MERKEZ BANKASI BAĞIMSIZLIĞI VE ENFLASYON ARASINDAKİ İLİŞKİ: ENFLASYON HEDEFLEMESİ UYGULAYAN ÜLKELER ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 4, 1 - 20, 30.12.2020

Asuman Koç Yurtkur , Mehmet Arpağ

https://doi.org/10.35379/cusosbil.592580

Cited By: 6

Öz

Merkez
bankalarına verilen önem, küreselleşen ve ekonomik ihtiyaçları sürekli değişen
ülke ekonomileri göz önüne alındığında, günden güne artarak devam etmektedir.
Bu doğrultuda da merkez bankası bağımsızlığı meselesi gündemdeki yerini
korumaktadır. Ekonomik koşullar hem bağımsızlık meselesini gündemde tutmakta,
hem de merkez bankası bağımsızlığı ile ekonomik göstergeler arasındaki
ilişkilerin araştırılması ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bağımsızlık ile
enflasyon arasında var olduğu ifade edilen ilişkinin araştırılması amacıyla çalışmada
enflasyon, büyüme, kamu nihai tüketim harcamaları, merkez bankası bağımsızlığı,
geniş para arzı ve döviz kuru arasındaki ilişki 15 enflasyon hedeflemesi
uygulayan ülke için araştırılmıştır. 1972-2014 arası yıllık veriler ile yapılan
çalışmada panel regresyon yöntemi kullanılmıştır. Analiz bulgularına göre, merkez
bankası bağımsızlığı ile enflasyon arasında negatif bir ilişki tespit
edilmiştir. Ayrıca kamu harcamaları ve büyüme değişkenleri ile ilgili anlamlı
sonuçlara ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Merkez Bankası Bağımsızlığı, Enflasyon, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Alesina, A. ve Summers, L. H. (1993). Central Bank Independence and Macroeconomic Performance: Some Comparative Evidence. Journal of Money Credit and Banking, 25(2):151 – 162.Alkınoğlu, L. (2000). Parasal İstikrarı Sağlamada Merkez Bankasının Bağımsızlığı. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. 5(1):75 – 86.Arnone, M. Ve Romelli, D. (2013). Dynamic Central Bank Independence Indices and Inflation Rate: A New Empirical Exploration. Journal of Financial Stability, 9(3):385-398.Akay, H. K. (2007). Para Politikasında Şeffaflık. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(510).Aktan, C. C. (2008). Yeni İktisat Okulları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.Barro, R. J. ve Gordon, D. B. (1983). Rules, Discretion and Reputation In A Model Of Monetary Policy. Journal of Monetary Economics, (12):101-121.Barışık, S. (2004). Merkez Bankası Bağımsızlığı, Makroekonomik Etkileri ve 2001 Tarihli TCMB Kanununun Yansımaları. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 59(3):1 – 20.Beşkaya, A. ve Güdenoğlu, E. (2014). Merkez Bankası Bağımsızlığı ve Enflasyon Arasındaki İlişki: Türkiye Ekonomisinin Zaman Serileriyle Analizi. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 1(2):43 – 66.Cukierman, A. Webb, S. B. ve Neyaptı, B. (1992). Measuring the Independence of Central Banks and Its Effect on Policy Outcomes. The World Bank Economic Review, 6(3):353 – 398.Dilik, S. (2005). Merkez Bankasının Bağımsızlığı. Kamu-İş, 8(3).Eijffinger, S. C. W. ve De Haan, J. (1996). The Political Economy Of Central-Bank Independence. Special Papers In Internatıonal Economics, (19).Erdoğan, S. ve Orhan, O. Z. (2008). Para Politikası, YAZIT Yayın-Dağıtım, Ankara.Eroğlu, N. Aydın, H. İ. ve Kesbiç, C. Y. (2016). Para – Banka ve Finans, Orion Kitabevi, Ankara.Erdem, E. Akdemir, T. ve İlgün, M. F. (2014). Borç Krizi ve Merkez Bankası Bağımsızlığı İlişkisi: Parasal Birliğe Dahil Ülkelere Yönelik Panel Veri Analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1):61-81.Geraats, P. M. (2002). Central Bank Transparency. The Economic Journal, 112:532-565.Gartner, M. (2008). The Political Economy of Monetary Policy Conduct and Central Bank Design. Readings in Public Choice and Constitutional Political Economy, (Der.: Charles K. Rowley and Friedrich G. Schneider), Springer, USA.Hicks, R. ve Bodea, C. (2015). http://www.columbia.edu/~rh2883/data.html (Erişim Tarihi: 20.10.2018).Işık, S. (2015). Merkez Bankası Bağımsızlığı ile Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişki: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.Sousa, P. A. B. (2001). Independent and Accountable Central Banks and the European Central Bank. European Integration online Papers (Elop), 5(9).Kydland, F. E. ve Presscott, E. C. (1977). Rules Rather than Discretion: The Inconsistency of Optimal Plans. The Journal of Political Economy, 85(3):473-492.Kadyrova, S. (2009). Merkez Bankası Bağımsızlığı ve Makroekonomik Performans Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Kum, H. ve Atik, H. (1999). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Bağımsızlığı: Avrupa Birliği Ülkeleri ile Bir Karşılaştırma.Lucotte, Y. (2009). The Influence of Central Bank Independence on Budget Deficits in Developing Countries: New Evidence from Panel Data Analysis. Laboratoire d’Economie d’Orleans Universite d’Orleans, CNRS.Mishkin, F. S. (1998). Central Banking İn A Democratic Society: Implications For Transition Countries. Graduate School of Business, Colombia University and National Bureau of Economic Research.Özyurt, H. ve Güler, A. (2011). Merkez Bankası Bağımsızlığı ve Reel Ekonomik Performans: Panel ARDL Analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2):11-20.Özatay, F. (2015). Parasal İktisat Kuram ve Politika, Efil Yayınevi Yayınları, Ankara.Üstüner, Y. ve Ayhan, B. (2010). Merkez Bankalarının Bağımsızlığı Ekseninde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. Amme İdaresi Dergisi, 43(1):57-80.Sargent, T. J. ve Wallace, N. (1981). Some Unpleasant Monetarist Arithmetic. Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Rewiew, 5(3):1-17.Sikken, B. J. ve De Haan, J. (1998). Budget Deficits, Monetization, and Central-Bank Independence İn Developing Countries. Oxford Economic Papers, 50(3):493-511.Snowdon, B. ve Vane, H. R. (2012). Modern Makroekonomi: Temelleri, Gelişimi ve Bugünü, (Çev. Ed.: Barış Kablamacı), Efil Yayınevi, Ankara.Turgut, E. H. (2007). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Bağımsızlığı ve Seçilmiş Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerle Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.