Türkiye’de Asgari Ücret Sorunlarına İlişkin Bir Değerlendirme

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 67, 2441 - 2462, 01.01.2020

Bahar Yolvermez

Öz

Asgari ücret, çalışanın kendisinin ve ailesinin ülkenin ekonomik ve sosyal koşulları altında yaşamını geçindirebilecek asgari düzeyde aynı zamanda insan onuruna yakışır bir ücret düzeyidir. Asgari ücretin tanımı ve uygulaması ülkelere göre farklılık göstermektedir. Günümüzde asgari ücretli çalışan sayısının artmasıyla asgari ücret giderek önem kazanan bir konu haline gelmiştir. Türkiye’de asgari ücret uygulaması birçok eksik yönüyle karşımıza çıkmakta ve yoğun eleştirilere maruz kalmaktadır. Bu makalede, Türkiye’deki asgari ücret sorunları ele alınarak uygulamanın eksik yönlerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında asgari ücret uygulamasının dünyada ve Türkiye’deki kavramsal çerçevesi çizilerek asgari ücretin gelişim sürecinden bahsedilmiş, Türkiye’deki asgari ücret sistemi ve uygulaması incelenmiş daha sonra Türkiye’deki asgari ücret sorunlarının üzerinde durulmuş ve son olarak da bu sorunların çözümüne ilişkin güncel veriler analiz edilerek bazı öneriler yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Ücret, Asgari ücret, Türkiye, Emek

An Assessment of the Minimum Wage Problems in Turkey

Öz

Minimum wage is a wage level for a worker himself and for his family to make a living under the country’s economical and social conditions. It is also a wage level that befits one’s honor. Minimum wage’s description and implementation shows differentations according to countries. By the increasing level of workers with minimum wages, it has become a very important issue nowadays. Minimum wage issue in Turkey has many deficiencies and that’s why it has been criticised by everyone. In this article, it has been aimed to clarify the problems and deficiencies about minimum wage in Turkey. In this survey, minimum wage implementation in the world and in Turkey has been compared; minimum wage system and implementation has been examined and then the problems on this issue in Turkey has been emphasized. Finally solutions to this problem has been analyzed and some advices have been given

