İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre Değer Öğretiminin Amaçları -Nitel Bir Araştırma-

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 2, 193 - 209, 27.12.2016

Muhammed Esat Altıntaş

Öz

Değer öğretimi konusunda son yıllarda dünyada ve özelde ise Türkiye’de değer-lere ve değer öğretimine yapılan vurgu ön plana çıkmıştır. Okul, öğrencilerin farklı gelişim alanlarında olduğu kadar ahlaklı bireyler olarak yetişmelerinde de önemli bir kurumdur. Bu yüzden öğrencilerin değerleri kazanması ve onların ahlaki gelişimlerini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmeleri noktasında okullardan da katkı beklenmektedir. Bu konudan hareketle diğer derslerle birlikte İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgi dersi öğretim programında değer öğretimine yer ve-rilmiştir. İşte bu çalışmanın amacı, İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretmenlerinin değer öğretimini amaçlarına yönelik görüşlerini tespit etmektir. Bu çalışma nitel araştırma modeline uygun bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Araş-tırmaya katılım gönüllülük esasına dayandırılmıştır ve bu çerçevede 24 İlköğre-tim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretmeniyle görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler “betimsel analiz” tekniği kullanılarak değerlendirilmiştir. Son olarak betimlenen verilerden elde edilen bulgular, ilgili literatürden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada öğretmenlerin bir kısmının toplumsal amaca vurgu yapıp bireysel amacı ihmal ettikleri sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi, değer, değer öğretimi

Kaynakça

• Akıncı, A. (2005). Hayatın Anlamı ve Din. İstanbul: Yeni Akademi Yayınları.
• Akyürek, S. (2004). Din Öğretiminde Kavram Öğretimi: doğruluk kavramı örne-ği. İstanbul: Dem Yayınları.
• Akyürek, S. (2009). Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Altıntaş, M. E. (2014). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmen-lerinin Değer Kavramına Yükledikleri Anlamlar. Uluslararası İnsani De-ğerlerin Yeniden İnşası Sempozyum Kitabı içinde (ss. 573–582). Erzu-rum: Atatürk Üniversitesi.
• Altıntaş, M. E. (2015). Öğretmenlerin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi ile Değer Öğretiminin İlişkisine Dair Görüşleri. IV. Türkiye Lisan-süstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (ss. 225–237). İstanbul: İlmi Etüdler Derneği (İlem).
• Ambert, A.-M. (1969). The relationship between values and behavior: an expe-riment. [Ithaca, N.Y. Tarihinde adresinden erişildi /z-wcorg/.
• Aydın, M. (1987). Din felsefesi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Aydın, M. Ş. (2012a). Ahlakın oluşumunda toplumun yeri. Diyanet Aylık Dergi, (259), 25–28.
• Aydın, M. Ş. (2012b). Ahlakın öznesi olarak birey. Diyanet Aylık Dergi, (257), 27–30.
• Aydın, M. Z. (2012). Okulda değerler eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Balcı, F. A., & Yelken, T. Y. (2010). İlköğretim Öğretmenlerinin Değer Kavramına Yükledikleri Anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Der-gisi, (39), 81–90.
• Benninga, J. S. (1988). An Emerging Synthesis in Moral Education. Phi Delta Kappan, 69(6), 415–18.
• Chazan, B. I. (1985). Contemporary approaches to moral education : analyzing alternative theories. New York: Teachers College Press.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Alkım yayınları.
• Güngör, E. (1995). Ahlâk Psikolojisi ve Sosyal Ahlâk. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Halstead, J. M., & Pike, M. A. (2006). Moral and Citizenship Education -Learning through Action and Reflection. New York: Routledge.
• Halstead, J. M., & Taylor, M. (2000). Learning and Teaching about Values: a review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169–202.
• Henshel AM. (1971). The relationship between values and behavior: a developmental hypothesis. Child Development, 42(6), 1997–2007.
• Kaymakcan,Recep. (2007). Yeni Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programı İnceleme ve Değerlendirme Raporu. İstanbul: Sabancı Üni-versitesi.
• Kilpatrick, W. (1992). Why Johnny can’t tell right from wrong. New York: Simon & Schuster.
• Lickona, T. (1991). Educating for character : how our schools can teach respect and responsibility. New York, N.Y.: Bantam.
• Lickona, T. (1993). The Return of Character Education. Educational Leaders-hip, 51(3), 6–11.
• MEB. (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı.
• Mesa, J. (2003). Reassessing Moral Education From The Perspective of The Predicament Between the Individual and the Community.
• Parks, L., & Guay, R. P. (2009). Personality, values, and motivation. Personality and Individual Differences, 47, 675–684.
• Powney, J., & Scottish Council for Research in Education. (1995). Understanding values education in the primary school. Edinburgh: Scottish Coun-cil for Research in Education.
• Puka, B. (1994). The Great Justice Debate: Kohlberg Criticism. New York: Taylor and Francis.
• Ryan, K., & Bohlin, K. E. (1999). Building character in schools : practical ways to bring moral instruction to life. San Francisco: Jossey-Bass