İHRACATÇI FİRMALARIN COVİD-19 SALGINI SONRASI DIŞ PAZAR STRATEJİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 1, 66 - 79, 27.04.2023

Fatih Kaplan , Melisa Bolat

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1166960

Öz

Bu çalışmanın temel amacı ihracatçı firmaların Covid-19 salgını sonrası dış pazar stratejilerinde etkili olabilecek faktörleri belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda üç aşamalı bir analiz yapılmıştır. Analizin birinci aşamasında Akdeniz İhracatçı Birlikleri’ne bağlı sekiz birliğe ait üye firmaların genel ihracat performanslarının değerlendirilmesi için ürün grupları bazında ürün/ülke yoğunlukları 2009-2020 dönemine ait 71 ürün grubu için hesaplanmıştır. Analizin ikinci aşamasında, ürün grupları bazında ihracatı etkileyen faktörler olduğu literatürde genel kabul gören değişkenler ile ( ihracat yapılan ülkenin milli geliri, Türkiye’nin milli geliri, reel döviz kuru ve ülkeler arası uzaklık) panel ekonometrik analiz yapılmıştır. Analizin üçüncü aşamasında ise, birinci ve ikinci aşamada elde edilen sonuçlar göz önünde bulundurularak politika önerilerinde bulunulmuştur. Analiz sonuçları değerlendirildiğinde 15 ürün grubunda ülke
çeşitlendirmesinin azaldığı gözlemlenirken 56 ürün grubunda ise ülke çeşitlendirmesinin arttığı tespit edilmiştir. Ülke çeşitlendirmesinin arttığı ürün gruplarında literatürde genel kabul gören değişkenlerin anlamlı etkisinin, ülke çeşitlendirmesinin az olduğu ürün gruplarına göre daha fazla olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, İhracat, Dış Pazar Stratejileri

Destekleyen Kurum

TARSUS ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ

Proje Numarası

UBF.20.001

A EXAMINATION ON FOREIGN MARKET STRATEGIES OF EXPORTING FIRMS AFTER THE COVID-19 OUTBREAK

Öz

The main purpose of this study is to determine the factors that can be effective in the foreign market strategies of exporting firms after the Covid-19 pandemic. For this purpose, a three-stage analysis was conducted. In the first stage of the analysis, in order to evaluate the overall export performance of the eight union member companies affiliated to the Mediterranean Exporters' Association, product/country intensities on the basis of product groups were calculated for 71 product groups for the period 2009-2020. In the second stage of the analysis, panel econometric analysis was conducted with the variables (national income of export partner country, national income of Turkey, real exchange rate and distance between countries) generally accepted in the literature as the factors affecting exports on the basis of product groups. In the third stage of the analysis, policy recommendations were made considering the results obtained in the first and second stages. When the results of the analysis were evaluated, it was determined that country diversification decreased in 15 product groups, while country diversification increased in 56 product groups. It was determined that the significant effect of the variables generally accepted in the literature in product groups with increased country diversification is greater than in product groups with less country diversification

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Export, Foreign Market Strategies

