İbn Teymiyye’ye Göre İbn Arabî, yazar Mustafa Kara

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 3 - Kur'an Araştırmaları Özel Sayısı, 2107 - 2114, 15.12.2017

Emrah Kaya

Öz

Bu eserin konusunun tespitinde Fazlurrahman’ın
Türkiye ziyareti sırasında yazarın onunla yaptığı bir konuşma ve Hüseyin Atay’ın
desteği etkili olmuştur. Böylece yazar İbn Teymiye’ye göre İbn Arabî isimli doktora
tez çalışmasına başlamıştır. 1980’lerin başında bitirilen bu tez çalışması otuz
beş yıl sonra “metne dokunulmaksızın” kitap olarak yayımlanmaktadır. (s. 8) Kitap, “İbn Teymiye’den Önce Tasavvufa Tevcih
Edilen Tenkidler”, “İbn Teymiye’ye göre İbn Arabî”, İbn Teymiye’nin Tenkidlerine
Konu Olan Meseleler” ve “İbn Teymiye’den Sonra Tasavvufa Tevcih Edilen Tenkidler”
başlıklarıyla dört ana bölümden oluşmaktadır. Yazar, giriş kısmında Müslümanların fikrî
ihtilaflarının sebeplerine değinmek suretiyle İbn Arabî ve İbn Teymiye’nin
farklı İslam anlayışlarına sahip olmalarını doğal bir zemine dayandırmaktadır.
Hz. Peygamber’den sonra fikrî anlamda tek otorite sayılabilecek bir kişi veya
makamın kalmaması, fikrî özgürlüğün olması, Müslüman coğrafyanın ve nüfusun
gelişmesi gibi etkenler Müslümanlar arasında fikrî ihtilafların, ekollerin ve
mezheplerin tabiî sebebini oluşturmaktadır. Fikrî alandaki bu ihtilaflar
tarikat-şeriat, tekke-medrese, molla-derviş, ehl-i zâhir-ehl-i bâtın kavramları
üzerinden yürütülen çatışmalar ile de kendisini göstermektedir. Yazar, bu
tartışmaları İbn Arabî ve genel anlamda tasavvuf ekseninde değerlendirdiğinde
ise problemi, tasavvuftaki ifadelere değil bu ifadelerin “ehl-i zâhir
tarafından tabi tutulduğu teville ilgili esaslar ve anlama tarzlarına”
bağlamaktadır. (s. 21-23) ...

Anahtar Kelimeler

İbn Arabî, İbn Teymiyye, İbn Teymiyye'ye Göre İbn Arabî, Mustafa Kara, Yayın Değerlendirme

A Review of Ibn Teymiyye’ye Göre Ibn Arabī-Ibn al-ʿArabī According to Ibn Taymiyya by Mustafa Kara

Öz

This book
comprises of four main parts as “Criticisms against Sufism before Ibn
Taymiyya”, “Ibn al-ʿArabī according to Ibn Taymiyya”, “The matters criticized by Ibn
Taymiyya”, and “Criticisms against Sufism after Ibn Taymiyya”. As far as
understood the author focuses mostly on Ibn Taymiyya and Sufism rather than Ibn
Taymiyya and Ibn al-ʿArabī. He legitimates the differences between Ibn al-ʿArabī and Ibn Taymiyya by drawing
attention to some historical conditions such as the absence of authority in
knowledge after the death of the prophet Muhammad, a development of freedom of
thinking, increase of Muslim lands and populations, etc. The author, who emphasizes
his endeavor to keep objectivity when he assesses these figures, thinks that
the problem does not arise from the expressions and ideas found in Sufism but
the method of re-interpretation of these expressions and ideas. The book is
enriched by means of significant citations from famous and reputable thinkers
like Sulamī, Sarrāj, Qushayrī, Ghazzālī, Hujwirī, Ibn
Hazm, and Ibn al-Jawzī. That the book was written as a Ph.D dissertation 35 years ago and is
published in 2017 without any correction, addition, and deletion is the weakest
side because the author passes over all academic studies as books and articles
which have been produced in this long time.  

Anahtar Kelimeler

Ibn Taymiyya, Ibn al-Arabî, Ibn Taymiyya, İbn Teymiye’ye Göre İbn Arabî, Book Review, Criticisms against Sufism before Ibn Taymiyya, Book Review

Kaynakça

• Kara, Mustafa. İbn Teymiye’ye Göre İbn Arabî. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2017.