AVRUPA BİRLĞİ’NDE ÇEVRE VERGİSİ UYGULAMALARI VE ÇEVRE VERGİLERİNİN GELİŞİMİ

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 1, 77 - 92, 30.04.2016

Mehmet Cural , Halil Emre Saygı

Öz

Bu çalışmada 2006-2013 döneminde Avrupa Birliği’nde çevre vergisi uygulamaları ve çevre vergisi gelirlerinin dağılımı incelenmiştir. Çalışmada ortaya konulan verilere göre son yıllarda çevre vergisi gelirleri sürekli artarak toplam vergi gelirleri içindeki payı yaklaşık %6 ve GSYİH içindeki payı ise yaklaşık %2,4’e ulaşmıştır. Çevre vergisi gelirlerinin toplam vergi gelirleri ve GSYİH içindeki payı da oldukça istikrarlıdır. AB’de çevre vergisi gelirlerinin %70’ini enerji vergileri, ikinci sırayı ise ulaşım vergileri oluşturmaktadır. AB’nin GSYİH ve nüfus açısından küçük olduğu ülkelerde enerji ve diğer çevre vergi gelirlerinin toplam vergi gelirleri içindeki payı daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği

Kaynakça

• Ağbal, N. (2001): “Çevrenin Korunması ve Çevre Vergileri II”, Yaklaşım Dergisi, Mayıs, 90-91.
• Batal, S. (2010): “AvrAupa Birliği Çevre Politikalarının Temel Özellikleri”, Mevzuat Dergisi, 13 (148).
• Baykal, H. ; Baykal T. (2008): “Küreselleşen Dünya’da Çevre Sorunları”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9): 1-17.
• Brown, L. , Flavin, C. ; Postel, S. (1997): Gezegenimizi Kurtarmak: Küresel Ekonominin Çevresel Olarak Sürdürülebilirliği, Çev. Sinem Gül, Ankara; Aktaran, Kovancılar, B. (2001); “Küresel Isınma Sorunun Çözümünde Karbon Vergisi Etkinliği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8 (2): 7-19.
• Çelikkaya, A. (2011): “Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Çevre Vergisi Reformları ve Türkiye’deki Durumun Değerlendirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 97-120.
• Davis, P. (2006): Landfill Allowance Trading Scheme (LATS) Strategy, Chief Officer Report Strategic Director of Environment & Leisure, June.
• Ecotec (2001): Study on Economic and Environmental Implications of the Use of Environmental Taxes and Charges in EU and It’s Member States: Final Report, April.
• European Commission (2014): Progress Towards Achieving The Kyoto and EU 2020 Objectives, http://ec.europa.eu/clima/policies/g-gas/docs/kyoto_progress_2014_en.pdf, (Erişim: 2015-08-05).
• Eurostat (2015a): Environmental Tax Revenues, http://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/en/env_ac_tax_esms.htm, (Erişim: 17.02.2015).
• Eurostat (2015b): http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/File: Environmental_tax revenue_in EU-27,_1995-2011_%28million_EUR%29_new.png, (Erişim: 18.9.2015).
• Eurostat: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=env_ac_tax&lang=en Ferhatoğlu, E. (2003): “Avrupa Birliği’nde Ortak Çevre Politikası Çerçevesinde Çevre Vergileri”, e-yaklasim, Ekim, (3): 1-7.
• Gayer, T. ; Horowitz, J.K., (2006): “Market-based Approaches to Environmental Regulation”, Microeconomics, 1 (4), 201–326.
• Groosman, B. (1999): 2500 Pollution Tax, http://encyclo.findlaw.com/2500book.pdf, (Erişim: 12/06/2008).
• Gündüz, İ. O. (2013): “Bir Çevre Vergisi Türü Olarak Enerji Vergisi: Fosil Yatıkların Vergilendirilmesi-I”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2): 111- 126.
• İKV (1998): Avrupa Birliği ve Türkiye’nin Çevre Politikalarının Karşılaştırmalı İncelenmesi, http://www.ikv.org.tr/ikv.asp?ust_id=70&id=208#sthash.C7PE1jwc.dpuf, (Erişim: 12.07.2014).
• Jamali, T. (2007): Ekolojik Vergiler (Çevre Vergileri), Ankara, Yaklaşım Yayıncılık.
• Karakoç, Ö. ; Nakiboğlu, N. (2010): “Ditiyokarbanat Pestisitleri ve Tayin Yöntemleri”, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12 (1): 112-135.
• Karayel, B. (2010): Çukurova Bölgesinde Atık Pestisit Kaplarının Yönetimi Üzerindeki Bir Çalışma, Çukurova Üniversitesi Tarım Makinaları Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Kosonen, K.,; Nicodeme, G., (2009): “The Role of Fiscal Instruments in Environmental Policy”, Taxation Papers Working Paper, 19: 1-33.
• Kovancılar, B. (2001): “Küresel Isınma Sorunun Çözümünde Karbon Vergisi Etkinliği”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2): 7-19.
• Kovancılar, B. ; Miynat, M. ; Bursalıoğlu, S. (2007): Kamu Maliyesinde Küresel Değişimler, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kulu, M. B. (2001): Çevre Vergileri ve Gelişmiş Ülkelerdeki Uygulaması, http://www.eksenymm.com.tr/index.php?do=show&page=bulletin&id=1478, (Erişim: 06.06.2014)
• Leicester, A. (2006): The UK Tax System and the Environment, London: The Institute for Fiscal Studies. OECD (2000): Environmental Taxes and Green Tax Rerform, Paris.
• OECD (2011: Çevre Dostu Büyümeye Doğru-Türkçe Özet, OECD Multilingal Summaries. Organ, İ. ; Çiftçi, T. E. (2013): “Karbon Vergisi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6 (1): 81-95.
• Pigou, A. C. (1932): The Economics of Welfare, (4th ed.) (London: Macmillan, 1932),
• http://oll.libertyfund.org/titles/1410, (Erişim: 20.11.2015). Soydan, Y. B. (2000): “2000’li Yılların Vergisel Mozaiği: Günümüz Vergilerinden Geleceğin Olasılıklarına –II”, Yaklaşım Dergisi, 93: 48-56.
• Steinbach, N. ; Palm, V. ; Cederlund, M. ; Georgescu, A. ; Hass, J: (2009): Enironmental Taxe, 14th Meeting of the London Group on Environmental Accounting Canberra, 27 – 30 April 2009.