Çok Boyutlu Boyun Eğicilik Ölçeği Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 56, 285 - 306, 10.12.2019

Kübra Türkmen , Mualla Yıldız

https://doi.org/10.15745/da.630673

Cited By: 1

Öz

Otorite olarak bilinen bir kişinin verdiği emre karşılık olarak, bir davranışın yerine getirilmesine boyun eğicilik denir. Boyun eğicilik daha çok, bireyin değer yargılarını ve düşüncelerini otoritenin beklentisi doğrultusunda değiştirmesi olarak kullanılır. Fakat bu durum, kişinin bu davranışı benimsediğinin değil; yalnızca otoritenin beklentilerine uygun davrandığının bir göstergesidir. Bu çalışma ile günümüz şartlarına uygun bir boyun eğicilik ölçeği geliştirmek amaçlanmıştır. İlk uygulama sonrası açımlayıcı faktör analizi yapılarak (N₁=368) alt ölçeklerin belirlenmesi yoluna gidilmiş ve dört boyutlu bir ölçek ortaya konulmuştur. Bu dört boyutlu ölçeğin açıklayabildiği toplam varyans %52,82 olarak belirlenmiştir. Ardından ölçek doğrulayıcı faktör analizi için bir diğer örneklem (N₂=457) üzerinde uygulanmıştır.   değeri 266.49 (df= 98),  oranı için 2.72 değeri bulunmuştur. Uyum indekslerine bakıldığında  CFI=0.93; GFI=0.93; NFI=0.90; RMSEA=0.061’dir. Bu değerler göz önüne alınarak Çok Boyutlu Boyun Eğicilik Ölçeği’nin, boyun eğici tutumu ölçmede yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

boyun eğicilik, boyun eğici davranış, boyun eğici tutum ölçeği, körü körüne itaat, yıkıcı emirler

A Study of Multidimensional Submissiveness Scale

Öz

Submissive behaviour refers to individuals’ changing their value judgments, their thoughts and their views in the direction that the authority directs to. Submissive Behavior Scale (SBS) was developed by Gilbert et al. in 1991 and was finalized in 1994 (1994: 295-306). When the scale was formed, the studies of Buss and Claik (1986) on submissive behaviours were used. The scale was adapted to Turkish by Nesrin H. Şahin and Nail Şahin in 1992. The scale, which is in the form of a questionnaire, can be administered to adolescents and adults individually or collectively. The aim of this study is to develop a new scale that can be used to assess the submissive attitude of today. In this framework, depending on the intensities (frequency of behaviours) resulting from the data to be obtained, the dimensions of the submissive attitude will be identified. It was planned to determine which elements in individuals’ submission levels played a major role through this scale. First, exploratory factor analysis was used to describe subscales and a four-dimensional scale (N₁=368) was developed. Four factors explained 52.82% of the total variance. Then the scale was applied to another sample (N₂=457) for confirmatory factor analysis. The   score was 266.49 (df= 98) with the  ratio having a value of 2.72.The goodness of fit indexes are CFI=0.93; GFI=0.93; NFI=0.90; RMSEA=0.061. These values indicate that the four-factor structure of the scale have a reasonably satisfactory goodness of fit. A significant and positive correlation between Multidimensional Submissiveness Scale and Submissive Behaviour Scale was observed. Finally, it was found that Multidimensional Submissiveness Scale is a reliable and valid measure and can be a helpful measure for the researcher to understand submissive behaviours.

Anahtar Kelimeler

submission, submissive behaviour, submissive attitude scales, blindly obedient, destructive orders

