Ulusal Varlık Fonları ve Türkiye Uygulaması

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 55, 1913 - 1944, 01.01.2017

Aziz Konukman Orhan Şimşek

Öz

Son yıllarda sayıları hızla artan Ulusal Varlık Fonları UVF’ler , devletin kontrolünde olan ve çeşitli makroekonomik hedefleri gerçekleştirmek üzerine kurulan şirketlerdir. Bu fonlar daha çok petrol gelirleri olan ya da petrol dışı ihracat fazlaları olan ülkelerin kullandığı bir araçtır. Ancak son yıllarda herhangi bir doğal kaynak geliri ya da ihracat fazlası olmayan ülkelerin de UVF kurduğu görülmektedir. Bu çalışmada, ilk olarak kısa bir tarihsel arka plan verilmiştir. Ardından ulusal varlık fonlarının sınıflandırılması ve küresel ekonomideki yerleri incelenmiştir. Daha sonra, bir ulusal varlık fonu türü olarak son yıllarda yükselişe geçen ulusal kalkınma fonlarının işlevleri konu edinilmiştir. Son olarak ise yeni kurulan Türkiye Varlık Fonu TVF üzerine bir değerlendirme yapılmış ve çalışmanın önceki bölümlerinde yapılan sınıflandırma doğrultusunda TVF’nin hangi tür ulusal varlık fonu olduğu üzerine tartışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Ulusal Varlık Fonları, Devlet, Kalkınma, Küreselleşme

Sovereign Wealth Funds and Turkey’s Practice

Öz

Sovereign Wealth Funds SWFs , which have grown rapidly in recent years, are companies under state control and based on the achievement of various macroeconomic objectives. These funds are mostly used by countries with petroleum incomes or nonpetroleum exports. However, in recent years, it has been observed that SWFs was established in countries where there is no natural resource income or export surplus. In this study, firstly, a brief historical background was given. Then, the classification of SWFs and their location in the global economy are examined. Later, we focused on the functions of the sovereign development funds that have risen in recent years as a wealth fund type. Finally, an assessment was made on the newly established Turkish Wealth Fund TVF and it was discussed what type of sovereign wealth fund TVF had in the previous section of the study

