Fransız Şarkiyat Kurumu Inalco’nun Kuruluş, Gelişim ve Faaliyet Alanlarının Tespiti

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 3, 786 - 808, 15.12.2023

Hakan Temir , İsmail Metin

https://doi.org/10.18505/cuid.1344031

Öz

Dil, düşüncelerin ifade edilmesini, bilgi aktarımını ve sosyal etkileşimi sağlayan temel bir olgudur. Dil eğitimi ise kültürler arası iletişimi kolaylaştıran ve dünya genelinde etkili iletişim kurma becerisi kazandıran bir faaliyettir. Birden fazla dil bilmek, farklı kültürlere ve bakış açılarına açık olmayı sağlar. Yaşadığı dünya düzeni içerisinde çağın gerisinde kalmak istemeyen, uygar ve etkileşimli bir toplum olma niyetini taşıyan Fransa hükümet yetkilileri dil eğitimi konusunda ciddi adımlar atmıştır. 1795 yılında Doğu dilleri üzerine uzmanlaş Inalco’yu kurarak başta Osmanlı olmak üzere İslâm dünyasının konuştuğu dili öğrenen uzmanlar yetiştirmeye başlamıştır. Kuruluşundan itibaren sistemli bir şekilde dil yelpazesini genişleten Inalco, Türkçe, Arapça, Çince, Farsça, Hintçe, Japonca, Korece, Rusça, İbranice ve daha birçok Doğu dilini bünyesine katmıştır. Bu dilleri öğrenen ve konuşan kişiler sayesinde Fransa, Doğuyla olan münasebetini güçlü tutmakta ve burada bulunan devletlerle uzaktan yahut yakından temas içerisinde kalmayı sürdürmektedir.
Yaklaşık dört asırlık geçmişiyle Inalco, bir dil eğitimi merkezi olmanın yanında şarkiyat kurumları içerisinde önde gelen, sayısız oryantalist yetiştirip çeşitli sahalarda eserlerin yazılmasına imkân tanıyan bir kurumdur. Kuruluş, misyonuna uygun olarak uzun süre Doğu dilleri ve medeniyetleri üzerine uzmanlaşmış öncü isimleri yetiştirip çalışmalarıyla kültürel etkileşimi teşvik etmiş ve kültürler arası anlayışı geliştirmeye yardımcı olmuştur. Kurumsal tecrübesiyle ilgi alanını hep genişleten Inalco günümüzde neredeyse tüm dünya dilleri ve medeniyetleri üzerine çalışmalarını devam ettirmektedir. Artık dil ve kültür alanındaki uzmanlığı ve köklü geçmişiyle dünya genelinde saygın bir kurum olarak kabul edilmektedir.
Inalco’da yetişen dil uzmanları Fransız hükümetinin diplomatik ve ticari ilişkilerinde aktif rol alarak bu konularda yetkililere tercümanlık hizmeti sunmuşlardır. Aynı zamanda uzman oldukları dillerin yeni nesillere öğretilmesinde öğretici pozisyonlarını korumuşlar ve ilişkide oldukları kültürlerin tanınmasında da önemli roller üstlenmişlerdir. Her ne kadar yaptıkları iş şarkiyat hizmeti olsa da Doğu kültürüne ait mirasın gün yüzüne çıkartılmasında, değerlendirilmesinde ve tasnifinde yer alarak bu kültürlere ait ögelerin korunmasında yardımcı unsur olmuşlardır. Silvestre de Sacy, Louis Bazin, Régis Blachère, Louis Massignon vb. birçok Doğu bilimci burada yetişerek hem kendi ülkelerine hem de Doğu kültürüne hizmet etmişlerdir. Ancak akademik ortamda Inalco ve benzeri kurumlar üzerine yeteri kadar çalışmanın olmadığı da bir gerçektir. Dolayısıyla bu çalışmada, Inalco’nun kuruluşu, işleyiş şekli ve faaliyet alanları tanıtıldıktan sonra bir şarkiyat kurumu olarak misyonu üzerinde durulacaktır. Saha araştırması, gözlem, yetkili mercilerden alınan bilgi ve belgelerle oluşturulan çalışmanın alandaki boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.
Yaklaşık dört asırlık geçmişiyle Inalco, bir dil eğitimi merkezi olmanın yanında şarkiyat kurumları içerisinde önde gelen, sayısız oryantalist yetiştirip çeşitli sahalarda eserlerin yazılmasına imkân tanıyan bir kurumdur. Fiilen 1795 yılında Fransa’da kurulan Inalco kuruluş misyonuna uygun olarak uzun süre Doğu dilleri ve medeniyetleri üzerine uzmanlaşmış öncü isimleri yetiştirmiştir. Uzun süre şarkiyat alanına odaklanan Inalco, Doğu dilleri ve medeniyetleri üzerindeki çalışmalarıyla kültürel etkileşimi teşvik etmiş ve kültürler arası anlayışı geliştirmeye yardımcı olmuştur. Kurumsal tecrübesiyle ilgi alanını hep genişleten Inalco günümüzde neredeyse tüm dünya dilleri ve medeniyetleri üzerine çalışmalarını devam ettirmektedir. Artık dil ve kültür alanındaki uzmanlığı ve köklü geçmişiyle dünya genelinde saygın bir kurum olarak kabul edilmektedir. Ancak akademik ortamda Inalco ve benzeri kurumlar üzerine yeteri kadar çalışmanın olmadığı da bir gerçektir. Dolayısıyla bu çalışmada, Inalco’nun kuruluşu, işleyiş şekli ve faaliyet alanları tanıtıldıktan sonra bir şarkiyat kurumu olarak misyonu üzerinde durulacaktır. Saha araştırması, gözlem, yetkili mercilerden alınan bilgi ve belgelerle oluşturulan çalışmanın alandaki boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İslam Tarihi, Fransa, Şarkiyat, Inalco, Dil Eğitimi

