The Analysis of The Levels of Media and Television Literacy of High School Students in terms of Different Variables

Yıl 2014, Cilt: 43 Sayı: 1, 46 - 62, 09.03.2014

Birsel Aybek , Remzi Demir

https://doi.org/10.14812/cufej.2014.004

Cited By: 2

Öz

Knowledge mounts up, varies and is conveyed through different channels in each passing day. Media includes all the circles that contain and convey the knowledge itself. It is crucial for the young that are sensitive and affected easily to learn about the structure and running of the mass media, to evaluate the fictionalized media content consciously and watch critically, in other words, to be media literates. It has been seen that there is a lack of resources since the preparation of the project of applying the Media and Television Literacy lessons in lesson programs by Radio and Television Upper Board (2007) and it has been thought that media and TV literacy is studied through various variables. Relational screening model is applied in this study and put into practice with 402 12^th grade high school students that are chosen according to the intentional sampling method, among different school levels from state and private schools. “Media and Television Literacy Level Scale”, developed by Korkmaz and Yeşil (2011), has been used in the research. Descriptive and Pearson’s Product-Moment Correlation Coefficient have been used in the data analysis. At the end of the study; the findings have been as follows; media and TV literacy levels of the students are high, and their addiction level is low, media and TV literacy points of the students do not differ meaningfully according to their gender, school types, parent education levels, general family structure and activities they like to take part in but media and TV literacy level differs according to some individual characteristics, and that there is no meaningful relationship between media and TV literacy points and academic success points of the students.

Anahtar Kelimeler

Media, Literacy, Media and television literacy

Lise Öğrencilerinin Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Bilgi gün geçtikçe çoğalmakta, değişmekte ve pek çok kanaldan aktarılmaktadır. Medya ise bilgiyi ileten ve içeren bütün çevreleri kapsamaktadır. Medya karşısında etkiye en açık, en hassas grubu oluşturan gençlerin, kitle iletişim araçlarının yapısını ve işleyişini öğrenmeleri, kurgulanmış medya içeriğini bilinçli bir şekilde değerlendirmeleri ve eleştirel olarak izlemeleri, yani medya okuryazarı olmaları oldukça önemlidir. Ülkemizde Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (2007)’ nun ders programlarında medya okuryazarlığı dersinin okutulması projesini hazırlamasından bu yana kısıtlı kaynakların var olduğu görülmüş ve medya ve TV okuryazarlığının çeşitli değişkenler açısından incelenmesinin önemli olduğu düşünülmüştür. Araştırmada tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiş özel ve devlet okullarında öğrenim gören farklı okul türlerinden toplamda 402 12. sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Korkmaz ve Yeşil (2011) tarafından geliştirilen “Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeyi Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde, betimsel istatistiklerin yanı sıra Pearson momentler çarpımı korelasyonu kullanılmıştır. Araştırma sonunda; öğrencilerin medya ve TV okuryazarlık düzeylerinin yüksek, bağımlılık düzeyleri düşük olduğu, öğrencilerin medya ve TV okuryazarlık puanlarının cinsiyetlerine, okul türlerine, anne baba eğitim düzeylerine, ailelerinin genel yapısına, katılmaktan hoşlandıkları etkinliklere göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı ancak bazı bireysel özelliklerine göre medya ve TV okuryazarlık düzeyleri puanlarının farklılaştığı bulgusuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin medya ve TV okuryazarlık puanları ve akademik başarı puanları arasında ise anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medya, Okuryazarlık, Medya ve televizyon okuryazarlığı

Kaynakça

• Algan, E. (2006). Medya okuryazarlığı alanında teorik ve pratik yaklaşımlar, medya okuryazarlığı, (Ed. N. Türkoğlu). 23-25 Mayıs 2005, I. Uluslararası Medya Okuryazarlığı Konferansı, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Aufderheide, P. (1993). Media literacy: A report of the national leadership conference on media literacy. Washington: DC, Aspen Institute.
• Çelik, M. (2008). Egemen ideolojinin bir aracı olarak medya ve eleştirel farkındalığın gerekliliği: Medya okuryazarlığı. Unpublished doctoral dissertation, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Desmond, R. (1997). Media literacy in the home: Acquisition versus deficit models. In Kubey, R (Ed.), Media literacy in the ınformation age: Current perspectives (pp. 323-344). New Brunswick, NJ: Transaction Publishers.
• Hobbs, R. (1998). The seven great debates in the media literacy movement. Journal of Communication, 48(1),16-32.
• Hobbs, R. (2004). Medya okuryazarlığı hareketinde yedi büyük tartışma (Trans. M. T. Bağlı). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 122-140.
• İnceoğlu, Y. (2006). Medyayı doğru okumak (Ed. N. Türkoğlu). 23-25 Mayıs 2005, I. Uluslararası Medya Okuryazarlığı Konferansı, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Jolls, E. & Thoman, T. (2008). 21. yüzyıl okuryazarlığı (Trans. C. Elma ve A. Kesten). Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Karaman, K. & Karataş, A. (2009). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri. İlköğretim Online, 8(3), 798-808.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi (9. Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kartal, O. Y. (2007). Ortaöğretim 10. sınıf öğrencilerinin televizyon dizilerindeki mesajları algılamalarında medya okuryazarlığının etkisi. Unpublished Master’s Thesis, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Korkmaz, Ö. & Yeşil, R. (2009). Öğretim kademelerine göre öğrencilerin eleştirel düşünme düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 19-28.
• Korkmaz, Ö. & Yeşil,R. (2011). Medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 110-126.
• Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. Unpublished doctoral dissertation, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kurt, A. A. & Kürüm, D. (2010). Medya okuryazarlığı ve eleştirel düşünme arasındaki ilişki: Kavramsal bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 20-34.
• Livingstone, S. (2004). Media literacy and the challenge of new information and communication Technologies. The Communication Review, 7, 3-14.
• MEB & RTÜK. (2006). İlköğretim Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: MEB Yayınları.
• MEB. (2009). Medya okuryazarlığı dersi öğretmen kılavuz kitabı (2. Ed). İstanbul: Devlet Kitapları.
• Merter, F. (2009). Cumhuriyet-Dicle-İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü öğrencilerinin öğrenme stilleri ve öğrenme stillerini farklılaştıran sosyo-ekonomik faktörler. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 78-96.
• RTÜK, (2008). İlköğretim medya okuryazarlığı dersi öğretmen el kitabı. Retrieved August 09, 2011, from http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/kaynaklar/MEDYAlkitabK.doc.
• Topuz, H.(2006). Medya Eğitimi: Medya Çözümlemesi, (Ed. N. Türkoğlu). 23-25 Mayıs 2005, I. Uluslararası Medya Okuryazarlığı Konferansı, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.