Anahtar Kelimeler

Sovereign Wealth Funds, State, Development, Globalization

Kaynakça

• Alhashel, B. (2015) “Sovereign wealth funds: A literature review”, Journal of Economics and Business, 78, 1-13.
• Alsweilem, K. A., Cummine, A.; Rietveld, M. and Tweedie, K.. (2015) Sovereign investor models: Institutions and policies for managing sovereign wealth. http://projects.iq.harvard.edu/files/sovereignwealth/files/investor_models _final.pdf
• Anadolu Ajansı (2017). Türkiye Varlık Fonu 'dev' kuruluşlarla güçlendi, 6 Şubat. (Erişim Tarihi: 04.05.2017) http://aa.com.tr/tr/ekonomi/turkiye-varlikfonu-dev-kuruluslarla-guclendi/742325
• Beck, R. ve Fidora, M. (2008) “The impact of sovereign wealth funds on global financial markets”. Intereconomics, 43 (6), 349-358.
• Braunstein, J. (2014) “The Novelty of Sovereign Wealth Funds: The Emperor’s New Clothes?”, Global Policy, 5(2), 169-180. doi: 10.1111/1758- 5899.12095
• Bresser-Pereira, L. C. (2010) Globalization and Competition, UK: Cambridge University Press.
• Castelli, M. ve Scacciavillani, F. (2015) “SWFs and State investments: A preliminary general overview” In Research Handbook on Sovereign Wealth Funds and International Investment Law, Ed. Fabio Bassan, UK and USA: Edward Elgar Publishing, 9-37.
• Clark, G. L.; Dixon A. D. ve Monk, A.H.B. (2013) Sovereign Wealth Funds: Legitimacy, Governance, and Global Power, USA: Princeton University Press.
• Clark, P. B. ve Monk, A.H.B. (2015) Sovereign Development Funds: Designing HighPerformance,Strategic Investment Institutions. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2667974
• Çolak, Ö. F. (2017) “Finansal Serbestleşmenin Tıkanıklığı ve Türkiye Varlık Fonu”, İktisat ve Toplum Dergisi, 76, 8-13.
• Dedeoğlu, E. (2017) Türkiye Varlık Fonu Bu Portföyü İle Ne Yapabilir? TEPAV Değerlendirme Notu.
• Dixon, A.D. ve Monk A.H.B. (2012) “Rethinking the sovereign in sovereign wealth funds”, Transactions of the Institute of British Geographers, 37 (1), 104-117.
• Dixon, A.D. ve Monk A.H.B. (2014) “Financializing development: toward a sympathetic critique of sovereign development funds”, Journal of Sustainable Finance & Investment, 4:4, 357-371, DOI: 10.1080/20430795.2014.980717
• Dixon A. D. ve Monk, A. H. B. (2016) “A Simple Typology of Sovereign Development Funds”, Rietveld, M. ve Toledano, P. (der.) The Frontiers of Sovereign Investment, US: Columbia University Press.
• Gelb A., Silvana T., Håvard H., Noora, A. Ve Gregory S. (2014), Sovereign Wealth Funds and Long-Term Development Finance Risks and Opportunities. World Bank Policy Research Working Paper, 6776.
• Hall, P. ve Soskice, D. (2001) Varieties of Capitalism: Institutional Foundations of Comparative Advantage. New York: Oxford University Press.
• IMF (2008) Sovereign Wealth Funds—A Work Agenda. https://www.imf.org/external/np/pp/eng/2008/022908.pdf
• IMF (2013) Sovereign Wealth Funds: Aspects of Governance Structures and Investment Management. https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2013/wp13231.pdf
• IWG (2008) Sovereign Wealth Funds Generally Accepted Principles and Practices: “Santiago Principles”. http://www.iwg-swf.org/pubs/eng/santiagoprinciples.pdf
• Kayıran, M. (2016) “Türkiye Varlık Fonu’nun Kuruluş Amaçları ve Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme”, Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 14 (56), 55-90.
• Konukman, A. (2017) “Başkanlık Sisteminin Ekonomiye Etkisi”, Başkanlık Sistemlerinde Emekçinin Hukuku Sempozyumu İçinde. Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 336, 35-56.
• Kotz, D. M. (2015) The Rise and Fall of Neoliberal Capitalism. USA: Harvard University Press.
• Meng, C. (2015) "Sovereign wealth fund investments and policy implications: a survey", Journal of Financial Regulation and Compliance, 23 (3), 210-229. http://dx.doi.org/10.1108/JFRC-10-2014-0041
• O’Brien, R. ve Williams, M. (2016) Global Political Economy. Fifth Edition. London. Palgrave.
• Özkul, İ. (2017) 11 Soruda Tüm Yönleriyle Türkiye Varlık Fonu. Dünya Gazetesi. http://www.dunya.com/ekonomi/11-soruda-tum-yonleriyle-turkiye-varlikfonu-haberi-349431
• PWC (2015) The taxonomy of Sovereign Investment Funds. https://www.pwc.com/gx/en/sovereign-wealth-investmentfunds/publications/assets/pwc-the-taxonomy-of-sovereign-investmentfunds.pdf
• Sovereign Investment Lab (2016) The Sky Did Not Fall. Sovereign Wealth Fund Annual Report.http://www.ifswf.org/sites/default/files/Bocconi%20SIL%202016%20 Report.pdf
• SWF Institute, http://www.swfinstitute.org/
• Şimşek, O. (2015) “Yeni Devlet Kapitalizminin Yükselişi: Küresel Ekonomi-Politik Bir İnceleme”, Atılım Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2): 106-144.
• Şimşek, O. (2017) Küreselleşme ve Yeni Devlet Kapitalizminin Yükselişi, Ankara: Türk Metal Sendikası Araştırma ve Eğitim Yayınları, No. 7.
• TBMM. (2016) “Türkiye Varlık Fonu Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Gerekçesi”, 1 Ağustos 2016. http://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0750.pdf
• TVF, http://turkiyevarlikfonu.com.tr