Determination of the Establishment, Development and Activity Areas of the French Institute of Oriental Studies: Inalco

Öz

Language is a fundamental phenomenon that enables the expression of thoughts, the transmission of knowledge, and social interaction. Language education is an activity that facilitates cross-cultural communication and helps individuals gain the skills to communicate effectively worldwide. Knowing multiple languages opens one up to different cultures and perspectives. Government officials in France, who intend to be a civilized and interactive society that does not want to lag behind in the world order they live in, have taken significant steps in the field of language education. In 1795, they established Inalco, a specialized institution for Eastern languages, and began training experts who would learn the languages spoken in the Islamic world, including Ottoman Turkish. Since its inception, Inalco has systematically expanded its range of languages, incorporating Turkish, Arabic, Chinese, Persian, Hindi, Japanese, Korean, Russian, Hebrew, and many other Eastern languages. Those who learn and speak these languages help France maintain strong ties with the East and continue to engage with the states in that region, whether remotely or closely.
With a history spanning approximately four centuries, Inalco has not only been a center for language education but also stands as a leading institution among Oriental studies, nurturing numerous orientalists and providing opportunities for the production of works in various fields. In line with its mission, the institution has specialized in Eastern languages and civilizations for an extended period, producing pioneering figures whose work promotes cultural interaction and fosters intercultural understanding. Expanding its scope continually through its institutional experience, Inalco now conducts research on almost every world language and civilization. With its expertise in language and culture and its deep-rooted history, Inalco is recognized as a respected institution globally.
Language experts trained at Inalco have actively participated in the French government's diplomatic and trade relations by providing translation services to officials. They have also maintained instructional positions to teach their respective languages to the younger generations and played significant roles in promoting an understanding of the cultures they were engaged with. Although their primary work was in the field of oriental studies, they have been instrumental in uncovering, evaluating, and categorizing elements of Eastern culture, thus contributing to the preservation of these cultural aspects. Many Eastern scholars, such as Silvestre de Sacy, Louis Bazin, Régis Blachère, Louis Massignon, and others, have been nurtured here, serving both their own countries and Eastern culture. However, it’s a fact that there hasn’t been enough research on institutions like Inalco in academic circles. Therefore, after introducing Inalco’s establishment, operation, and fields of activity, this study will focus on Inalco’s mission as an Oriental studies institution. The study which was created through field research, observation, and information obtained from authoritative sources, aims to fill this research gap.
With a history spanning about four centuries, Inalco is not only a language education center but also a leading institution within Oriental studies. It has produced numerous orientalists and contributed to works in various fields. Established in 1795 in France, Inalco has long been dedicated to producing leading figures specializing in Eastern languages and civilizations, in line with its founding mission. Focusing on Oriental studies for a significant period, Inalco has encouraged cultural interaction through its studies of Eastern languages and civilizations, fostering intercultural understanding. Expanding its scope continually through its institutional experience, Inalco now conducts research on almost all world languages and civilizations. With its expertise in language and culture and its deep-rooted history, Inalco is recognized as a respected institution globally. However, it’s a fact that there hasn’t been enough research on institutions like Inalco in academic circles. Therefore, after introducing Inalco’s establishment, operation, and fields of activity, this study will focus on its mission as an Oriental studies institution. The study, created through field research, observation, and information obtained from authoritative sources, aims to fill this research gap.

