Sosyal Çalışma Disiplininin Epistemolojik Temelleri Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 73, 1105 - 1122, 15.03.2022

Fatih Kucur , Enver Mengü

https://doi.org/10.54752/ct.1097175

Öz

İnsanın iyilik halini geliştirme hedefi doğrultusunda birey, aile, grup ve toplum düzeyinde müdahale yöntemleriyle profesyonel bir çalışma yürütmeyi ifade eden sosyal çalışma, 19. yüzyılın ikinci yarısında doğmuştur. Daha önceleri dini kurumlar veya gönüllü insanlar tarafından yürütülen bu çalışmalar, dönemin bilimsel gelişmelerinin ışığında sistematik ve profesyonel bir görünüm kazanmıştır. Aynı zamanda bu bilimsel yapı, yie aynı dönemde doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasında yaşanan ontolojik ve epistemolojik gerilimleri de içermektedir. Bu çalışma kapsamında da doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasında görünen ve bilimsel önermelerin pozitif veya normatif içeriği üzerine olan epistemolojik tartışma, uygulamalı bir sosyal bilim olarak sosyal çalışma disiplini açısından ele alınacaktır. Bu amaç doğrultusunda betimleyici bir yaklaşımla literatüre dayanarak yapılan bu çalışmada sosyal çalışma disiplininin pozitif görünüm içinde esasında bir normatiflik içerdiği; bilginin niteliği, mesleki yapı, mesleki uygulama ve sosyal değişim odaklarından hareketle ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal çalışma, sosyal hizmet, sosyal bilim, doğa bilimleri, pozitif bilgi, normatif bilgi.

Kaynakça

• Ahi, Y., Şahin-Taşğın, N. Ve Tekin, U. (2017) “Neden Sosyal Hizmetleri Yeniden Düşünmek?”, Şahin-Taşğın, N., Tekin, U., & Ahi, Y. (der.) Sosyal Hizmetlerde Güncel Tartışmalar içinde, Ankara: Nika Yayınevi, 7-22.
• Barker, R. L. (1995). The Social Work Dictionary. NASW Press
• Bell, K. (2012). “Towards A Post-Conventional Philosophical Base for Social Work”, British Journal of Social Work, 42(3), 408-423.
• Della Porta, D. (2015). Sosyal Bilimlerde Yaklaşımlar ve Metodolojiler. İstanbul: Küre Yayınları.
• Demir, Ö. (2009). Bilim Felsefesi. İstanbul: Vadi Yayınları.
• Duyan, V. (2019). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.
• Gordon, S. (2013). Sosyal Bilimler Tarihi ve Felsefesi. İstanbul: Küre Yayınları.
• Gulbenkian Komisyonu (2009). Sosyal Bilimleri Açın. İstanbul: Metis Yayınları.
• Hare, I. (2004). “Defining Social Work for the 21st Century: The International Federation of Social Workers' Revised Definition of Social Work”, International Social Work, 47(3), 407-424.
• Hatiboğlu, B. (2012). “Sosyal Bilimlerin Potansiyeli ve Sosyal Hizmet Umudu”, Cılga, İ. & Hatiboğlu, B. (der.) Sosyal Bilimler ve Sosyal Hizmet içinde, Ankara: SABEV Yayınları, 1-30.
• Ife, J. (2017). İnsan Hakları ve Sosyal Hizmet. Ankara: Nika Yayınları.
• IFSW (2014). Erişim adresi: https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/
• Kongar, E. (1972). Sosyal Çalışmaya Giriş. Ankara: Sosyal Bilimler Derneği Yayınları.
• Kadushin, A. ve Kadushin, G. (2019). Sosyal Hizmet Görüşme Teknikleri. (2. baskı) Ankara: Nika Yayınevi.
• NASW (2008). National Association of Social Workers. Erişim adresi: https://www.socialworkers.org/News/Facts/Facts-About-the-NASW.aspx.
• Özdemir, U. (2018), Sosyal Hizmetin Ne’liği -Kavramlar, Tanımlar, Metodoloji- Sosyal Hizmete Giriş, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Payne, M. (2020). Modern Sosyal Hizmet Kuramı. (çev. K. Karataş) Ankara: Nika Yayınevi.
• Reamer, F. G. (2018). Sosyal Hizmet Etiği ve Değerleri. (çev. H. Acar) Ankara: Nika Yayınevi.
• Richmond, M. E. (1917). Social Diagnosis. Russell Sage Foundation.
• Russell, B. (2000). Felsefe Sorunları. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Segal, E., Gerdes, K. ve Steiner, S. (2009). An Introduction to the Profession of Social Work: Becoming a Change Agent. Cengage Learning.
• Sheafor, B. W., Horejsi, C. R., ve Bilgen, A. (2016). Sosyal Hizmet Uygulaması: Temel Teknikler ve İlkeler. Ankara: Nika Yayınevi.
• Teater, B. (2019). Sosyal Hizmet Kuram ve Yöntemleri (Uygulama İçin Bir Giriş), (çev. A. Karatay, (2. Baskı), Ankara, Nika Yayınevi.
• Thompson, N. (2017). Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Tomanbay, İ. (2002). “1960’lı Yıllardan 2000’li Yıllara Sosyal Hizmet Eğitimi” Ümit Onat (der.) Sosyal Hizmet Eğitiminde Yeni Yaklaşımlar içinde, 59-70
• Tomanbay, İ. (2014). Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetlerde Önce Kavram. Ankara: SABEV Yayınları.
• Tomanbay, İ. (2017). Sosyal Çalışmayı Yapılandırmak: Kavramlar, Oluşum, Nitelik, Uygulama. (3. baskı) Ankara: SABEV Yayınları.
• Türkmen, B. (2015). Sosyal Hizmet Tarihi. İzmir. Erişim adresi: http://www.bekirturkmen.com/dosya/Sosyal_Hizmet_Tarihi.pdf.
• Weber, M. (2012). Sosyal Bilimlerin Metodolojisi. İstanbul: Küre Yayınları.
• Zastrow. C. (2016). Sosyal Hizmete Giriş. Ankara: Nika Yayınevi.