‘Warranty Certificate’ of the Multi-Party Political Life in Turkey: A Discourse Analysis of the July 12 Declaration

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 83 - 96, 31.05.2018

Atıl Cem Çiçek

https://doi.org/10.30613/curesosc.378441

Cited By: 3

Öz

With the addition of domestic developments to the world equations that changed after the World
War II, the transition to multi-party political life in Turkey began. One of the most important
events in this process is the July 12 Declaration published by President İsmet İnönü. The
declaration read on the radio on July 11 was given to the press one day later and took its place in our political life as the July 12 Declaration. The
declaration issued in a period when the relations
between the ruling party and the opposition were
tense and the multi-party political life was in a
stalemate is almost a "warranty certificate" of the
multi-party political life. The declaration which
was created by İnönü upon a series of meetings
with the ruling party and opposition
representations earned its place in our history of
democracy with its periodical messages. The
declaration has a prescription for the continuity of
multi-party political life. When judged by the
historical context, the preeminence of the
declaration emerges. As a result of the analysis,
the declaration includes messages for both the
opposing party and the government. Also, it may
be claimed that it consolidates the authority and
supports multi-party political life. This study
accordingly aims to explain the declaration within
the political and historical context. The
explanation was made using the discourse analysis
which is a qualitative research method.

Anahtar Kelimeler

July 12 Declaration, Multi-Party Political Life, İsmet İnönü, Discourse, Discourse Analysis

Türkiye’de Çok Partili Siyasal Hayatın ‘Garanti Belgesi’: 12 Temmuz Beyannamesi’nin Söylem Analizi

Öz

İkinci Dünya Savaşı sonrası değişen dünya denklemine iç gelişmelerin de eklenmesiyle
Türkiye’de çok partili siyasal hayata geçiş süreci başlamıştır. Yürütülmeye başlanan bu sürecin
en önemli olaylarından birisi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından yayınlanan 12 Temmuz
Beyannamesi’dir. 11 Temmuz günü radyodan okunan beyanname, bir gün sonra da basına
verilmiş ve siyasal hayatımızda yerini 12 Temmuz Beyannamesi olarak almıştır. İktidar ve
muhalefet ilişkilerinin iyice gerildiği, çok partili siyasal hayatın tıkanıklık yaşadığı bir dönemde
kaleme alınan bildiri, adeta çok partili siyasal hayatın ‘garanti belgesi’ niteliğindedir. İktidar ve
muhalefet temsilcileri ile yapılan bir dizi görüşme sonucu İnönü tarafından oluşturulan
beyanname, verdiği dönemsel mesajlar ile demokrasi tarihimizdeki yerini almıştır. Beyanname,
özellikle çok partili siyasal hayatın devamlılığı açısından öneme sahiptir. Tarihsel bağlam ile
değerlendirildiğinde beyannamenin önemi ortaya çıkmaktadır. Yapılan analiz sonucunda
beyannamenin hem iktidar hem de muhalefete mesajlar içerdiği, otoriteyi pekiştirmeye yönelik
olduğu ve çok partili siyasal hayattan yana tavır alındığını gösterdiği söylenebilir. Çalışmanın
amacı da bu beyannamenin siyasal ve tarihsel bağlama bağlı kalınarak açıklanmasından
oluşmaktadır. Bu açıklama yapılırken nitel araştırma yöntemlerinden olan söylem analizi
kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

