Evaluation of the Effect of Earnings subject to Premiumon Pensions within the scope of Equality Principle of the Constitution

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 80, 67 - 92, 24.10.2024

Çiğdem Yorulmaz

https://doi.org/10.54752/ct.1421758

Öz

In accordance with Article 2 of the Constitution, the Republic of Türkiye is a social state of law. One of the duties of being a social state is to eliminate social inequality and distribute justice equally to all citizens. It is guaranteed in our Constitution that everyone will benefit from the right to social security. Taking the necessary measures and establishing the necessary organization to ensure this assurance is among the responsibilities of the social state of law. The right to social security should not be applied differently to those in similar situations unless there is a justifiable reason. With the merger of the Social Insurance Institution, the Social Insurance Institution for Independent Employees and the Pension Fund under the Social Security Institution, the legislation applied by these institutions to the insured was unified within the scope of the Social Insurance and General Health Insurance Law No. 5510. After the radical reform, some inequalities have emerged in terms of insured public servants. The pension to be paid by the Institution to 4/1-c insured persons or their beneficiaries who face certain social risks such as old age, disability or death is considerably lower compared to the insured persons in other statuses. If the legislation is not amended, there will be irreparable consequences for the insured and their beneficiaries.

Anahtar Kelimeler

Earnings based on premium public servant, pension based on pension deduction, principle of equality, old-age pension.

Kamu Görevlilerinin Prime Esas Kazançlarının Emekli Aylığına Etkisinin Anayasa’nın Eşitlik İlkesi Kapsamında Değerlendirilmesi

Öz

Anayasanın 2. maddesi gereği Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir. Sosyal devlet olmanın gerektirdiği görevlerden birisi de sosyal eşitsizliğin giderilmesi, adaletin tüm vatandaşlara eşit şekilde dağıtılmasıdır. Herkesin sosyal güvenlik hakkından yararlanacağı Anayasamızda güvence altına alınmıştır. Bu güvencenin sağlanması için gerekli tedbirlerin alınması ve teşkilatın kurulması sosyal hukuk devletinin sorumlulukları arasında yer alır. Sosyal güvenlik hakkının benzer durumda olanlara haklı bir neden olmadığı sürece farklı şekilde uygulanmaması gereklidir. Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu ve Emekli Sandığının Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesinde toplanması ile birlikte bu Kurumların sigortalılara uyguladığı mevzuat da 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında birleştirilmiştir. Yapılan köklü reform sonrası kamu görevlisi olan sigortalılar açısından birtakım eşitsizlikler oluşmuştur. Yaşlılık, malullük veya ölüm gibi bir takım sosyal risklerle karşı karşıya kalan 4/1-c sigortalıları veya hak sahiplerine Kurum tarafından ödenecek aylık, diğer statüdeki sigortalılara göre oldukça düşüktür. Mevzuatta değişiklik yapılmaması halinde sigortalılar ve hak sahipleri açısından telafisi mümkün olmayan sonuçlar ortaya çıkacaktır.

Anahtar Kelimeler

Prime esas kazanç, kamu görevlisi, emekli keseneğine esas aylık, eşitlik ilkesi, yaşlılık aylığı.

Kaynakça

• Akçomak, İ. (1989). Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu. Ankara: Feryal Matbaacılık.
• Centel, T. (2021). Türk Sosyal Güvenlik Hukuku. İstanbul: Onikilevha Yayıncılık.
• Çopuroğlu, ., (2013). Ücret ve Korunması. Ankara: Turhan Kitabevi.
• Döner, A. (2023). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Dönmez, M. (2020). Memur Hukuku. Ankara: Bilge Yayınevi.
• Ekmekçi, Ö., Yiğit, E., (2022). Bireysel İş Hukuku Dersleri. İstanbul: Onikilevha Yayıncılık.
• Eren, A., (2022), Anayasa Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ertürk, Ş. (2008), “5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda Değişiklik Öngören 5754 Sayılı Kanundan Sonra Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Genel Bakış”, 5(19), 1047-1066.
• Günay, C.İ., (2023). İş Hukukunun Temel Esasları. Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Güzel, A., Okur, A.R. ve Caniklioğlu, N., (2021). Sosyal Güvenlik Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kaplan, Senyen E.T., (2023). Bireysel İş Hukuku. Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Karademir, A, Ekinci, H., (2019). İşçilik Alacakları. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Karakaş, İ. (2019). Emeklilik Uygulaması ve Davaları El Kitabı. Ankara: Tulpars Yayınları.
• Kaynak, Z. (2006). Sosyal Güvenlik Sistemimizde Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
• Korkusuz, R. ve Uğur, S. (2022), Sosyal Güvenlik Hukuku. Bursa: Ekin Yayıncılık.
• Mestan, M., (2012), Norm ve Standart Bı̇rlı̇ğı̇ Sağlanması Bakımından 5510 Sayılı Kanunda Kamu Görevlı̇lerı̇nı̇n (4/1-c) Sosyal Güvenlı̇ğı̇, Bursa, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Mollamahmutoğlu, H., Astarlı, M., Baysal U., (2022), İş Hukuku. Ankara: LYKEION Yayıncılık.
• Özbudun, E.. (2022). Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Sözer, A. N. (2023). Türk Sosyal Sigortalar Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Şimşek, A. (2010). Memurun Sosyal Güvenliği. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
• Tanör, B. (2022). Anayasa Hukukunda Sosyal Haklar. İstanbul: Onikilevha Yayıncılık.
• Tezel A. ve Kurt R. (2009). Sosyal Güvenlik Reformu. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
• Tulukçu, N. B. (2000). İşverenin Hizmet Sözleşmesi Yapma Serbestisinin Sınırları. Konya: Damla Ofset.
• Tuncay, C. ve Ekmekçi, Ö. (2021). Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Uşan, M. F. ve Erdoğan C. (2022). İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, H. (2019), “Sosyal Güvenlik Hukukunda İş Sözleşmesiyle Çalışanların Prime Esas Kazançlarının Tespiti” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 145, 449-493.
• https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss1102m.htm (11.04.2023).
• https://mevzuat.tbmm.gov.tr/Kanun/KanunDetay?YasamaKanunId=f72877be-1280-037b-e050-007f01005610&kanunNumarasi=5754#step-2 (11.04.2023).
• https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/Dosyalar/Kararlar/KararPDF/2006-112-nrm.pdf (12.04.2023).