ORTAÖĞRETİM TÜRK KÜLTÜRÜ VE MEDENİYETİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NDA YER ALAN KAZANIMLARIN KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 2, 602 - 614, 23.10.2023

İlker Özdemir

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1312240

Öz

Türkiye Maarif Vakfı tarafından hazırlanan ve 2022 yılında yayımlanan “Ortaöğretim Türk Kültürü ve Medeniyeti Dersi Öğretim Programı”nın genel amacı, dersi alan uluslararası öğrencilerin kültürlerarası iletişim becerisini geliştirmektir. Program’ın felsefi zemini, Türk kültür ve medeniyetinin merkezde olduğu bir kültürlerarası iletişim sürecine yaslanmaktadır. Başka bir deyişle Program’ın temel iddiası, “kültürlerarasılık”tır. Kültürlerarası iletişim ise farklı kültürlerin etkileşimiyle eşit, özgürlükçü, anlamaya ve paylaşmaya dayalı ortak bir kültür inşa etme sürecine işaret etmektedir. Bu temel yaklaşımdan hareketle, söz konusu Program’da yer alan kazanımların öğrencilerin kültürlerarası karşılaştırma yapmasına zemin hazırlayıp hazırlamadığı incelenmelidir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, “Ortaöğretim Türk Kültürü ve Medeniyeti Dersi Öğretim Programı”nda yer alan kazanımları, kültürlerarası iletişim yaklaşımı bağlamında incelemektir. Çalışmada “Program’da yer alan kazanımlar kültürlerarası iletişime zemin hazırlıyor mu?” sorusuna yanıt aranmıştır. Veriler, nitel içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Program’da yer alan kazanımlardan 101’inin Türk kültürü, 14’ünün kültürel farkındalık ve 12’sinin kültürlerarası iletişimle ilgili olduğu tespit edilmiştir. Sonuç bölümünde kültür aktarımı ile kültürlerarası iletişim arasındaki fark tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk kültürü, Öğretim programı, Kültürlerarası iletişim, Kültürlerarası rekabet, Kültür aktarımı

EXAMINING THE ACHIEVEMENTS IN THE HIGH SCHOOL TURKISH CULTURE AND CIVILAZITION COURSE CURRICULUM IN THE CONTEXT OF INTERCULTUREL COMMUNICATION

Öz

The general aim of the "High School Turkish Culture and Civilization Course Curriculum" prepared by the Turkish Maarif Foundation and published in 2022 is to improve the intercultural communication skills of international students who take the course. The philosophical ground of the program is based on an intercultural communication process in which Turkish culture and civilization is at the center. In other words, the main claim of the Program is “interculturalism”. Intercultural communication, on the other hand, refers to the process of building a common culture based on understanding and sharing, which is equal, liberal, and based on the interaction of different cultures. Based on this basic approach, it should be examined whether the achievements in the said Program lay the groundwork for students to make intercultural comparisons. In this context, the aim of the study is to examine the achievements of the said Program in the context of intercultural communication approach. In the study, "Do the achievements in the Program lay the groundwork for intercultural communication?" is to search for an answer to the question. The data were analyzed by qualitative content analysis technique. It has been determined that 101 of the achievements in the Program are related to Turkish culture, 14 are related to cultural awareness and 12 are related to intercultural communication. In the conclusion part, the difference between cultural transfer and intercultural communication is discussed.

Anahtar Kelimeler

Turkish culture, Curriculum, Intercultural communication, Intercultural competition, Cultural transfer

