Presenteizm ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Turizm Sektöründe Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 1, 226 - 238, 20.04.2020

Esin Yücel

https://doi.org/10.35379/cusosbil.630805

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı konaklama
işletmesi çalışanlarının demografik özelliklerinin presenteizm düzeyleri
üzerinde farklılığa sebep olup olmadığını ve presenteizmin iş tatmini ve alt
bileşenleri üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini Antalya
faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinin çalışanları oluşturmaktadır.
Araştırmada, çalışanların bireysel özelliklerini belirlemeye yönelik sorular
ile presenteizm ölçeği ve iş tatmini ölçeği olmak üzere üç bölümden oluşan
anket formu kullanılmıştır. 426 anket üzerinden yapılan değerlendirmeler için
yüzde ve frekans analizi, t testi, Anova testi, korelâsyon analizi ile tek
değişkenli regresyon analizinden faydalanılmış, elde edilen bulgular alan
yazını ışığında yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda cinsiyet ve medeni durumun presenteizm
düzeyi üzerinde belirleyici olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca presenteizmin çalışanların
genel, içsel ve dışsal iş tatmin düzeyleri üzerinde farklı düzeylerde etkisi
olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Presenteizm, İş Tatmini, Turizm

Kaynakça

• Bierla, I., Huver, B. ve Richard, S. (2013), New Evidence on Absenteeism and Presenteeism, The International Journal of Human Resource Management, 24(7), 1536–1550.
• Çiftçi, B. (2010). İşte Var Ol(Ama)Ma Sorunu ve İşletmelerin Uygulayabileceği Çözüm Önerileri. Çalışma ve Toplum Dergisi, 1(1), 153-174.
• Çoban, Ö. ve Harman, S. (2012), Presenteeism: Nedenleri, Yarattığı Örgütsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Alanyazın Taraması, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(23), 157-178.
• Ertürk E., Erdirençelebi, M. Gökce, Ş. (2017). The relation between presenteeism and work life balance in employee. ICOMEP, 2017 Özel Sayısı, 193-204.
• Goetzel, R Z., Stacey R. Long, Ronald J. Ozminkowski, Kevin Hawkins, Shaohung Wang ve Wendy Lynch (2004). Health, Absence, Disability and Presenteeism Cost Estimates of Certain Physical and Mental Health Conditions Affecting US Employees. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 46(4), 398-412.
• Hansen, Claus D. ve Johan H. Andersen (2008). Going ill to Work- What Personal Circumstances, Attitudes and Work-related Factors are Associated with Sickness Presenteeism. Social Science and Medicine, 67(6), 956-964.
• Haque, A. (2015). The influence of presenteeism on job satisfaction and employee turnover intentions: evidence from Bangladeshi employees. 29th Australian and New Zealand Academy of Management Conference.
• Hemp, P. (2004). Presenteeism: At work – But out of It. Harvard Business Review, http://www.ihpm.org/pdf/Presenteeism.pdf, Erişim Tarihi: 11.08.2019.İşcan, Ö. F. ve Moç, T. (2018). Çalışanların Presenteizm (İşte Sözde Var Olma) Davranışlarının İşe Yabancılaşmalarına Etkisi: Bir Kamu Kurumu Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 379-402
• Johns, G. (2010). Presenteeism in the Workplace: A Review and Research Agenda. Journal of Organizational Behavior, 31,519–542.Karanika-Murray, M., M.Pontes, H., Griffiths, M. D., Biron, C. (2015). Sickness presenteeism determines job satisfaction via affective-motivational states. Social Science & Medicine, 139, 100-106.
• Kaygın, E., Kerse, G., Yılmaz, T. (2017). Kamu çalışanlarında örgütsel bağlılık ve presenteeism arasındaki ilişki: Kars İl örneği. Ombudsman Akademik, 3(6), 181-204.
• Kendir, H., Arslan, E., Özçelik Bozkurt, H. (2018). Devam Bağlılığı, Presenteeism ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10 (4), 1029-1046.
• Kırel Ç., (1999). Esnek Çalışma Saatleri Uygulamalarında Cinsiyet, İş Tatmini ve İş Bağlılığı İlişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28(2), 115-136.
• Koç, H., Kızanlıklı, M. (2017). İş-aile ve aile-iş yaşamı çatışması ile işgören performansı arasındaki ilişki: Otel işletmelerinde bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Özel Sayı:1, 114-130.
• Koopman, C., Pelletier, K. R., Murray, J. F., Sharda, C. E., Berger, M. L., TurpIn, R. S., Hackleman, P., Gibson, P., Holmes, D. M. ve Bendel, T. (2002), Stanford Presenteeism Scale: Health Status and Employee Productivity, Joeb, 44(1), 14-20.
• Koçoğlu, M. (2007). İşletmelerde Presenteeism Sorunu ve İnsan Kaynakları Yönetimi Çerçevesinde Mücadele Yöntemleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Köse, Ö. (2019) Presenteeism (İşte var olamama) ile örgütsel özdeşleşme ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul
• Mandıracıoğlu, A. (2013), Presentizm Olgusu, Sosyal Güvenlik Dergisi, 3(2), 9-17.
• Mısırlı, İ. (2002). Turizm sektöründe meslek standartları ve mesleki belgelendirme sistemi (Sertifikasyon), Anatolia Turizm Araştırma Dergisi, 13(1), 39-55.
• Mostert, F.F., Rothmann, S., Mostert, K., Nell, K. (2008). Outcomes of occupational stress in a higher education institution. Southern African Business Review 12(3), 102-127.
• Oran, F. Ç. ve Ünsar, A. G. (2018). Presenteeismin işe bağlılık açısından incelenmesi: Öğretmenler üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 683-696.
• Öğe, S. ve Kurnaz, G. (2017). Presenteeism ile sosyal kaytarma arasındaki ilişki: Otomotiv işletmesinde bir araştırma. International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), 3(6), 115-129
• Özmen, G. (2011), Presenteeism ile örgütsel bağ ilişkisi: Tekstil çalışanları üzerine bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Rantanen, I. ve Tuominen, R. (2011), Relative Magnitude of Presenteeism and Absenteeism and Work-Related Factors Affecting Them Among Health Care Professionals, Int Arch Occup Environ Health, 84, 225–230.
• Sanderson, K., Tilse, E., Nicholson, J., Oldenburg, B., Graves, N. (2007). Which presenteeism measures are more sensitive to depression and anxiety? Journal of Affective Disorders, 101, 65-74.
• Şahin, D. (2015). Presenteeism (işte var olamama) ile algılanan örgütsel destek, korku iklimi ve çalışmaya tutkunluk arasındaki ilişki: Hemşirelere yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Yıldırım S., (1995). Yöneticilerin Algıladıkları İş Tatmini. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi,50(1–2).
• Yıldız, H. ve Yıldız, B. (2013). İş Yaşamında Presenteeism – sözde var olma- Olgusu: Sağlık ve Verimlilik Açısından Önemi, 7. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 27-29 Eylül, Konya, 819-830.