Dış Politika Konusunda 1991 Genel Seçim Vaatlerinin ve Seçim Sonrası TBMM’de Kabul Edilen Kanunların Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 28 - 44, 31.05.2019

Aliye Akın Ayşe Erkmen , Adnan Akın

https://doi.org/10.30613/curesosc.430005

Öz

Çalışmanın temel amacı
1991 genel seçimine katılan siyasi partilerin programlarında veya seçim
beyannamelerinde yer verdikleri dış politika konusunda belirttikleri vaatler ve
19. Dönem TBMM’sinde kabul edilen kanunların neler olduğunu ortaya koymaktır.
Ayrıca, genel seçime giren siyasi partilerin dış politika konusundaki
vaatlerini kabul edilen kanunlarla gerçekleştirip gerçekleştiremediklerini
tespit edip bu doğrultuda bir değerlendirme yapmaktır. Bu doğrultuda araştırma
kapsamında 1991 genel seçiminin ardından TBMM’ye giren tüm siyasi partilerin
ülkenin dış politikada yaşadığı sorunlar ve bu sorunlara yönelik
çözüm getirebilme konusunda vaatlerde bulundukları belirlenmiştir. Söz konusu
dönemde dış politika kapsamında yaşanan sorunların genel itibariyle; Avrupa
Birliği’ne (Avrupa Ekonomik Topluluğu) üyelik süreci, KKTC sorunu, yurtdışında
yaşayan Türkler sorunu, Yunanistan ile yaşanan sorunlar olduğu tespit
edilmiştir. Bununla birlikte siyasi partilerin komşu ülkeler ve Müslüman
ülkelerle, ABD ve Avrupa ile iyi ilişkiler geliştirme, SSCB’nin dağılma sürecinde
oluşan ortamı Türkiye lehine çevirebilme gibi vaatlerde bulundukları da saptanmıştır.
Dolayısıyla seçim sonrası kurulan 19. Dönem TBMM’sinde dış politika
konusunda çok sayıda kanunun kabul edildiği tespit edilmiştir. Bu kanunların,
Avrupa Birliği’ne üyelik, Batılı devletlerle siyasi, askeri, ekonomik ilişkiler
kapsamında yürürlüğe girdiği tespit edilmiştir. SSCB’nin
dağılması sonucu bağımsız olan Türk devletleri ile askeri, siyasi, kültürel ve
ekonomik konularda anlaşmalar yapıldığı ve TBMM’de kabul edilen kanunlarla bu
anlaşmaların yürürlüğe girdiği belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda söz konusu
dönemde TBMM’ye giren siyasi partilerin genel itibariyle dış politika
kapsamında ülkenin sorunlarına yönelik ortaya koydukları vaatleri
gerçekleştirebilme konusunda önemli çalışmalar sergiledikleri söylenebilir. Ancak
buna rağmen ifade edilen dış politika sorunlarından bazılarının çözümlenemediği,
günümüzde hâlâ devam ettiği belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Dış politika, Beyanname, Kanun, Siyasi parti

Evaluation of 1991 General Elections and Laws Accepted after Election in the Turkey Grand National Assembly about Foreign Policy

Öz

The
main objective of the work is to specify the commitments made by the political
parties participating in the 1991 general election on their foreign policy
which they include in their programs or in their election memorandums. 19.
Period Turkey Grand National Assembly adopted the law is to reveal what
happened. It is also necessary to determine whether or not political parties
entering the general election can fulfill their foreign policy commitments in
accordance with accepted laws and make an assessment in this line. In this
direction, it was determined that the political parties entering the Turkish
Grand National Assembly following the 1991 general election had promised to
solve the problems in the foreign politics of the country. In general terms of
the problems experienced in foreign policy in the mentioned period: The
European Union membership process, the problem of the Turkish Republic of
Northern Cyprus, the problem of Turks living abroad, and problems with Greece
have been identified. At
the same time, it has been found that political parties have promised to
establish good relations with neighboring countries, Muslim countries, the
United States and Europe. It
has been found that the Political Parties are committed to establish good
relations with the Turkish states that will win their independence. 19. Period
in the Grand National Assembly of Turkey, was adopted many laws on foreign
policy. It has been found that these laws have entered into force within the
context of European Union membership, political, military, economic relations
with Western states. It has been found that agreements have been made with the
Turkish states, which are independent after the dissolution of the Soviet
Socialist Republican Union, on various issues. These agreements were enforced
by the laws adopted by the parliament. As a result of the work, it can be said that the
political parties entering the Turkish Grand National Assembly during the said
period showed important work in order to make the promises they made towards
the problems of the country within the scope of foreign policy in general.
Nevertheless, it has been determined that some of the expressed foreign policy
problems cannot be resolved and still continue today.

Anahtar Kelimeler

Foreign policy, Declaration, Law, Political party

Kaynakça

• Akın, A. (2015). Spor turizminin etkileri üzerine bir alan araştırması. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3/2, 20-30.
• Akın, A., Akın, A. & Özsağır, A. (2011). Hizmetler sektörünün ekonomideki yeri. 1. Uluslararası Dış Ticaret ve Tarım Stratejileri Sempozyumu, 08-10 Aralık, Kilis.
• Demokratik Sol Parti Seçim Beyannamesi. (1991).
• Doğru Yol Partisi Seçim Bildirgesi. (1991).
• Doğru Yol Partisi Tüzük ve Programı. (1990).
• Erkmen, A. (2017). Türkiye’de siyasi partilerin genel seçim propagandaları ve seçim sonrası faaliyetleri (1983-2007). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Ersel, H., Kuyaş, A., Oktay, A. & Tunçay, M. (2002). Cumhuriyet Ansiklopedisi. 1981-2000, (4. Cilt, 3. Basım). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Milli Gazete, 11 Ekim 1991:7.
• Özçelik, A. (2006). 1960'dan günümüze Türk siyasal hayatı yakın dönem Türk politik tarihi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sosyal Demokrat Halkçı Parti Seçim Bildirgesi. (1991).
• Sosyal Demokrat Halkçı Parti Tüzük-Program ve Grup İçi Yönetmeliği. (1990).
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1992). Meclis Bülteni. S.14, s, 7-8.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1992). Meclis Bülteni. S.16, s, 13-16.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1992). Meclis Bülteni. S.18, s, 15-17.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1993). Meclis Bülteni. S.22, s, 4-10.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1993). Meclis Bülteni. S.23, s, 1-14.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1993). Meclis Bülteni. S.24, s, 22-23.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1993). Meclis Bülteni. S.28, s, 12-20.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1994). Meclis Bülteni. S.29, s, 1-13.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1994). Meclis Bülteni. S.30, s, 16-18.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1994). Meclis Bülteni. S.37, s, 1-30.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1995). Meclis Bülteni. S.40, s, 1-30.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1995). Meclis Bülteni. S.39, s, 1-30.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi. (1994). Meclis Bülteni. S.34, s, 1-30.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi. (1991). 19. Dönem 1. C., 1. Yasama Yılı, 9. Bileşim, Ankara: TBMM Matbaası.
• Yıldırım, K. (2013). 1950-2011 yılları arasında yapılan genel seçimlere yönelik seçmen davranışları üzerine bir araştırma. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 2, Sayı 4, 13-34.
• www.xing.com/communities/posts/dis-politikanin-oenemi-1003533326 (Erişim: 19.05.20118).