Kaynakça

• Aksoy, Z. (2016). Kültürlerarası iletişim eğitiminde öğrencilerin kültürlerarası duyarlılık gelişimi özdeğerlendirmeleri üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim Dergisi, 9(3), 34-53.
• Allport, G. W. (2016). Önyargının doğası (Çeviren: Nur Nirven). Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları.
• Arnett, R. C. (1986). Communication and community. Southern Illionis University Press.
• Barrett, M (2013). Introduction–Interculturalism and multiculturalism: Concepts and controversies. (Ed. M. Barrett). Interculturalism and Multiculturalism: Similarities and Differences içinde, s. 15-42. Council of Europe.
• Bauman, Z. (2020). Eğitim üzerine: Riccardo Mazzeo ile söyleşi. (Çeviren: A. E. Pilgir). Ayrıntı Yayınevi.
• Bourse, M. ve Yücel, H. (2021). Kültürlerarası iletişim, kullanım kılavuzu. İletişim Yayınları.
• Çağ, H. D. ve Bölükbaş Kaya, F. (2021). Türkçenin yurt dışında yabancı dil olarak öğretimine genel bir bakış. BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 2 (1), 74-101.
• Dodd, C. H. (1998) Dynamics of intercultural communication. Mc Graw Hill.
• Ekmekçi, Z. ve Aydın Varol, F. B. (2021). Kültürlerarası iletişim bağlamında farklı kimliklerin sinemada temsili: “Bir Adam ve İneği” filmi üzerine bir değerlendirme. Atatürk İletişim Dergisi, Özel Sayı, 25-40.
• Galtung, J. (2009) Çatışmaları aşarak dönüştürmek: çatışma çözümüne giriş (Çeviren: Havva Kök). Uşak Yayınları.
• Göker, (2022). Kültürel farklılıklar ve iletişim (Ed: İ. Özdemir ve S. Y. Işık). Kültürlerarası İletişim içinde (s. 91-124). Siyasal Kitabevi.
• Gudykunst, W. B. (2015) Farklılıklar arasında köprü kurmak (Çeviren: Kadir Aşar). Kırmızı Yayınları.
• Hall, E. T. (1959). The silent llanguege. Duobledag & Company INC.
• İra, N., Uylas, N., & Erkılıç, T. A. (2021). Opinions of school administrators and teachers on intercultural education. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling (TIJSEG), 10(2), 169-183.
• Kanatlı, F. (2018). Düşünsel yolculuklarım. Akademisyen Yayınevi.
• Kantemur, Z. ve Z. N. Nahya (2022). Kültürlerarası iletişimin bir aracı olarak çokkültürlü ve kültürlerarası eğitim (Ed: İ. Özdemir ve S. Y. Işık). Kültürlerarası İletişim içinde (s. 231-252). Siyasal Kitabevi.
• Kartarı, A. (2001) Farklılıklarla yaşamak: kültürlerarası iletişim. Ürün Yayınları.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 170-189.
• Kızıltepe, Z. (2017). İçerik analizi. (Ed. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt). Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları içinde. S. 253-266. Anı Yayıncılık.
• Langer, E. (1989) Mindfulness. Reading Ma: Addison-Wesley.
• Mutlu, E. (2017). İletişim sözlüğü. Ütopya.
• Morin, E. (2013) Geleceğin eğitimi için gerekli yedi bilgi (Çeviren: Hüsnü Dilli). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Nayir, F. ve Sarıdaş, G. (2020). Çokkültürlü eğitim, kültürlerarası eğitim ve kültürel değerlere duyarlı eğitime ilişkin kavramsal bir inceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13 (70), 769-779.
• Nohl, A. M. (2009) Kültürlerarası pedagoji (Çeviren: R. Nazlı Somel). İstanbul Bilgi Üniversitesi.Yayınları.
• Öcal, D. (2022). Kültürlerarasılık: kavramsal ve kuramsal bir yaklaşım (Ed: İ. Özdemir ve S. Y. Işık). Kültürlerarası İletişim içinde (s. 13-36). Siyasal Kitabevi.
• Özdemir, İ. (2011). Kültürlerarası iletişimin önemi. Folklor/Edebiyat, 17 (66), 29-38.
• Özdemir, İ. (2022). Kültürlerarası iletişimsizlik sözlüğü. (Ed: İ. Özdemir ve S. Y. Işık). Kültürlerarası iletişim içinde (s. 195-230). Siyasal Kitabevi.
• Paul, A. M. (2008). Ethnocentrism. (Ed., R. T. Schaefer) Encyclopedia of Race, Ethnicity and Society içinde, 465‐467. SAGE Publications.
• Sargut, A. S. (2001) Kültürlerarası farklılaşma ve yönetim. İmge Kitabevi Yayınları.
• Shaules, J. (2015) Kültürlerarası akıl: kültürel bağ, bilişsel ve küresel yaşam (Çeviren: Emine Tutku Vardağlı). İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınevi.
• Soydaş, A. U. (2010) Kültürlerarası iletişim: farklı kültürel ortamlarda çalışma ve iletişim. Parşömen.
• Sumner, W.G. (1940) Folkways. Ginn.
• TMV (2022a). Dünyada Maarif. 3.11.2022 tarihinde https://turkiyemaarif.org/page/2018-DUNYADA-MAARIF-16 adresinden erişilmiştir.
• TMV (2022b). Türkiye Maarif Vakfı. 3.11.2022 tarihinde https://turkiyemaarif.org/page/50-Turkiye-Maarif-Vakfi-12 adresinden erişilmiştir.
• TMV (2022c). IM-Ortaöğretim Türk Kültürü ve Medeniyeti Dersi Öğretim Programı. Buyruk Matbaa Selefon ve Reklamcılık Hizmetleri.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.