Anahtar Kelimeler

History, Oriental Studies, Paris, Inalco, Language Education

Kaynakça

• Albert, Luce Marchal. “La Dédicace Du de Philologia (1532) de Guıllaume Budé”. Bibliothèque d’Humanisme et Renaissance 67/1 (2005), 109-120.
• Bazin, M. Louis. “Silvestre de Sacy”. Institut de France (Célébration du bicentenaire de l’École des Langues orientales) 1 (1995), 19-22.
• Bergère, Marie-Claire - Pino (ed.)., Angel. Un Siècle d’ Enseignement du Chinois à l’École des Langues Orientales (1840-1945). Paris: L’Asiathèque, 1995.
• Bevilacqua, Alexander. Şark Kütüphanesi: İslam ve Avrupa Aydınlanması. çev. Kenan Çapık. İstanbul: Yeditepe Yayınevi, 2020.
• Bilici, Faruk. “Fransa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 13/190-193. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Gabel, Gernot U. “200 Jahre Langues’O”. Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft 146/2 (1996), 1.
• Gadoffre, Gilbert. La Révolution Culturelle Dans la France des Humanistes. Cenevre: Droz, 1997.
• Gautier, Antoine - Testa, Marie de. Drogmans, diplomates et ressortissants Europeens aupres de la Porte Ottomane. İstanbul: Les Editions Isis, 2013.
• Hourcade, Bernard. “Iranian Studies in France”. Iranian Studies 20/2 (1987), 1-51.
• La Garanderie, Marie-Madeleine de. “Guillaume Bude, a Philosopher of Culture”. The Sixteenth Century Journal 19/3 (1988), 379-388.
• Labrousse, Pierre (ed.). Langues O’ 1795-1995, Deux siècles d’histoire de l’École des Langues Orientales. Paris: Éditions Hervas, 1995.
• Lambrecht, E. Catalogue de la Bibliothèque de l’École des Langues Orientales Vivantes. Paris: Ernest Leroux, 1897.
• Laurens, M. Henri. “La Place de L’Orientalisme Dans L’Emergence des Sciences Humaines, A La Fin Du XVIII Siecle”. Institut de France (Célébration du bicentenaire de l’École des Langues orientales) 1 (1995), 13-18.
• Leclant, M. Jean. “Discours”. Institut de France (Célébration du bicentenaire de l’École des Langues orientales) 1 (1995), 3-7.
• Luchaire, François (ed.). L’Institut National des Langues et Civilisations Orientales. Paris: Comité National d’Evaluation (CNE), 1991.
• Mantran, Robert. “Â Vorigiine de Lecole Nationale Des Langues Orientales / Vivantes : L’ecole Des Jeunes de Langues”. Institut de France (Célébration du bicentenaire de l’École des Langues orientales) 1 (1995), 9-12.
• Massignon, Louis. Essay on the Origins of the Technical Language of Islamic Mysticism. trans. Benjamin Clark. Notre Dame: University of Notre Dame Press, 1997.
• Massignon, Louis. La Passion de Hallaj: Martyr Mystique de L’Islam. Paris: Gallimard, 1975.
• Metin, İsmail. Fransız Oryantalizminde Hz. Muhammed İmajı. İstanbul: Kitap Dünyası, 2022.
• Velde, Paul van der. “Re-orienting Asian Studies”. The Asian Studies Parade. New York: Leiden University Press, 2023.
• Institut National des Langues et Civilisations Orientales (Inalco). “L’Institut”. Accessed 23 July 2013. http://www.inalco.fr/institut
• “Notice historique sur l’École spéciale des langues orientales vivantes”, 1883. Bibliothèque nationale de France, Bibliothèque nationale de France, département Littérature et art, 4-X-476. http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb335044221
• Institut National des Langues et Civilisations Orientales (Inalco). “Qui sont les premières diplômées et enseignantes des Langues O’ ?” Accessed 27 July 2023. http://www.inalco.fr/actualite/premieres-diplomees- enseignantes-langues-o
• Institut National des Langues et Civilisations Orientales (Inalco). “Réseau Inalco Alumni”. Accessed 20 June 2023. http://www.inalco.fr/institut/alumni
• studyinfrance, “Inalco_presentation_ChooseFrance”. Accessed 25 July 2013.
• https://www.studyinfrance.sg/wp-content/uploads/2020/11/Inalco_presentation_ChooseFrance.pdf