Proje Numarası

UBF.20.001

Kaynakça

• Adıgüzel, M. (2020). Covid-19 pandemisinin Türkiye ekonomisine etkilerinin makroekonomik analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 191-221.
• Asghar, N., Batool, M., Farooq, F. ve ur Rehman, H. (2020). COVID-19 pandemic and Pakistan economy: A preliminary survey. Review of Economics and Development Studies, 6(2), 447-459.
• Ay, I.C. (2021). COVID-19 Pandemisinin Türkiye’nin İhracatı Üzerine Etkileri İçin Bir Analiz. Journal of Emerging Economies and Policy, 6(1), 272-283.
• Bolat, M. ve Kaplan, F. (2021). Sektör-Ülke Açısından İhracat Çeşitlendirmesi ve İhracatı Etkileyen Faktörler: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (59), 271-288.
• Cameron, A. C. ve Trivedi, P. K. (1986). Econometric Models Based On Count Data: Comparisons And Applications of Some Estimators and Tests. Journal of Applied Econometrics, 1(1), 29-53.
• Cameron, A. C. ve Trivedi, P. K. (2013). Regression Analysis of Count Data Second Edition. Cambridge University Press, New York.
• Cao, L., Li, T., Wang, R. ve Zhu, J. (2020). Impact of COVID-19 on China's agricultural trade. China Agricultural Economic Review.
• Cavusgil, S. T. ve Zou, S. (1994). Marketing Strategy-Performance Relationship: An Investigation of The Empirical Link in Export Market Ventures. Journal of Marketing, 58(1), 1-21.
• Cooper, R. G., ve Kleinschmidt, E. J. (1985). The Impact of Export Strategy on Export Sales Performance. Journal of International Business Studies, 16(1), 37-55.
• Çınar, Y. ve Göksel, T. (2010). İhracatta Bölgesel Çeşitlendirme ve İstikrar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(2), 30-58.
• Çınar, B. ve Koç, F. (2017). Pazarlama Yeteneklerinin İhracat Performansı Üzerindeki Etkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 115-143.
• DistanceFromTo. (2022). Ülkeler arası uzaklık. https://www.distancefromto.net/ adresinden erişildi.
• Durukan, T. ve Hamşioğlu, A. B. (2015). Pazar Yönlülük, Pazarlama Yeteneklerinin Rekabet Avantajı Elde Etmede İhracat Performansı Üzerine Etkileri: Ankara İli İhracat İşletmelerinde Bir Uygulama. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(2), 1-19.
• Hayakawa, K. ve Mukunoki, H. (2021). The impact of COVID-19 on international trade: Evidence from the first shock. Journal of the Japanese and International Economies, 60, 101135.
• Hilbe, J. M. (2011). Negative Binomial Regression. Second Edition. Cambridge Unıversity Press.
• Gruszczynski, L. (2020). The COVID-19 pandemic and international trade: Temporary turbulence or paradigm shift?. European Journal of Risk Regulation, 11(2), 337-342.
• Güneri İşçi, Ö. ve Durmuş, B. (2020). Aşırı ya da Eksik Yayılım Durumunda Poisson ve Negatif Binom Regresyon Modellerinin Karşılaştırılması. Uluslararası Doğu Anadolu Fen Mühendislik ve Tasarım Dergisi, 2(1),48-66.
• İnce, H. (2019). İhracat Pazarlamasında Pazarlama Karması Stratejilerinin Etkisi Ve Kahramanmaraş Tekstil Sektörü Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (2), 53-63.
• Jacquemin, A. P. ve Berry C. H. (1979). Entropy Measure of Diversification and Corporate Growth. The Journal of Industrial Economics, 27(4), 359-369.
• Lee, C. ve Griffith, D. A. (2004). The marketing strategy‐performance relationship in an export‐driven developing economy: A Korean illustration. International Marketing Review.
• Leonidou, L. C., Katsikeas, C. S. ve Samiee, S. (2002). Marketing Strategy Determinants of Export Performance: A Meta-Analysis. Journal of Business Research, 55(1), 51-67.
• Lin, B. X. ve Zhang, Y. Y. (2020). Impact of the COVID-19 pandemic on agricultural exports. Journal of Integrative Agriculture, 19(12), 2937-2945.
• Mutlu, H. M. ve Nakıpoğlu, A. (2011). Uluslararası Pazarlama Stratejilerinin İhracat Performansı Üzerine Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(38), 245-261.
• Sağlam, M. ve Pirtini, S. (2019). Uluslararası Pazarlama Karması Stratejilerinin İhracat Performansı Üzerindeki Etkisi: Sektörler Arası Karşılaştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (1), s.433-459.
• Tunç, Ş. ve Yücel, N. (2020). Pazarlama Kültürü, İhracat Pazarlama Stratejileri ve İhracat Performansı Arasındaki İlişkinin Nitel Analiz Yöntemi İle İncelenmesi. Kadim Akademi SBD, 4(2), 16-38.
• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. (2022). Reel Efektif Döviz Kuru. https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Doviz+Kurlari/Reel+Efektif+Doviz+Kuruu/ adresinden erişildi.
• Vidya, C. T. ve Prabheesh, K. P. (2020) Implications of COVID-19 Pandemic on the Global Trade Networks, Emerging Markets Finance and Trade, 56(10), 2408-2421, DOI: 10.1080/1540496X.2020.1785426
• Yıldırım, U. (2021), “COVID-19 Pandemisinin Dış Ticaret Üzerine Etkisi: İstatistiksel Bir Yaklaşım”, Fiscaoeconomia, 5(1), 280-295.
• Yücel, A. (2019). İhracat Pazarlaması Stratejileri İle Firma Performansı İlişkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(1), 205-225.
• Yücel, A. ve Kara, C. (2014). İhracat Pazarlaması Stratejilerinin Firma Performansı Üzerine Etkileri: Elazığ’daki İhracat Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, 1(1), 149-172.
• World Bank. (2022). Gdp (current $). https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD adresinden erişildi.
• Zainuddin, M. R. K., Shukor, M. S., Zulkifli, M. S. ve Abdullah, A. H. (2021). Dynamics of Malaysia’s bilateral export post COVID-19: A gravity model analysis. Jurnal Ekonomi Malaysia, 55(1), 51-69.