Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Öğretmen Adaylarının Bilişim Güvenliği Bilgilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2015, Cilt: 44 Sayı: 1, 61 - 84, 14.07.2014

Ömer Faruk Gökmen , Özcan Erkan Akgün

Öz

Bu çalışmanın amacı, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) öğretmen adaylarının bilişim güvenliği bilgilerin ne düzeyde olduğunun tespit edilmesidir. Çalışma tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu; Sakarya, Amasya, Erzincan ve Siirt üniversitelerinin BÖTE bölümünde okuyan üçüncü ve dördüncü sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırma verileri, “Bilişim Güvenliği Bilgisi” anketi ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde yüzde, frekans değerlerinden yararlanılırken, adayların bilişim güvenliği bilgilerinin çeşitli değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediğini belirlemek için ise Kruskal Wallis H-Testi ve Mann Whitney U-Testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre BÖTE öğretmen adayların bilişim güvenliği bilgilerinin düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca BÖTE öğretmen adayların bilişim güvenliği bilgilerinin cinsiyete ve öğrenim görülen üniversiteye göre farklılaştığı görülürken; yaşa, sınıfa, bilgisayara sahip olma yılına, günlük bilgisayar kullanım süresine, günlük internet kullanım süresine ve bilişim güvenliğin yönelik bir ders veya kurs alıp almama durumuna göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarından yola çıkarak, BÖTE bölümünün öğretim programında bilişim güvenliği dersinin yer almasının faydalı olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilişim güvenliği, Bilişim güvenliği bilgisi, BÖTE Öğretmen adayı

Kaynakça

• Aydın, M. A. & Sarısakal, M. N. (2003). E-ticaretin yeni yüzü mobil internet. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 1(2), 83-90.
• Bilgimi Koruyorum. (2011). Bilgi güvenliği - Hakkımızda. Retrieved December 11, 2013, from http://www.bilgimikoruyorum.org.tr/?bilgem-proje-hazirlayanlar-hakkinda.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (17th ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (13th ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Canbek, G. & Sağıroğlu, Ş. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik Dergisi, 10(1), 33-39.
• Canbek, G. (2005). Klavye dinleme ve önleme sistemleri analiz, tasarım ve geliştirme. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Clinton, L. (2009). Education’s critical role in cybersecurity. EDUCAUSE Quarterly, 32(3), 60-61.
• Çelen, F.K., Çelik, A. & Seferoğlu, S.S. (2011). Çocukların internet kullanımları ve onları bekleyen çevrim-içi riskler. Akademik Bilişim Konferansı, 2-4 Şubat 2011, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Çelik, L. (2007). Bilişim Teknolojileri. B. Güneş (Ed.), Bilgisayar-1 (5-24). Ankara: EDM Özel Eğitim Hizmetleri Yayıncılık.
• Dedeoğlu, G. (2006). Bilişim toplumu ve etik sorunlar. Bursa: Alfa Aktüel Yayınları.
• Dijle, H. (2006). Türkiye’de eğitimli insanların bilişim suçlarına yaklaşımı. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Dijle, H. & Doğan, N. (2011). Türkiye’de bilişim suçlarına eğitimli insanların bakışı. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 4(2), 43-53.
• Emiral, F. (2004). Bilgi güvenliği bilincinin genele yayılması. Retrieved December 05, 2013, from http://www.denetimnet.net/UserFiles/Documents/50_45_1.pdf
• Green, S. B. & Salkind, N. J. (2008). Using SPSS for Windows and Macintosh: Analyzing and understanding data. Upper Saddle River: Pearson; Prentice Hall.
• Güvenli ve Bilinçli İnternet Kullanım Projesi. (2013). Güvenli ve bilinçli internet kullanım projesi. Retrieved December 25, 2013 from http://fethiye.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_02/18110143_gvenlveblnlnternetkullanimprojesktapik.pdf.
• Internet World Stats. (2012). Europe internet usage stats facebook subscribers and population statistics. Retrieved March 25, 2014 from http://www.internetworldstats.com/stats4.htm.
• ISTE. (2008). National educational standards for teachers. Redrieved December 23, 2013, from http://www.iste.org/docs/pdfs/nets-t-standards.pdf?sfvrsn=2
• İlbaş, Ç. (2009). Bilişim suçlarının sosyo-kültürel seviyelere göre algı analizi. Unpublished master’s thesis, Başkent Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karaoğlan-Yılmaz, G., Yılmaz, R. & Sezer, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin güvenli bilgi ve iletişim teknolojisi kullanım davranışları ve bilgi güvenliği eğitimine genel bir bakış. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 176-199.
• Kaşıkçı, D.N., Çağıltay, K., Karakuş, T., Kurşun, A. & Ogan, C. (2014). Türkiye ve Avrupa’daki çocukların internet alışkanlıkları ve güvenli internet kullanımı. Eğitim ve Bilim, 39(171), 230-243.
• Kaçakcılık ve Organize Suçlar Daire Başkanlığı. (2011). Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele 2011 raporu. Ankara: KOM Yayınları.
• Koç.net. (2005). Rizikometre-Türkiye İnternet Güvenliği Araştırma Sonuçları. İstanbul: KoçNet A.Ş.
• Marinos, L. (2013). ENISA threat landscape 2013: Overview of current and emerging cyber-threats. Heraklion: European Union Agency for Network and Information Security Publishing. ISBN 978-92-79-00077-5 doi:10.2788/14231.
• Mart, İ. (2012). Bilişim kültüründe bilgi güvenliği farkındalığı. Unpublished master’s thesis, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Mert, M., Bülbül, H.İ. & Sağıroğlu, Ş. (2012). Milli eğitim bakanlığına bağlı okullarda güvenli internet kullanımı. Türk Bilim Araştırma Vakfı Bilim Dergisi, 5(4), 1-12.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2008). Bilişim teknolojileri öğretmeni özel alan yeterlikleri. Retrieved May 06, 2013, from http://otmg.meb.gov.tr/alanbt.html.
• National Cyber Security Alliance. (2011). The state of k-12 cyberethics, cybersafety and cybersecurity curriculum in the united states. National cyber security alliance microsoft corporation, Zogby/463.
• Öğütçü, G. (2010). E-dönüşüm sürecinde kişisel bilişim güvenliği davranışı ve farkındalığın analizi. Başkent Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Pruitt-Mentle, D. & Pusey, P. (2010). State of k12 cyberethics, safety and security curriculum in U.S.: 2010 Educator opinion. Educational technology policy, Research and Outreach.
• Pusey, P. & Sadera, W. A. (2011). Cyberethics, cybersafety and cybersecurity: Preservice teacher knowledge, preparedness and the need for teacher education to make a difference. Journal of Digital Learning in Teacher Education, 28(2), 82-88.
• Rezgui, Y. & Marks, A. (2008). Information security awareness in higher education: A exploratory study. Computers & Security, 27, 241-253. DOI:10.1016/j.cose.2008.07.008.
• Richardson, R. (2009). CSI computer crime and security survey, Retrieved Februrary 24, 2014, from http://www.sis.pitt.edu/jjoshi/courses/IS2150/Fall11/CSIsurvey2008.pdf
• Shehri, Y. (2012). Information security awareness and culture. British Journal of Arts and Social Sciences, 6(1), 611-69. ISSN: 2046-9578.
• Siber Güvenlik Konferansı. (2014). Siber güvenlik konferansı 2014. Retrieved February 25, 2014, from http://www.siberguvenlikkonferansi.org
• Symantec. (2013)