Uluslararası İşletmelerde Etnik Köken ve Kültürel Çeşitliliklerin Kuşaklar Bağlamında İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 36, 339 - 371, 23.03.2020

Gözde Mert

https://doi.org/10.35408/comuybd.670645

Öz

Uluslararası işletmelerde farklı etnik kökenlerden ve kültürden insanlar bulunmaktadır. Bu durum işletmelerin uluslararası piyasadaki faaliyetlerinde önem arz etmekte ve işletmeler farklı etnik kökene ve kültüre sahip bireylerle iş birliği yapmak durumundadır. Etnik ve kültürel farklılıkların artması, bunların yönetimini de gerekli kılmaktadır. X ve Y kuşağının iş yaşamındaki beklentileri ise birbirinden farklılık göstermekte ve işletmelerin yönetim ve liderlik politikalarını da etkilemektedir. Bu maksatla, çalışmanın amacı; uluslararası işletmelerde iş görenlerin etnik ve kültürel farklılıklarının, X ve Y kuşağı bağlamında farklılık gösterip-göstermediğini ortaya koymaktır.
Araştırmada nicel yöntemler kullanılmış olup, İstanbul’da faaliyet gösteren uluslararası işletmelerde, X ve Y kuşağında bulunan yönetici ve çalışan personele anket uygulanmıştır. Araştırmaya 387 kişi katılmıştır. Verilerin analizinde parametrik teknikler uygulanmıştır. Bulgular incelendiğinde; farklılıkların yönetimi X ve Y kuşağına, aynı zamanda etnik kökene göre farklılık göstermektedir. Çalışmada ayrıca demografik faktörlerin etnik ve kültürel farklılıkları kuşaklar bağlamında ele alınarak farklılıkları incelenmiş olup, bazı demografik etkenlerin farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırma sonunda X ve Y kuşağında bulunan, farklı etnik kökenli çalışana ve çok kültürlü bir yapıya sahip olan uluslararası işletmelere, yönetim ve liderlik politikaları konularında öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası İşletmeler, Kültürel Farklılık, Etnik Köken, X Kuşağı, Y Kuşağı

