KEMALZADE ALİ EKREM İLE TOKADİZADE ŞEKİP’İN ESERLERİNDE EVLAT ACISI

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 545 - 576, 21.12.2020

Meral Demiryürek

https://doi.org/10.32321/cutad.784253

Cited By: 1

Öz

Edebiyat araştırmaları yeni belgeler ışığında bilinmeyen veya az bilinen gerçekleri aydınlattığı gibi görünmeyen bağları da ortaya çıkarabilir. Özellikle birinci elden kaynakların kıymeti çok büyüktür. Kişisel arşivlerde bulunan mektup, günlük, fotoğraf hatta kupürlerden yola çıkılarak edebî sahadaki kimi boşluklar doldurulabilir. Olayların perde arkası görünür hale gelebilir. Bu bağlamda sayıları sürekli artan mektup yayınları önemlidir. Türk edebiyatının çok mektup yazan isimlerinden Kemalzade Ali Ekrem (Bolayır)’in Tokadizade Şekip’e yazdığı mektuplar, iki edebî şahsiyetin evlat acısını gözler önüne serer niteliktedir. Ayrıca her iki şairin de ailelerinde birden fazla yaşadıkları trajedilerin aynılığı ve bunun sonucunda doğan duygularının benzerliği yazdıkları mektuplardan başlayarak şiirlerine yansır. Çağdaş olan bu iki ismin söz konusu mektup ve şiirleri incelendiğinde aynı tema etrafında iki farklı kalemin olaylara ve hayatın gerçeklerine yaklaşım biçimi açıklık kazanmaktadır. Sonuçta Ali Ekrem ve Tokadizade Şekip’in evlat acısı karşısındaki hem baba hem sanatçı olarak bakış açıları tespit edilebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, Kemalzade Ali Ekrem ile Tokadizade Şekip’in mektup ve şiirlerinden hareketle hayatlarından eserlerine yansıyan evlat kaybını ve ölüm fikrini algılama ve yorumlama biçimlerini dikkatlere sunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Namık Kemal, Ölüm, İntihar, Tifo, Çocuk

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Prof. Dr. A. Uçman, Prof. Dr. N. H. Polat ve Doç. Dr. S. Çağın'a paylaştıkları bilgilerden dolayı teşekkür ederim.

KID’S DEATH IN THE KEMALZADE ALI EKREM’S AND TOKADIZADE SHEKIP’S WORKS

Öz

First-hand documents have great importance and some gaps in the literary field can be filled new studies based on letters, diaries, photographs and even newspaper clippings in personal archives. There is no doubt that there are a lot of documents waiting in some undiscovered places or personal archives. Ali Ekrem Bolayır was one of the people who wrote a great deal of letters in Turkish literature. Ali Ekrem's writings provide a lot of data about the period in which he lived. Tokadizade Shekip was also very good writer and poet. He lived in İzmir. Ali Ekrem's letters to his friend Shekip describe both of their griefs related to the deaths of their children. In addition to this, both poets produced many poems and writings describing child pain. When the letters and poems of these two contemporary names are examined, the approach of two different pens to events and realities of life around the same theme becomes clear. In this way, the perspectives of Ali Ekrem and Tokadizade Shekip, both as a father and as an artist, can be determined. The two poets who lost their children to typhoid and suicide had a very different attitude towards death. Depending on the letters and poems by Ali Ekrem and Tokadizade Şekip, this research seeks to present a perception and interpretation of the idea of child’s death. In this respect, it is also aiming at contributing their biographies.

Anahtar Kelimeler

Namik Kemal, Death, Suicide, Typhoid, Child

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Ali Ekrem (1932). Candan bir nevha. Hizmet, 17 Teşrinisani 1932, No. 2391.
• Ali Ekrem (1996). Ali Ekrem Bolayır’dan Suut Kemal Yetkin’e mektuplar (M. Kayahan Özgül, Haz.). İstanbul: Oğlak.
• Ali Ekrem (2007). Hatıralar (M. Kayahan Özgül, Haz.). Ankara: Hece.
• Ali İffet (1932). Dr. Abdullah C. B.ye. İçtihat, 1 Teşrinisani 1932, S. 356, s. 55846-5847.
• Bâkî Muhabbet 99 Mektup Ömer M. Koç Koleksiyonu (2019). İstanbul: YKY.
• Banoğlu, N. A. (1965). Namık Kemal’in oğlu Ali Ekrem’in ve torunu Cezmi’nin neşredilmemiş mektupları. Tarih Konuşuyor (Aylık Tarih Mecmuası). 4 (23), 1893-1898, 1929.
• Çağın, S. (1989). Tokadî-zâde Şekip (hayatı-şahsiyeti-eserleri). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çağın, S. (1994). Tokadîzade Şekip’in eserleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demiryürek, M. (2012). Yıldızdan kopmuş bir şule: Ali Ekrem Bolayır ve tiyatro eserleri. İstanbul: Akademik Kitaplar.
• Ekrem, S. (1998). Peçeye isyan. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
• Karahan, T. (2020). Tokadîzâde Şekip Bey’in Derviş Sözleri adlı eseri. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi. 4 (1), 27-58.
• Moralızade Rifat Ahmet (1932). Son mersiye. İçtihat. 1 Teşrinisani 1932. 356, 5847.
• Sazyek, E. (2019). Şaziye Berin’e mektuplarıyla Ali Ekrem Bolayır. Ankara: Hece.
• Tarlan, A. N. (1937). Edebi portreler: üstad Ali Ekrem Bolayır. Cumhuriyet. 30 Eylül 1937, 7.
• Tokadizade Şekip (1326). Bir hayal için. Servet-i Fünun. 10 Haziran 1326, 994, 86.
• Tokadizade Şekip (1332). Küçük mezar. Ahenk, 10 Eylül 1331 (23 Eylül 1915), 5889, 1.
• Tokadizade Şekip (1332). Terane-i hicran. Muallim, 24 Nisan 1332, 10, 1.
• Tokadizade Şekip (1337). İstanbul’dan İzmir’e. Ahenk, 30 Teşrinievvel 1337 (30 Ekim 1921).
• Tokadizade Şekip (1337). Oğlumun mezarında. Ahenk, 13 Teşrinisani 1337 (13 Kasım 1921), 7774, 1.
• Tokadizade Şekip (1922). Elemli hatıralardan-peri-i hayalime. Yıldız. 1 Temmuz 1922, 2, 4-6.
• Tokadizade Şekip (1341). Huzur-ı hilkatte. İstanbul: Maarif Matbaası.
• Uçman, A. (1984). Tokadizade Şekib’in Bir Mektubu. Kaynaklar, 4, 74-78.
• Uçman, A. (2012). Tokadîzâde Şekib Bey. TDV İslam Ansiklopedisi islamansiklopedisi.org.tr/tokadizade-sekib-bey (Erişim T. 21.08.2020).
• Wallinger, H. (2016). Cultural Ambassador from Turkey: Selma Ekrem’s Life Journey. American Studies. 61 (2), 121-138.