INVESTIGATION OF THE EFFECT OF CAPITAL STRUCTURE ON FINANCIAL PERFORMANCE: AN APPLICATION ON BIST STONE SOIL INDEX (XTAST)

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 1, 78 - 94, 30.04.2024

Hatice Düzakın , Süreyya Yılmaz Özekenci

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1393373

Cited By: 1

Öz

The aim of the study is to reveal the effect of capital structure on financial performance, which expresses the composition of the resources used in financing the assets of the enterprises included in the BIST Stone Soil index. In this context, the current study analysed the annual financial data for the period of 2013-2022 using the panel regression method. In this study return on equity, return on assets and market value/book value ratios were determined as dependent variables and 3 different models were used. Financial leverage ratio, long and short-term debt ratios were used as capital structure indicators. In addition, fixed ratio and business size are added to the models as control variables. According to the results of the panel data analysis; (1) For Model 1, where return on equity is the dependent variable, there is a statistically significant and positive relationship between capital structure and financial performance, (2) for Model 2, where return on assets is the dependent variable, there is a statistically significant and positive relationship between capital structure and financial performance, (3) for Model 3, where market value/book value is the dependent variable,, there is no statistically significant relationship between capital structure and financial performance.

Anahtar Kelimeler

capital structure, financial performans, BİST companies

SERMAYE YAPISININ FİNANSAL PERFORMANSA OLAN ETKİSİNİN İNCELENMESİ: BİST TAŞ, TOPRAK (XTAST) ENDEKSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz

Çalışmanın amacı, BİST Taş, Toprak endeksinde yer alan işletmelerin varlıklarının finansmanında kullandığı kaynakların bileşimini ifade eden sermaye yapısının finansal performansa olan etkisini ortaya koymaktır. Bu kapsamda çalışmada 2013-2022 dönemine ait yıllık finansal veriler panel regresyon yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada öz sermaye karlılığı, aktif karlılık ve piyasa değeri/defter değeri oranları bağımlı değişken olarak belirlenmiş ve 3 farklı model oluşturulmuştur. Sermaye yapısı ile ilgili gösterge olarak modellerde finansal kaldıraç oranı, uzun ve kısa dönemli borç oranları kullanılmıştır. Ayrıca modellere maddi duran varlık oranı ve işletme büyüklüğü kontrol değişken olarak eklenmiştir. Panel veri analizi kullanılarak yapılan yönteminin sonuçlara göre; (1) Öz sermaye karlılığının bağımlı değişken olduğu Model 1 için sermaye yapısı ile finansal performans arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki vardır, (2) Aktif karlılığın bağımlı değişken olduğu Model 2 için sermaye yapısı ile finansal performans arasında istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki vardır, (3) Piyasa değeri/defter değerinin bağımlı değişken olduğu Model 3 için sermaye yapısı ile finansal performans arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