12 Temmuz Beyannamesi, Çok Partili Siyasal Hayat, İsmet İnönü, Söylem, Söylem Analizi

Kaynakça

• Ağaoğlu, A. (1949). Serbest Fırka Hatıraları. İstanbul: Nebioğlu Yayınevi.
• Ahmad, F. (1996). Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980). İstanbul: Hil Yayın.
• Akın, F. (2005). 12 Temmuz Beyannamesi’nin Türk Siyasi Tarihindeki Yeri ve Önemi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 92-109.
• Albayrak, M. (2004). Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960). Ankara: Phoneix Yayınevi.
• Aydemir, Ş. S. (1975). İkinci Adam Cilt 2. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ayın Tarihi. (Temmuz 1947). No: 164.
• Bayar, C. (ty.). Başvekilim Adnan Menderes. İ. Bozdağ (Der.), İstanbul: Baha Matbaası.
• Bora, T. (2017). Cereyenlar – Türkiye’de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bozdağ, İ. (1975). Demokrat Parti ve Ötekiler. İstanbul: Kervan Kitapçılık.
• Burçak, R. S. (1979). Türkiye’de Demokrasiye Geçiş 1945-1950. Ankara: Olgaç Matbaası.
• Çakır, A. (2014). Söylem Analizi Ne Demek İstiyorsun?. Konya: Palet Yayınları.
• Çavdar, T. (1999). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839-1950. Ankara: İmge Kitabevi.
• D.P. Büyük Kongresi Dün Toplandı. (1947, 8 Ocak). Cumhuriyet.
• Eraslan, C. (1998). Türkiye’de Çok Partili Siyasal Hayatın Kurulmasında Bir Dönüm Noktası: 12 Temmuz (1947) Beyannamesi. Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 22, 141-157.
• Erer, T. (1966). Türkiye’de Parti Kavgaları. İstanbul: Tekin Yayınevi.
• Erim, N. (1946, 30 Mayıs). Demokrasi Gaye Midir, Vasıta Mı?. Ulus.
• Erkin, F. C. (1974, 24 Ocak). İnönü, Demokrasi ve Dış İlişkiler. Milliyet.
• Eroğul, C. (2003). Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, Ankara: İmge Kitabevi.
• Fersoy, O. C. (1971). Bir Devre Adını Veren Başbakan Adnan Menderes. İstanbul: Garanti Matbaası.
• Findley, C. V. (2011). Modern Türkiye Tarihi. (G. Ayas, çev.). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Gee, J. P. (1999). An Introduction to Discourse Analysis: Theory and Method. London: Routledge.
• Goloğlu, M. (1982). Demokrasiye Geçiş 1946-1950, İstanbul: Kaynak Yayınları.
• İnönü, İ. (2001). Defterler (1919-1973) (1. Cilt). A. Demirel (Der.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Karpat, K. (2008). Türk Demokrasi Tarihi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Karpat, K. (2014). Türkiye’de Siyasal Sistemin Evrimi 1876-1980. Ankara: İmge Kitabevi.
• Kongar, E. (2004). 21. Yüzyılda Türkiye – 2000’li Yıllarda Türkiye’nin Toplumsal Yapısı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Koçak, C. (2016). Türkiye’de İki Partili Sistemin Kuruluş Yılları (1945-1950) Uzlaşma (5. Cilt). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Orwell, G. (1968). Politics and The English Language. S. Orwell, and I. Angos (Ed.), The Collected Essays Journalism and Letters of George Orwell (ss. 127-140). Newyork: Harcourt, Brace, Javanovich.
• Parker, I. (2004). Söylemsel Pratik: Radikal Sosyal İnşacı Araştırmanın Kabulünde Kültür ve Bağlam. S. Arkonaç (Der.), Doğunun ve Batının Yerelliği – Bireylik Bilgisine Dair (ss. 35-63). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Potter, J. (2004). Söylemsel Psikoloji ve Söylem Analizi Arkonaç. S. Arkonaç (Der.), Doğunun ve Batının Yerelliği – Bireylik Bilgisine Dair (ss. 65-91). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Resmi Gazete. (1945). Sayı: 6147.
• Sertel, S. (1978). Roman Gibi (Anılar). İstanbul: Cem Yayınevi.
• Sözen, E. (2014). Söylem – Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Rafleksivite. Ankara: Birleşik Yayınları.
• Şeyhanlıoğlu, H. (2012). 12 Temmuz Beynnamesi’nin Siyasal Etkileri ve Önemi: Siyasal Hayatımızda Çatışma Çözümüne Bir Başarı Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 77-100.
• Tanyeli, H. ve Topsakaloğlu, A. (1958). İzahlı Demokrat Parti Kronolojisi 1945-1950. İstanbul: İstanbul Matbaası.
• Toker, M. (1990). Tek Partiden Çok Partiye 1944-1950. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Tökin, F. H. (1965). Türk Tarihinde Siyasi Partiler ve Siyasi Düşüncenin Gelişmesi. İstanbul: Elif Yayınları.
• Tunaya, T. Z. (2000). Türkiye’de Siyasal Partiler (3. Cilt). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1946). Tutanak Dergisi. (Dönem VIII, Cilt 3, Toplantı, 18. Birleşim). Ankara.
• Uran, H. (1959). Hatırlarım. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• Us, A. (1965). 1930-1950 Hatıra Notları. İstanbul: Vakit Matbaası.
• Van Dijk, T. (2003). Söylem ve İdeoloji Çokalanlı Bir Yaklaşım. B. Çoban ve Z. Özarslan (Der.), Söylem ve İdeoloji – Mitoloji, Din, İdeoloji (ss. 13-112). İstanbul: Su Yayınları.
• Van Dijk, T. (2006). Discourse, Context and Cognition. Discourse Studies, 8(1), 159-177.
• Van Dijk, T. (2008). Discourse and Context - A Sociocognitive Approach. New York: Cambridge University Press.
• Wodak, R. (1996). Disorders of Discourse. London: Longman Publishing Group.
• Zürcher, E. J. (2003). Cumhuriyetin İlk Yıllarında Siyasal Muhalefet Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924-1925). (G. Ç. Güven, çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.