarak psikolojik beceri düzeylerinin orta düzeyde olduğu ve milli sporcuların, milli sporcu olmayanlara göre daha iyi bir psikolojik beceriye sahip olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kürek Sporu, Psikolojik Beceri, Milli Sporcu

Measuring The Psychological Skill Levels of Rowing Athletes

Öz

Purpose: The aim of this study is to contribute to the literature by determining the psychological skill levels of rowing athletes in Turkey.
Method: “Athletes' Psychological Skills Evaluation Scale” was used to measure the psychological skill levels of the athletes. In line with the answers given to the scales, the data were analyzed and interpreted in the SPSS program. The variables of gender, education level, being a national athlete and years of doing sports were compared.
Results: According to the findings; significant differences were determined in terms of “Peaking Under Pressure” sub- dimension in favor of men and in terms of “Coping With Adversity”, “Concentration” “Confidence and Achievement Motivation”, “Goal Setting and Mental Preparation” sub-dimensions in favor of national athletes in total psychological skill level scores. No significant differences were determined according to the variables of education status and years of doing sports.
Conclusion: Rowing athletes generally have a moderate level of psychological skills and national athletes have better psychological skills than non-national athletes.

Anahtar Kelimeler

Rowing Sport, Psychological Skill, National Athlete

Kaynakça

• Afacan, E. (2019). 6 haftalık psikolojik beceri (mental) antrenmanının futbol hakemlerinin özgüven, kaygı ve mesleki tükenmişlik düzeylerine olan etkisi. Yayımlanmış Doktora tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Ahsen, A. (1984). ISM: The triple code model for imagery and psychophysiology. Journal of Mental Imagery, 8(4), 15-42.
• Ayrancı, M., Çamurcuoğlu, Y., Çalış, M., Duran, R., Alperen, K. (2019). Spor bilimleri fakültesinde öğrenim gören sporcuların psikolojik becerilerinin incelenmesi. 11. uluslararası spor camiası sempozyumu, (s. 214-224). 28-30 Ekim, Antalya.
• Bedir, D., Erhan, E., Şen, I., Bedir, F., Yazıcı, A. G. (2017). The effects of basic psychological needs on psychological skills of athletes. European Journal of Physical Education and Sport Science, 3(10), 356-366.
• Burton, D (1993). Goal setting in sport. R.N. Singer, M. Murphey, and L.K. Tennant (Eds), Handbook of Researc On Sport (pp. 467-491). New York: Macmillan.
• Burton, D., Raedeke, T. (2008). Sport psychology for coaches. USA: Human Kinetics.
• Carter B, Bentley S, Brayan, Broox M, Marnie H, Reyn K. (1993). Harvard and Yale universities joint scientific publication of all sports branches in water, 26(3), 4-9.
• Coşkun, K. (2018). Amatör ve profesyonel futbolcuların psikolojik beceri düzeylerinin ölçülmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, Erzincan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzincan.
• Efe, M., Öztürk, F., Koparan, Ş., Şenışık, Y. (2008). 14-16 yaş grubu erkeklerde voleybol çalışmalarının sosyal yetkinlik beklentisi ve atılganlık üzerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 69-77.
• Erhan, S. E., Bedir, D., Güler, M. Ş., Ağduman, F. (2015). Sporcuların psikolojik becerilerini değerlendirme ölçeğinin türkçe geçerlilik güvenirlik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 59-71. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunibesyo/issue/43762/537305
• Geneşke, E. K. (2020). Türkiye olimpiyat hazırlık merkezi (TOHM) sporcularının psikolojik becerilerinin kişilik özellikleri ile ilişkisinin araştırılması-ankara ili örneği. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Güler, M. Ş. (2019). Kayak sporcularında kişilik özellikler psikolojik beceri ve algılanan stres arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmış Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Güvendi, Y. (2020). Milli güreşçilerin psikolojik becerilerinin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis Pearson Education Limited. Pearson: London, UK.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kremer, J., Moran, A. (2008). Pure sport: practical sport psychology. New York: Routledge.
• Okudan, B., Koca, F. (2021). Investıgatıon of the psychologıcal levels of sports-educated unıversıty students. February 2021, Retrieved from http://acikerisim.nevsehir.edu.tr/bitstream/handle/20.500.11787/1948/toprak_%20turhan%20%20toprak_turhan_rabia%202021%202%20TANE%20MAKALE%20International%20Journal%20of%20Life%20Science%20and%20Pharma%20Research.pdf?sequence=2&isAllowed=y#page=249
• Sarıtemur, B. (2019). Elit kürekçiler ile sedanter bireylerin nöroanatomik yapılarının incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Schıckhofer P. (2010). Faktory podmieňujúce výkon na 2000 m na veslárskom trenažéri (determining factors of 2,000 m performance on rowing ergometer). Telesná výchova & šport, 20(3), 25-27.
• Sivrikaya, M. H., Ozan, M. (2020). Futbolcuların psikolojik becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(1), 1-12. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunibesyo/issue/53142/679315
• Smith, R. E., Schutz, R. W., Smoll, F. L., Ptacek, J. T. (1995). Development and validation of a multidimensional measure of sport-specific psychological skills: the athletic coping skills ınventory-28. Journal of sport and exercise psychology, 17(4), 379-398. Doi: https://doi.org/10.1123/jsep.17.4.379
• Şahinler, Y. (2021). Sporcuların psikolojik beceri düzeylerinin incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1) , 8-18. Doi: 10.48133/igdirsbd.1008467
• Urfa, O. (2017). 10 haftalık psikolojik beceri antrenman programının genç futbolcuların kaygı, özgüven, güdülenme, dikkat ve şut isabet oranı üzerine etkisi. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Vealey, R. S. (1986). Conceptualization of sport-confidence and competitive orientation: preliminary ınvestigation and ınstrument devolopment. Journal of Sport Psychology, 8(3), 221-246.
• Yıldız, H. (2020). Taekwondo sporcularının psikolojik beceri düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yıldız, M. E., Erhan, S. E. (2019). Kış sporu ile uğraşan sporcuların psikolojik becerilerinin incelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 1(1), 24-32. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/intjourexerpsyc/issue/51561/670197
• Weinberg, R., Gould, D. (2023). Foundations of sport and exercise psychology. USA: Human Kinetics.