TÜRKİYE’DE KREDİ KARTI HARCAMALARI İLE TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ VE ENFLASYON ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2019, Cilt: 28 Sayı: 1, 17 - 29, 22.04.2019

Gökhan Sönmezler , İsmail Orçun Gündüz , Mustafa Torun

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de kredi kartı harcamaları ile tüketici güveni ve enflasyon arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda Türkiye’de 2012:2-2018:2 döneminde yapılan kredi kartı harcamaları ile aynı döneme ait Tüketici Güven Endeksi verileri ve İstanbul Ticaret Odası 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi verileri arasındaki ilişki gecikmesi dağıtılmış otoregresif modele (ARDL) dayalı sınır testi yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Bu doğrultuda tahmin edilen uzun dönem katsayılarına göre Tüketici Güven Endeksi’nin kredi kartı harcamaları üzerindeki etkisi incelenen dönem kapsamında istatiksel olarak anlamsız bulunmuştur. Diğer taraftan Geçinme İndeksi’nin uzun dönemde kredi kartı harcamalarını pozitif yönlü etkilediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Kredi Kartı Harcamaları, İTO Geçinme İndeksi, Tüketici Güven Endeksi, ARDL Modeli Yaklaşımı

Kaynakça

• Altan, M. ve Göktürk, İ. (2008). Türkiye’de memurların kredi kartı kullanım alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 39, 110 – 127. Altan, M. ve Göktürk, İ. (2007). Türkiye’de kredi kartlarının toplam özel nihai tüketim harcamalarına etkisi: Bir çoklu regresyon analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 25-47. American Institute for Economic Research (AIER). (2012). Credits mixed message, Vol LXXIX (14), 1-2. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Verileri Burnmark (2017). Cashless Turkey by 2023, https://bkm.com.tr/wp-content/uploads/2017/05/cashless-2023.pdf Erişim Tarihi: 17.07.2018. Capgemini ve BNP Paribas (2017). World payments report 2017, https://www.worldpaymentsreport.com Erişim Tarihi: 21.07.2018. Chicago Fed Letter (2009). Trends in consumer sentiment and spending, May 2009/262, 1-4. Chung, Y. S. (1998). Culture and consumption expenditure patterns: Comparison between Korean and United States households. J Consumer Studies & Home Economics, 22 (1), 39-50. Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1979). Distrubition of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of American Statistical Association, 74 (366), 427-431. Dickey, D. A. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica, 49 (4), 1057-1072. Ekici, T. ve Dunn, L. (2010). Credit card debt and consumption: Evidence from household-level data. Applied Economics, 42 (4), 455-462. Esen, E., Yıldırım, S. ve Kostakoğlu, S. F. (2012). Feldstein-Horioka hipotezinin Türkiye ekonomisi için sınanması: ARDL modeli uygulaması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 251-267. Feinberg, Richard A. (1986). Credit cards as spending facilitating stimuli: A conditioning ınterpretation. Journal Of Consumer Research, 13(3), 348-356. Fineberg, G. (2013). Mobile credit: The effect of credit cards on consumer spending in the United States in the second half of the twentieth century. Penn History Review, 20 (1), 94-120. Gan, L. ve Mosquera, R. (2008). An empirical study of the credit market with unobserved consumer typers. NBER Working Paper, 13873, 1-26. Gross, D.B. ve Souleles, N. S. (2001). Do liquidity constraints and interest rates matter for consumer behavior? Evidence from credit card data. NBER Working Paper, 8314, 1-36. İstanbul Ticaret Odası (İTO). İstatistiki bilgiler, http://www.ito.org.tr/wps/portal/bilgi-bankasi/istatistiki-veriler/fiyat indeksleri/1995/genel?prmPageId=BM2.3.2.1&initView=true Erişim Tarihi: 01.07.2018. Khare, A. (2013). Credit card use and compulsive buying behavior. Journal of Global Marketing, 26(1), 28-40. Kim, Y. K., Setterfield, M. ve Mei, Y. (2015). Aggregate consumption and debt accumulation: An empirical examination of Us household behaviour. Cambridge Journal of Economics, 39, 93–112. Kılıç, C. (2015). Tüketici kredileri ve cari açık arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29 (2), 407-420. Laibson, D. Repetto, A. ve Tobacman, J. (2000). A debt puzzle. NBER Working Paper, 7879, 1-43. Lamdin, D.J. (2008). Does consumer sentiment foretell revolving credit use?. Journal of Family and Economic Issues, 29, 279-288. Perron, P. (1997). Further evidence on breaking trend functions in macroeconomic variables. Journal of Econometrics, 80, 355-385. Pesaran, M., Shin, Y. ve Smith, R. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289–326. Phillips, P. C. B. ve Perron, P. (1988). Testing for unit roots in time series regression. Biometrika, 75, 335–346. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) (2016). İşyeri ve sigortalı istatistikleri, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Erişim Tarihi:10 Temmuz 2018. Telyukova, I. A. (2013). Household need for liquidity and the credit card debt puzzle. Review of Economic Studies, 80, 1148–1177. Till, R. ve Hand, D. (2003). Behavioural models of credit card usage. Journal of Applied Statistics, 30(10), 1201-1220. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2017). Hanehalkı tüketim harcaması (Bölgesel) http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24577 Erişim Tarihi: 10 Temmuz 2018. Uzgören, N., Ceylan, G. ve Uzgören, E. (2007). Türkiye’de kredi kartı kullanımını etkileyen faktörleri belirlemeye yönelik bir model çalışması. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (2), 247-256. World Bank (2016). Cash vs. electronic payments in small retailing. Washington: USA.