Anahtar Kelimeler

Wage, Minimum Wage, Turkey, Labour

Kaynakça

• Akgül, O. (2016) “ Türkiye’de Asgari Ücretin Mahzurlu Alanları Ve Öneriler ” , Hak-iş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(11) , 115. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/263346 (14.02.2020)
• Akgül O. ve Bükey A.M. (2020) “Türkiye’de Enflasyon ile Asgari Ücretler Arasındaki İlişki ve Ücret-Fiyat Sarmalı”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 78, 278. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1168243 (13.09.2020)
• Asgari Ücret Yönetmeliği.(2004, 1 Ağustos). Resmi Gazete (Sayı:25540). https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.5454&MevzuatIl iski=0&sourceXmlSearch= (17.02.2020)
• Aslan, G. (2019) “Türkiye’de Asgari Ücretli Çalışan Sayısı ve Ücret Seviyelerinin Değişimi (2003- 2017 Hanehalkı İşgücü Anketleri Veri Analizi)”, Sosyal Güvenlik Dergisi (Journal of Social Security), 9(1), 141-159 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/744582 (17.02.2020)
• Aydın, F. (2014). Türkiye Tarafından Onaylanan ILO Sözleşmeleri. Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı https://ailevecalisma.gov.tr/media/1332/tuerkiye-taraf%C4%B1ndan- onaylanan-ilo-soezle%C5%9Fmeleri.pdf (15.02.2020)
• Avrupa'da en fazla asgari ücretli çalışan oranı Türkiye'de. (2020, 05 02). Euronews. https://tr.euronews.com/2020/02/05/turkiye-de-iscilerin-ne-kadari-asgari- ucretle-calisiyor-sendikalar-2020-tespit-komisyonu (21.02.2020)
• Çelik, A. (2018a, 26 Kasım). Asgari ücret yazıları-1: En büyük ücret pazarlığı başlıyor. Birgün. https://www.birgun.net/haber/asgari-ucret-yazilari-1-en-buyuk-ucret- pazarligi-basliyor-237982 (11.02.2020)
• Çelik A. (2018b, 3 Aralık). Asgari ücret yazıları-2: ‘Ücretlerin tunç kanunu’ yerine asgari ücret. Birgün. https://www.birgun.net/haber/asgari-ucret-yazilari-2- ucretlerin-tunc-kanunu-yerine-asgari-ucret-238826 (11.02.2020)
• Çelik, A. (2018c, 10 Aralık). Asgari ücret yazıları-3: İşçiye ücret asgari işverene teşvik azami. Birgün. https://www.birgun.net/haber/asgari-ucret-yazilari-3-isciye- ucret-asgari-isverene-tesvik-azami-239609 (11.02.2020)
• Çelik, A. (2018d, 17 Aralık). Asgari ücret tespitinde TÜİK yok hükmünde. Birgün. https://www.birgun.net/haber/asgari-ucret-tespitinde-tuik-yok-hukmunde- 240443 (11.02.2020)
• Çelik, A. (2019, 22 Aralık). Asgari ücret lütuf değil temel bir insan hakkıdır. Birgün. https://www.birgun.net/haber/asgari-ucret-lutuf-degil-temel-bir-insan- hakkidir-281081 (11.02.2020)
• Gül Yücel, K. (2019) “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Asgari Ücret Uygulamasının Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi”, Politik Ekonomik Kuram, Cilt 3(2), 344. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/913024 (15.02.2020)
• DİSK-AR (DİSK Araştırma Merkezi). (2018). Asgari Ücret Gerçeği 2019 Raporu. Türkiye http://disk.org.tr/wp-content/uploads/2018/12/DISK-AR-2019-Asgari- U%CC%88cret-Raporu-SON-1-Aralik-2018.pdf (16.02.2020) İstanbul.
• DİSK-AR (DİSK Araştırma Merkezi). (2019). Asgari Ücret Raporu, 2020. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu. İstanbul. http://disk.org.tr/wp- content/uploads/2019/12/D%C4%B0SK-AR-2020-ASGAR%C4%B0- %C3%9CCRET-RAPORU.pdf (16.02.2020)
• Eser Yılmaz, B. ve Terzi, H. (2008) “ Türkiye’de Asgari Ücret: Sorunlar Öneriler ”, İktisadi https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale- goruntule&id=AWWk86brHDbCZb_mQv4V (16.02.2020) 131-134.
• Korkmaz, A. (2004) “Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Türkiye’de Asgari Ücret: 1951- 2003 ”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(1), 58. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/759474 (16.02.2020)
• Korkmaz, A. ve Avsallı, H. (2012) “ Türkiye’de Asgari Ücretin Hukuksal Yönü ”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi,4(2), 152-153. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423869093.pdf (14.02.2020)
• Koç M. ve Görücü İ. (2018) “ Türkiye’de Asgari Ücretin Uygulanması”, Social Sciences Studies Journal, 4(13), 62.
• http://sssjournal.com/Makaleler/1725104689_7_4- 13_ID317.%20%20M.KO%c3%87&%c4%b0.G%c3%96R%c3%9cC%c3%9 c_58-73.pdf (15.02.2020)
• Kutal, M. (1969) Teorik Esasları ve Tatbikatı Bakımından Asgari Ücret, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını
• Kutal, M. (1985) “Türk Mevzuatında Asgari Ücret Komisyonu ve Tespit Çalışmalarında Karşılaşılan Bazı Sorunlar”, İktisat ve Maliye Dergisi, 32(3), 100-106.
• Mahi̇roğulları, Y. (2011) "Endüstri Devrimi Sonrasında Emeğin İstismarını Belgeleyen İki Eser: Germinal ve Dokumacılar, Journal of Economy Culture and Society, 0 (32) , 41-53. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusoskon/issue/9520/118927 (11.02.2020)
• Sayın, A.K. (2019) “ILO Normları Bakış Açısı ile Dünyada ve Türkiye’de Asgari Ücret Uygulamaları ”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 3, 1878-1885-1911. http://www.calismatoplum.org/sayi62/sayin.pdf (16.02.2020)
• Taştan, H. ve Akar M. (2013) “Türkiye İmalat Sanayiinde Bölgesel ve Sektörel Ücret Eşitsizliği”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 63, 17- 49. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/8861 (12.02.2020)
• Öçal, M. ve Karaalp-Orhan, H.S. (2018) “Asgari Ücret Uygulamasının Tarihsel Gelişimi Ve Türkiye-AB Ülkeleri İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz ”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(3), 649-650. (14.02.2020) https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/607555
• Özyiğit, M., Çelik A. ve Petek A. (2019) “Türkiye’de 1980 Sonrası Reel Asgari Ücretin Belirleyicileri”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 61(2), 1045. http://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php (13.09.2020)(
• T.C. Resmi Gazete, Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı, 29222, 2014 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141231-7.htm (17.02.2020)
• T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2020). Asgari Ücret – 2020, Asgari Ücretin Net Hesabı ve İşverene Maliyeti. https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr- tr/asgari-ucret/asgari-ucret-2020/ (14.02.2020)
• T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2020). Yıllar İtibarıyla Günlük Ve Aylık Asgari Ücretler. https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/35831/yillar- itibariyla-gunluk-ve-aylik-asgari-ucret-01-07-1974-31-12-2020.pdf (16.02.2020)
• T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2020). Yıllar İtibarıyla Net Ve Brüt Asgari itibariyla-net-ve-brut-asgari-ucret-01-08-1996-31-12-2020.pdf (16.02.2020) https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/35787/yillar
• TÜRK-İŞ Araştırması (2020). Ocak 2020 Açlık ve Yoksulluk Sınırı. http://www.turkis.org.tr/Aclik-Yoksulluk-k91 (22.02.2020)