Kaynakça

• Adler, N., Doktor, R. ve Redding, S. (1986). From The Atlantic to The Cacific Century: Cross-Cultural Management Reviewed. Journal of Management, 12(2), 295-318.
• Ayub, N. ve Jehn, K. A. (2006). National Diversity And Conflict In Multinational Workgroups - The Moderating Effect of Nationalism, Department of Social and Organizational Psychology, Leiden University, Leiden, The Netherlands, International Journal of Conflict Management, Emerald Group Publishing Limited, 17 (3), 181-202.
• Bagshaw, M. (2004). Is Diversity Divisive? A Positive Training Approach, Industrial an Commercial Training, Emerald Group Publishing Limited, 36 (4), 153-157.
• Bakan, İ. (2006). Dış Ticarette İletişim Dış Ticaret: İşlemler ve Uygulamalar, Ankara: M. Gazi Kitabevi.
• Balay, R. ve Sağlam, M. (2004). Eğitimde Farklılıkların Yönetimi Ölçeğinin Uygulanabilirliği. SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(8), 32-46.
• Barutçugil, İ. (2011). Kültürler Arası Farklılıkların Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.
• Becerikli, S. (2013). Kuşaklararası İletişim Açısından Yeni İletişim Teknolojilerinin Kullanımı: İleri Yaş Grubu Üzerine Bir Değerlendirme, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 1(44), 19-31.
• Bilgili, C. ve Karahan, Z. (2011). Kırılan Kalıplar 2, Beta Basım, İstanbul.
• Çakır, S. Y. ve Eğinli, A. T. (2010). Uluslararası İşletmelerin Web Sitelerinin Tasarımında Kültürel Boyutların Adaptasyonunun Önemi, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, Aralık, 178-204.
• Dereli, B. (2005), Çokuluslu İşletmelerde İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 7, Bahar.
• Elron, E. (1997). Top Management Teams Within Multinational Corporations; Effects of Cultural Heterogeneity. Leadership Quarterly, 8(4), 393-412.
• Hall, W. (1995). Managing Cultures. New York: John Wiley & Sons Ltd.
• Heckmann, L. Y. (1995). Ulus, Millet, Azınlık ve Etnik Grup, Birikim Dergisi, 71-72, Mart/Nisan, 3. Baskı, Özel Sayı, 81-85.
• Helvacıoğlu, N. ve Özutku, H. (2010). Kültürel Farklılıkların Yönetiminde İnsan Kaynakları Stratejilerinin Rolü: İkea Örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(1), 197-216.
• Kalaycı, Ş. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın, 4. Baskı.
• Lee, M. S. (2008). Business Advantages of Diversity in the Workplace. 29-30. http://www.ethnoconnect.com/pdf/9_business_advantages_of_workplace_diversity.pdf
• Luijters, K., Zee, K. ve Otten, S. (2008), Cultural Diversity in Organizations: Enhancing Identification by Valuing Differences. International Journal of Intercultural Relations, 32(2), 154–163.
• Mcmillan-Capehart, A. (2005), A Configurational Framework For Diversity: Socialization and Culture, Department of Management, East Carolina University, Greenville, North Carolina, USA, Emerald Group Publishing Limited, 34 (4), 488-503.
• Memduhoğlu, H. B. (2011). Liselerde farklılıkların Yönetimi: Bireysel Tutumlar, Örgütsel Değerler ve Yönetsel Politikalar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 37-53
• Mert, G. (2018). Y Kuşağı Açısından Yönetim, Editör: Ali Akdemir, Örgütlerin Yönetimi, Beta Basım, İstanbul.
• Mert, G. (2019a), Uluslararası İşletmelerde Kültürel Farklılıkların Yönetimi, Editör: Gökhan Ak, Tarih-Toplum-Hukuk Bağlamında siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Yazıları, Akademi Titiz Yayınları, İstanbul.
• Mert, G. (2019b). Uluslararası İşletmecilik Teori, Kavram ve Örnek Olaylar, Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Moran, R. T., Harris, P. R. ve Moran, S. V. (2007). Managing Cultural Differences. http://www.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=I9U_O1ZQJ9cC&oi=fnd&pg=PR3&dq=cultura+differences&ots=nst6UoXQ8K&sig=r6tikLJcsJMHjmUdI6rQ45GDi3A&redir_esc=y#v=onepage&q=cultural%20differences&f=false.
• Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Seymen, O. A. (2005). Örgütlerde Kültürel Çeşitlilik Olgusu, Boyutları ve Etkin Yönetimi Konusunda Farklı Yaklaşımlar: Yazınsal Bir Derleme, İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, Şubat 2005, 16 (50), 3-23.
• Sofyalıoğlu, Ç. ve Aktaş, R. (2001). Kültürel Farklılıkların Uluslararası İşletmelere Etkisi, Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 7, Sayı: 1, Celal Bayar Üniversitesi, İİBF, Manisa, 75-92.
• Tereza, M. ve Fleury, L. (1999). The Management of Cultural Diversity: Lessons From Brazilian, Industrial Management, 3, 109-115.
• Tezcan, M. (2014). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Zirve Yayıncılık.
• Uzunçarşılı, A. S. (2001). Çokuluslu İşletmelerde Kurum Kültürü ve Halkla İlişkiler Uygulamaları, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Vatandaş, C. (2001). Çok Kültürlü Yapıda Ulusal/Etnik Kimlikler (Kanada Örneği), Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, NO:2, 101-116.
• Yeşil, S. (2009). Kültürel Farklılıkların Yönetimi ve Alternatif Bir Strateji: Kültürel Zekâ. KMU İİBF Dergisi, (16), 100-131.
• Yuvalı, E. (2013). Türk Hukuku ve Mukayeseli Hukukta Irk ve Etnik Kökene Dayalı Ayrımcılık Yasağı, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 3-4-5, 71-83.