sermaye yapısı, finansal performans, BİST işletmeleri

Kaynakça

• Abata, M. A., & Migiro, S. O. (2016). Capital structure and firm performance in Nigerian-Listed companies. Journal of Economics and Behavioral Studies, 8(3(J), 54-74. https://doi.org/10.22610/jebs.v8i3(J).1289
• Abor, J. (2005). The effect of capital structure on profitability: an empirical analysis of listed firms in Ghana. The journal of risk finance, 6(5), 438-445.
• Akpınar, O. (2016). Sermaye yapısının firma performansına etkisi: Borsa İstanbul’da bir uygulama. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 290- 302.
• Alhassan, I. (2021). Capital structure and financial performance of consumer goods companies in Nigeria. International Journal of Accounting Research, 6(2), 58-67.
• Alpar, C. R. (2021). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. 6. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ata, H. A ve AĞ, Y. (2010). Fi̇rma karakteri̇sti̇ği̇ni̇n sermaye yapısı üzerindeki̇ etkisinin analizi̇. Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal, (11), 45-60.
• Avcı, E. (2016). Capital structure and firm performance: An application on manufacturing industry. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 15-30.
• Bortych, N. (2017). Capital structure influence on firm’s financial performance: differences in public and private firms, evidence from the Netherlands (Bachelor's thesis, University of Twente).
• Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253.
• Burucu, H. ve Öndeş, T. (2016). Türk İmalat Sanyi Firmalarının Sermaye Yapısını Etkileyen Faktörlerin Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi, 6(1), 201-225.
• Chen, J. (2004). Determinants of capital structure of Chinese-listed companies. Journal of Business Research, 57, 1341-1351.
• Correia, A. M. (2015). Determinants of corporate capital structure: Evidence from non-financial listed French firms.
• Çimento Sektör Raporu (2021). Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı https://www.sanayi.gov.tr/plan-program-raporlar-ve-yayinlar/sektor-raporlari/mu0102011404 Erişim: 20.12.2023
• Çokluk, Ö. (2010). Lojistik regresyon analizi: Kavram ve uygulama. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(3).
• Dinh, H.T. & Pham, C. D. (2020). The effect of capital structure on financial performance of Vietnamese listing pharmaceutical enterprises. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7(9), 329-340.
• Düzakın, H. ve Yılmaz Özekenci, S. (2022). Finansal Başarısızlık Riskinin Finansal Performans Açısından Değerlendirilmesi: BİST Tekstil Endeksi Üzerine Bir Uygulama, Yaman, S., Nur, T. (Eds.) Risk Yönetimi: Teori ve Uygulamalar, Gazi Kitabevi.
• Ebaid, I. E. (2009). The impact of capital‐structure choice on firm performance: Empirical evidence from Egypt. The Journal of Risk Finance. 10(5). ss.477-487.
• Elmas, B., ve Gözel, M. (2020). Sermaye yapısı ve firma performansı ilişkisi: Bist otomotiv sektörü üzerine ampirik bir çalışma. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 219-235.
• Fettahoğlu, A., ve Okuyan, H. A. (2008). Sermaye yapısının işletmeye özgü belirleyicileri: İMKB taş ve toprağa dayalı sanayi sektöründe bir uygulama. Kocaeli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c, 4, 3-6.
• Fıratoğlu, B. (2005). Şirketlerin sermaye yapısını etkileyen faktörler ve kriz dönemlerinde şirket davranışlarında meydana gelen değişiklikler. SPK Araştırma Raporu, 18, 2005.
• Frank, Z. M. & Goyal, K. V. (2003). Testing the pecking order theory of capital structure. Journal of Financial Ekonomics, 67(2), 217-248.
• Gill, A., Biger, N., & Mathur, N. (2011). The effect of capital structure on profitability: Evidence from the United States. International Journal of Management. 28(4), 3-15.
• Gleason, K. C., Mathur, L. K., & Mathur, I. (2000). The interrelationship between culture, capital structure, and performance: evidence from European retailers. Journal of business research, 50(2), 185-191.
• Goddard, J., Liu, H., Molyneux, P., & Wilson, J. O. (2013). Do bank profits converge? European Financial Management, 19(2), 345365.
• Gou, L., Liu, Y., Dai, Y. & Zhang, H. (2018). Are examination of the capital structure theory: Evidence from Chinese listed companies. Theoretical Economics Letters, 935-959.
• Gönenli, A. (1988). İşletmelerde Finansal Yönetim, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını
• Gülşen, A. Z., ve Ülkütaş, Ö. (2012). Sermaye yapısının belirlenmesinde finansman hiyerarşisi teorisi ve ödünleşme teorisi: İMKB sanayi endeksinde yer alan firmalar üzerine bir uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(15), 49-59.
• Güneysu, Y., Atasel, O. Y., ve Şeker, Y. (2021). Sermaye yapısının finansal performansa etkisi: Borsa İstanbul lojistik ve ulaştırma firmaları üzerine bir araştırma. Akademik Hassasiyetler, 8(17), 305-320.
• Güngör, B., ve Dilmaç, M. (2020). Finansal kriz ortamlarında sermaye yapısının bankaların finansal performanslarına etkileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 153-172.
