ÇALIŞANLARIN ETİK İKLİM ALGILARININ ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÜZERİNE ETKİLERİ: İLAÇ SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA
Yıl 2015,
Cilt: 24 Sayı: 1, 99 - 114, 30.04.2015
Bahar Taner
,
Rıza Feridun Elgün
Öz
Bu çalışmanın amacı ülkemiz ilaç sektöründe faaliyet gösteren firmaların çalışanları tarafından algılanan etik iklim boyutlarının örgütsel bağlılık üzerine etkilerini incelemektir. Çalışmada Victor ve Cullen (1998) tarafından geliştirilen etik iklim ölçeği ile Meyer ve Allen’in (1991) üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçekleri kullanılmıştır. Veriler 197 tıbbi tanıtım sorumlusundan toplanan anketler yoluyla elde edilmiştir. Çalışmanın bulguları ilaç sektöründe etik iklimin alt boyutlarından sadece başkalarının iyiliğini isteme ile kanun ve kodların örgütsel bağlılık türleriyle anlamlı ilişkisi olduğuna işaret etmektedir.
Kaynakça
- Akbaş, T.T. (2010), Örgütsel Etik İklim, Kişi Örgüt Uyumu, Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi; Görgül Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Allen, N.J., Meyer, J.P. (1990), ‘The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization’, Journal of Occupational Psychology, March, 63, (1):1-18
Ay, Ü., Kılıç, K.C., Biçer, M. (2009), ‘İlaç ve Sigorta Sektörlerinde Çalışan Satış Elemanlarının İş Davranışlarının Örgütsel Etik İklim ile İlişkisi Üzerine Bir Çalışma’, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, (2):57-71.
Bayraktaroğlu, S., Ersoy, S. (2010), Örgütsel Bağlılık, Editör: Derya Ergun Özler, Örgütsel Davranışta Güncel Konular içinde, Ekin yayınları, 11-16.
Büyüköztürk, Ş. (2007), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 8. Baskı, Ankara, Pegema Yayıncılık.
Cullen, J. B., Parboteeah, K. P., Victor, B. (2003), ‘The Effects of Ethical Climates on Organizational Commitment: A Two-Study Analysis’, Journal of Business Ethics, (46):127-141.
Durna, U., Eren,V. (2005), ‘Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık’, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6, (2):210-219.
Elçi, M. (2005), Örgütlerde Etik İklimin Personelin Vatandaşlık Davranışlarına Etkileri, Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Eren, S.E., Hayatoğlu, Ö., (2011), ‘Etik İklimin Satış Elemanlarının İş Tutumlarına ve İş Performanslarına Etkisi: İlaç Sektöründe Bir Uygulama’, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7, (14):109-128.
Ertan, H. (2008), Örgütsel Bağlılık, İş Motivasyonu ve İş Performansı Arasındaki İlişki: Antalya’da Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir İnceleme, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi.
Hunt, S.D, Wood R.V., Chonko L.B. (1989), ‘Corporate Ethical Values and Organizational Commitment in Marketing’, Journal of Marketing, 53, July, (3):79-90.
Kaplan, M. (2010), Otel İşletmelerinde Etiksel İklim ve Örgütsel Destek Algılamalarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Kapadokya Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Ve Organizasyon Bilim Dalı, Doktora Tezi.
Martin, K.D., Cullen, J.B. (2006), ‘Continuities and Extentions of Ethical Climate Theory: A Meta Analytic Review’, Journal of Business Ethics, (69):175-194.
Meyer, J.P., Allen, N.J. (1991), ‘A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment’, Human Resource Management Review, (1):61-89.
Mowday, R.T., Steers, R.M., Porter L. W. (1979), ‘The Measurement of Organizational Commitment’, Journal of Vocational Behaviour, (14):224-227.
Montaya, I.D., Richard A.J. (1994), ‘A Comparative Study of Codes of Ethics in Health Care Facilities and Energy Companies’, Journal of Business Ethics, (13):713-717.
Öğüt, A., Kaplan M. (2011), ‘Otel İşletmelerinde Etik İklim Algılamaları ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Analizi: Kapadokya Örneği’, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ağustos, (30):191-206.
Özyer, K. (2010), Etik İklim ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmininin Düzenleyici Rolü, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Schwepker, C.H. (2001), ‘Ethical Climate's Relationship to Job Satisfaction, Organizational Commitment and Turnover Intention in the Salesforce’, Journal of Business Research, 54, October, (1):39-52.
Tsai, M.T, Huang, C.C. (2008), ‘The Relationship Among Etical Climate Types, Facets of Job Satisfaction and Three Components Of Organizational Commitment: A Study of Nurses in Taiwan’, Journal of Business Ethics, 80, (3):565-580.
Victor, B., Cullen J.B. (1988), ‘The Organizational Bases of Ethical Work Climates’, Administrative Science Quarterly, 33, March, (1):101-125.
Valentine, S., Godkin, L., Lucero, M., (2002), ‘Ethical Context, Organizational Commitment and Person-Organization Fit’, Journal of Business Ethics, (41):349-360.
Valentine, S., Barnett T. (2003), ‘Ethics Code Awareness, Percieved Ethical Values and Organizational Commitment’, Journal of Personal Selling and Sales Management, 23, Fall, (4):359-367.
Wasti, S.A. (2000), ‘Meyer ve Allen’in Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizi’, 8.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Bildiriler, Nevşehir, 25-27 Mayıs, 401-410.
