Fourier Tipi Birim Kök Testleri İle Türkiye Ekonomisinde Sayın Alma Gücü Paritesinin Geçerliliğinin Test Edilmesi (1980: M1 - 2019: M9)

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 39, 43 - 62, 13.02.2021

Mesut Yücesan

https://doi.org/10.35408/comuybd.682219

Cited By: 1

Öz

Satın Alma Gücü Paritesi (SGP) teorisi, temelinde tek fiyat kanunun yer aldığı ve uzun dönemde reel döviz kurlarının sabit olduğu varsayımına dayanan bir yaklaşımdır. Özellikle Breton Woods sonrası dönemde döviz kurlarının dalgalanmaya bırakılması ile birçok iktisatçının SGP’nin geçerliliğini test etmeye yönelik çalışmalar yaptığı görülmektedir. Günümüzde ise ticaret savaşları ve korumacı politikalar nedeni ile başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere birçok ülkenin döviz kurlarında yaşanan yüksek volatiliteden kaynaklanan sorunlarla karşılaşması SGP yaklaşımının tekrar gündeme taşınmasına neden olmuştur. SGP yaklaşımının test edildiği çalışmalarda doğrusal ve doğrusal olmayan birim kök testlerinin kullanıldığı görülmektedir. Özellikle son yıllarda Fourier fonksiyonlarının kullanıldığı birim kök testlerinin daha yaygın şekilde kullanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada Türkiye ekonomisi özelinde SGP’nin geçerli olup olmadığını reel döviz kuru (RDK) ve Reel efektif döviz kuru (REDK) veri setleri kullanılarak Fourier tipi birim kök testleri (FKPSS, FGLS ve FADF) ile analiz edilmiştir. Hem sabit formda hem de sabit-trend formda elde edilen sonuçlara göre analiz döneminde Türkiye Ekonomisi özelinde her üç birim kök testi sonuçlarına göre SGP’nin geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Satın alma gücü paritesi, Reel döviz kuru, Reel efektif döviz kuru, Fourier birim kök testleri

Kaynakça

• Akçay, Ö, Aslı ve Erataş, Filiz, (2015). “Satın Alma Gücü Paritesi Teorisinin Geçerliliği: G7 Örneği”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, ss, 81-97. Alacahan, N, Dilbaz, (2011). “Enflasyon, Döviz Kuru İlişkisi ve Yansıma: Türkiye”, Sosyal Bilimler Dergisi, (1), s. 52. Becker, R., Enders, W. ve Lee, J, (2006). “A Stationarity Test in the Presence of an Unknown Number Of Smooth Breaks”, Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409. Bilgin, C, (2018). “Uluslararası Ticarette Satın Alma Gücü Paritesinin Geçerliliği Sorunu: Türkiye İçin Zaman Serisi Analizi”, Academic Review of Humanities and Social Sciences, Vol, 1. Issue 1. ss, 17-30. Çağlayan, E ve Nazan Şak, (2009), “OECD Ülkelerinde Satınalma Gücü Paritesi: Panel Eşbütünleşme Yaklaşımı”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C:26 (1), ss. 483-500.
• Çeviş, İsmail ve Reşat Ceylan. (2015), “Kırılgan Beşlide Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) Hipotezinin Test Edilmesi”, Journal of Yasar University, Vol.10(3,7), ss.6381-6477. Çil, Burgaç, Almıla ve Dülger, Fikret, (2017). “İstikrarlılık ve Eşbütünleşme Testleri ile Satın Alma Gücü Paritesi Hipotezinin Türkiye Ekonomisi için Sınanması”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 19/3, pp. 998-1020. Çorakçı, A. (2016). “Is there a Purchasing Power Parity (PPP) Puzzle? New Evidence from a Nonlinear Asymmetric Panel Unit Root Test”, Ekonomik Yaklaşım, 27 (99), ss. 237-266. Destek, A, M ve Okumuş, İ. (2016),” Satın Alma Gücü Paritesi Hipotezi Geçerliliğinin Fourier Birim Kök Testleri ile İncelenmesi: OECD Ülkeleri Örneği”, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(1), ss. 73-87. Enders, W. ve Lee, J. (2012). “The Flexible Fourier form and Dickey-Fuller Type Unit Root Tests”, Economics Letters, 117(1), pp. 196-199. Ertürk, Emin. Küresel Ekonomide Makro Ekonomik Analize Giriş, Aktüel Yayınları, İstanbul, 2004, s. 206. Güriş, Burak, Yaşar Serhat YAŞGÜL ve Muhammed TIRAŞOĞLU, (2016). “An Empirical Investigation of Purchasing Power Parity (PPP) for NORDIC Countries: Evidence from Linear and Nonlinear Unit Root Tests”, International Journal of Economic Perspectives, Vol. 10(1), s. 133. Güriş Burak and Tıraşoğlu, Muhammed, (2017). “The Validity of Purchasing Power Parity in the BRICS Countries”, Prague Economic Papers, Kalyoncu, H., and Kalyoncu, K, (2008). “Purchasing Power Parity in OECD Countries: Evidence from Panel Unit Root”. Economic Modelling, 25(3), ss. 440-445. Küçükaksoy, İsmail ve Çifci, İsmail, (2018). “Mutlak Satınalma Gücü Paritesi Hipotezi’nin Test Edilmesi: Türkiye Ve Dış Ticaret Ortakları Uygulaması”, International Journal of Social Inquiry Cilt 11, Sayı 2, ss. 259-285. Mankiw, N. Gregory. Makro Ekonomi, (çev. Ömer Faruk Çolak), Efil Yayınevi, Ankara 2010. Mike, Faruk. (2018), “Gelişen Piyasa Ekonomilerinde Satınalma Gücü Paritesinin Geçerliliğinin Test Edilmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 2018 Cilt: 55 Sayı: 637. Rodrigues, P.M. ve Taylor, R.A.M. (2012), “The Flexible Fourier form and Local Generalised Least Squares De‐trended Unit Root Tests”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 74(5), pp. 736-759. Sağlam, Y. ve Sönmez, F. E. (2017). “Satın Alma Gücü Paritesi Hipotezinin Panel Çoklu Yapısal Kırılma Testleri ile Analizi: BRICT Örneği”, LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1): ss, 19-34. Seyidoğlu, Halil. (2013). Uluslararası İktisat, Güzem Yayınları, İstanbul, ss, 381-382. Şeker Ayberk ve Şimdi Halil, (2018). "Yeni Dönemde Satin Alma Gücü Paritesinin Güçlü Formda Geçerliliği: Türkiye Örneği", Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2018/2, Sayı:31, s. 91-10. Şener, S., Yılancı, V., & Canpolat, E, (2015). “Satın Alma Gücü Paritesi ve Varyasyonlarının Türkiye İçin Sınanması”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(25), ss. 53-63. Yalçınkaya, Ö, (2016). “G-20 Ülkelerinde Satın Alma Gücü Paritesi Teorisinin Geçerliliği: Panel Birim Kök Testinden Kanıtlar (1994:Q1-2015:Q4)”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt/volume:5, Ek Sayı, ss. 145-162. Yalçınkaya, Ö, (2019). “Türkiye Ekonomisinde Dış Borçların Sürdürülebilirliğinin Analizi: Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Birim Kök Testlerinden Kanıtlar (1970-2018)”, Maliye Dergisi, 176, ss. 27-51. Yılancı, V, (2017). "Petrol Fiyatları ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Fourier Yaklaşımı", İstanbul Üniversitesi Ekonometri ve İstatistik, Sayı: 27, ss. 51-67.