• Güriş, S. (2018). Panel veri modelleri. Uygulamalı Panel Veri Ekonometrisi (1-39). İstanbul: Der Yayınları. Hasan, M. B., Ahsan, A. M., Rahaman, M. A., & Alam, M. N. (2014). Influence of capital structure on firm performance: Evidence from Bangladesh. International Journal of Business and Management, 9(5), 184.
• Hoffmann, S. (2011). Determinants of the profitability of the us banking industry. International Journal Of Business And Social Science 2(22), 255-269.
• Hossain, M. I., Azam, M. S., Uddin, M. R., & Shovon, M. K. H. (2022). Capital structure and financial performance of food industry: an agro-based emerging economy perspective. International Journal of Accounting & Finance Review, 10(1), 53-60.
• İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E., & Atioğlu, E. (2012). Türk bankacılık sektöründe büyüme, büyüklük ve sermaye yapısı kararlarının karlılığa etkisinin analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(1), 291-311.
• Le, T. P. V., & Phan, T. B. N. (2017). Capital structure and firm performance: Empirical evidence from a small transition country. Research in international business and finance, 42, 710-726.
• Majumdar, S. K., & Chhibber, P. (1999). Capital structure and performance: Evidence from a transition economy on an aspect of corporate governance. Public Choice, 98(3-4), 287-305.
• Mazur, K. (2007). The determinants of capital structure choice evidence from Polish. Internatioanl Advances in Economic Research, 13(4), 495-514.
• Namalathasan, B. (2010). Capital structure and its impact on profit ability: A study of listed manufacturing companies in SRI Lanka. Ekonomika, Journal for Economic Theory and Practice and Social Issues, 56(4), 83-92.
• Nassar, S. (2016). The impact of capital structure on financial performance of the firms: Evidence from Borsa Istanbul. Journal of Business and Financial Affairs, 5(1), 173.
• Ngoc, N. M., Tien, N. H., & Thu, T. H. (2021). The impact of capital structure on financial performance of logistic service providers listed on Ho Chi Minh City Stock Exchange. PalArch's Journal of Archaeology of Egypt/Egyptology, 18(2), 688-719.
• Okuyan, H. A. ve Taşçı, H. M. (2010). Sermaye yapısının belirleyicileri: Türkiye'deki en büyük 1000 sanayi işletmesinde bir uygulama. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 4 (1), 105-120.
• Özcan, İ. Ç. (2019). Capital structure and firm performance: Evidence from the airport industry. European Journal of Transport and Infrastructure Research, 19(3).
• Pinches, G. E., & Mingo, K. A. (1973). A multivariate analysis of industrial bond ratings. The journal of Finance, 28(1), 1-18.
• Pratheepkanth, P. (2011). Capital structure and financial performance: evidence from selected business companies in Colombo stock exchange Sri Lanka. Researchers World, 2(2), 171.
• Rajan, R. G., & Zingales, L. (1995). What do we know about capital structure? Some evidence from international data. The journal of Finance, 50(5), 1421-1460.
• Remmers, L., Stonehill, A., Wright, R., & Beekhuisen, T. (1974). Industry and size as debt ratio determinants in manufacturing internationally. Financial Management, 24-32.
• Saeedi, A., & Mahmoodi, I. (2011). Capital structure and firm performance: Evidence from Iranian companies. International Research Journal of Finance and Economics, 70, 20-29.
• Salim, M., & Yadav, R. (2012). Capital structure and firm performance: Evidence from Malaysian listed companies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 65, 156-166.
• Sarıoğlu, S. E., Kurun, E., ve Güzeldere, H. (2013). Sermaye yapısının belirleyicileri: İMKB'de işlem gören çimento, otomotiv ve bilişim sektörlerinin sermaye yapısı analizi. Ege Academic Review, 13(4).
• Sayılgan, G. (2017). Soru ve yanıtlarıyla işletme finansmanı. Ankara: Siyasal Kitabevi. Tifow, A. A. (2015). Sermaye yapısının firma performansı üzerindeki etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir.
• Tifow, A. A., & Sayilir, O. (2015). Capital structure and firm performance: An analysis of manufacturing firms in Turkey. Eurasian Journal of Business and Management, 3(4), 13-22.
• Trinh, Q. T., & Nguyen, V. S. (2013). Factors affecting the performance of Vietnamese commercial banks. Journal of Banking Technology, 85(1), 11-15.
• Vatavu, S. (2015). The impact of capital structure on financial performance in Romanian listed companies. Procedia Economics and Finance, 32(2015), 1314-1322.
• Yerdelen Tatoğlu, F. (2018). Panel veri ekonometrisi (4 Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayın.
• Yılmaz, S., ve Gereklioğlu Düzakın, H. (2017). Sermaye yapısının belirleyicileri: Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren kimya sektörü işletmeleri üzerine bir uygulama. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 29-41.
• Yücel, E. (2014). Sermaye yapısı, temsil maliyeti ve firma çeşitlendirilmesi: dinamik panel veri analizi. ODTÜ Geliştirme Dergisi (41), 223-253.
• Zeitun, R., Tian, G., & Keen, S. (2007). Macroeconomic determinants of corporate performance and failure: evidence from an emerging market the case of Jordan. Corporate Ownership & Control, 5(1), 179-194.