Wasti, S.A. (2009), Örgütsel Bağlılık Kavramı, Odakları, Öncül ve Sonuçları, Editör: Aşkın Keser, Gözde Yılmaz, Senay Yürür, Çalışma Yaşamında Davranış içinde, Umuttepe Kitabevi, 1.basım, Ekim, 17-38.
Weber, J., Seger, J.E. (2002), ‘Influences Upon Organizational Ethical Subclimates A Replication Study of A Single Firm at Two Points in Time’, Journal of Business Ethics, (41):69–84
Yıl 2015,
Cilt: 24 Sayı: 1, 99 - 114, 30.04.2015
Bahar Taner
,
Rıza Feridun Elgün
Kaynakça
- Akbaş, T.T. (2010), Örgütsel Etik İklim, Kişi Örgüt Uyumu, Örgütsel Bağlılık Ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi; Görgül Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Allen, N.J., Meyer, J.P. (1990), ‘The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization’, Journal of Occupational Psychology, March, 63, (1):1-18
Ay, Ü., Kılıç, K.C., Biçer, M. (2009), ‘İlaç ve Sigorta Sektörlerinde Çalışan Satış Elemanlarının İş Davranışlarının Örgütsel Etik İklim ile İlişkisi Üzerine Bir Çalışma’, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, (2):57-71.
Bayraktaroğlu, S., Ersoy, S. (2010), Örgütsel Bağlılık, Editör: Derya Ergun Özler, Örgütsel Davranışta Güncel Konular içinde, Ekin yayınları, 11-16.
Büyüköztürk, Ş. (2007), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 8. Baskı, Ankara, Pegema Yayıncılık.
Cullen, J. B., Parboteeah, K. P., Victor, B. (2003), ‘The Effects of Ethical Climates on Organizational Commitment: A Two-Study Analysis’, Journal of Business Ethics, (46):127-141.
Durna, U., Eren,V. (2005), ‘Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık’, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6, (2):210-219.
Elçi, M. (2005), Örgütlerde Etik İklimin Personelin Vatandaşlık Davranışlarına Etkileri, Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Eren, S.E., Hayatoğlu, Ö., (2011), ‘Etik İklimin Satış Elemanlarının İş Tutumlarına ve İş Performanslarına Etkisi: İlaç Sektöründe Bir Uygulama’, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7, (14):109-128.
Ertan, H. (2008), Örgütsel Bağlılık, İş Motivasyonu ve İş Performansı Arasındaki İlişki: Antalya’da Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir İnceleme, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi.
Hunt, S.D, Wood R.V., Chonko L.B. (1989), ‘Corporate Ethical Values and Organizational Commitment in Marketing’, Journal of Marketing, 53, July, (3):79-90.
Kaplan, M. (2010), Otel İşletmelerinde Etiksel İklim ve Örgütsel Destek Algılamalarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Kapadokya Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Ve Organizasyon Bilim Dalı, Doktora Tezi.
Martin, K.D., Cullen, J.B. (2006), ‘Continuities and Extentions of Ethical Climate Theory: A Meta Analytic Review’, Journal of Business Ethics, (69):175-194.
Meyer, J.P., Allen, N.J. (1991), ‘A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment’, Human Resource Management Review, (1):61-89.
Mowday, R.T., Steers, R.M., Porter L. W. (1979), ‘The Measurement of Organizational Commitment’, Journal of Vocational Behaviour, (14):224-227.
Montaya, I.D., Richard A.J. (1994), ‘A Comparative Study of Codes of Ethics in Health Care Facilities and Energy Companies’, Journal of Business Ethics, (13):713-717.
Öğüt, A., Kaplan M. (2011), ‘Otel İşletmelerinde Etik İklim Algılamaları ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Analizi: Kapadokya Örneği’, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ağustos, (30):191-206.
Özyer, K. (2010), Etik İklim ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmininin Düzenleyici Rolü, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
Schwepker, C.H. (2001), ‘Ethical Climate's Relationship to Job Satisfaction, Organizational Commitment and Turnover Intention in the Salesforce’, Journal of Business Research, 54, October, (1):39-52.
Tsai, M.T, Huang, C.C. (2008), ‘The Relationship Among Etical Climate Types, Facets of Job Satisfaction and Three Components Of Organizational Commitment: A Study of Nurses in Taiwan’, Journal of Business Ethics, 80, (3):565-580.
Victor, B., Cullen J.B. (1988), ‘The Organizational Bases of Ethical Work Climates’, Administrative Science Quarterly, 33, March, (1):101-125.
Valentine, S., Godkin, L., Lucero, M., (2002), ‘Ethical Context, Organizational Commitment and Person-Organization Fit’, Journal of Business Ethics, (41):349-360.
Valentine, S., Barnett T. (2003), ‘Ethics Code Awareness, Percieved Ethical Values and Organizational Commitment’, Journal of Personal Selling and Sales Management, 23, Fall, (4):359-367.
Wasti, S.A. (2000), ‘Meyer ve Allen’in Üç Boyutlu Örgütsel Bağlılık Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizi’, 8.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Bildiriler, Nevşehir, 25-27 Mayıs, 401-410.
Wasti, S.A. (2009), Örgütsel Bağlılık Kavramı, Odakları, Öncül ve Sonuçları, Editör: Aşkın Keser, Gözde Yılmaz, Senay Yürür, Çalışma Yaşamında Davranış içinde, Umuttepe Kitabevi, 1.basım, Ekim, 17-38.
Weber, J., Seger, J.E. (2002), ‘Influences Upon Organizational Ethical Subclimates A Replication Study of A Single Firm at Two Points in Time’, Journal of Business Ethics, (41):69–84