Kaynakça

• Altunışık, Remzi, Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri - Spss Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Atik, Gökhan, Özmen, Onur, Kemer, Gülşah. (2012). “Bullying and submissive behavior”. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, vol: 45, no: 1, 191-208.
• Altınsoy, Yasemin. (2016). “Analysis on the relationship of despair and submissive behaviors in adolescents.” Nişantaşı University, Institute of Social Sciences, Master’s Thesis, Istanbul.
• Aksoy, Yasin D. (2012). “The investigation of Social Self – Efficacy Levels of High School Students In Terms of Guiltness, Shame, Submissive Behaviors And Various Variables”, Ondokuz Mayıs University, Graduate School of Educational Sciences, Master’s Thesis, Samsun.
• Adler, Albert. (1997). “İnsanı Tanıma Sanatı.” trs. Şelale Başar. Istanbul: Dergah Yayınları.
• Akın, Ahmet. (2009). “Self-compassion and Submissive Behavior”, Education and Science, Vol. 34, No 152, 138-147.
• American Psychological Association APA (2018), “Dictionary of Psychology “submissiveness”, Washington DC: American Psychological Association.
• Büyüköztürk, Şener, Çokluk, Ömay, Köklü, Nilgün. (2014). “Sosyal Bilimler İçin İstatistik”. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Şener, Çakmak, Ebru K., Akgün, Ö. Erkan, Karadeniz, Şirin, Demirel Funda. (2009). “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”. Ankara: Pegem Akademi.
• Böke, Kaan. (ed.) (2011). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri”. Istanbul: Alfa Yayınları.
• Baştuğ, Gülsüm, Akandere, Mehibe, Aydın, Ahmet. (2014). “The Investigation of Submissive Acts of Adolescents Based On Exercise”. International Journal of Psychiatry and Psychological Researches, Issue: 01, Volume: 01, 17-23.
• Cattell, Heather. B. (1989). “The16pf: Personality In Depth. Champaign”. Illinois: Institute For Personality and Ability Testing, Inc.
• Çalkaya, Mustafa. “BTK' dan 'Mavi Balina' oyunu uyarısı” Anadolu Agency (16 September 2017). Access: 2 February 2019. (https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/btkdan-mavi-balina-oyunu-uyarisi/911975)
• Ent, Michael. R., Baumeister, Roy F. (2014). “Obedience, Self-Control, and The Voice of Culture”, Journal of Social Issues, Vol. 70, No. 3, 574-586.
• Eraydın, Şahizer. (2010). “A Study To Determine Self-Compasion, Self-Confidence. And Submissive Behaviour of Nursing Students Trained Under Different Curricula”, Cumhuriyet University, Major Field of Nursing Fundamentals, Master’s Thesis, Sivas.
• Ekşi Sözlük. “Boyun Eğmek Maddesi” (22 April 2002 and after). Access: 28 January 2019. (https://eksisozluk.com/boyun-egmek--298660?p=2!)
• Fromm, Erich. (2015). “On Disobedience: Why Freedom Means Saying “No” to Power”. trs. Nurdan Soysal. Istanbul: Say Yayınları.
• Gilbert, Paul, Allan, Steven. (1994). “Assertiveness, Submissive Behaviour and Social Comparison”. The British Journal of Clinical Psychology, 33, 295-306.
• Green, Samuel B., Salkind Neil J. (2012) “Using SPSS For Windows And Macintosh-Analyzing and Understanding Data”. NJ: Prentice Hall.
• Günüç, Selim. (2009). “İnternet Bağımlılık Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Bazı Demografik Değişkenler İle İnternet Bağımlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”. Yüzüncü Yıl University, Master’s Thesis, Van.
• Gülep, Zeynep. P. (2017). “Investigetion of Metacognitive Academic Procrastination and Submissive Behavior of High School Students”. Beykent University, Clinical Psychology, Master’s Thesis, Istanbul.
• Hoffer, Eric. (2011). “The True Believer”. trs. Erkıl Günur, Istanbul: Plato Film Yayınları.
• Hünler, Olga S., Gençöz, Tülin. (2003). “Submissive Behaviours and Marital Satisfaction Relation: Mediator Role of Perceived Marital Problem Solving”. Türk Psikoloji Dergisi, 18 (51), 99-108.
• Hamurcu, Habib, Sargın, Nurten. (2011). “An Examination of The Relation Between High School Students’ Submissive Behaviors and Their Psychological Needs”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 31, 171-187.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem. (1981). “Çocuğun Değeri – Türkiye'de Değerler ve Doğurganlık”. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Idari B. Fak yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Ataca, Bilge. (2017). “Value of Children and Family Change: A Three‐Decade Portrait From Turkey”. trs. Pelin Önder Erol & Ebru Aloğlu. Sosyoloji Dergisi, Sayı 35, 77-101.
• Kalaycı, Şeref. (2010). (ed.). “SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri.” Ankara: Asil Yayın Dağıtım LTD.STİ.
• Karasar, Niyazi. (2014). “Bilimsel Araştırma Yöntemleri – Kavramlar İlkeler Teknikler”. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kızıldağ, Seval. (2009). “Loneliness, Submissive Acts and Social Support as the Determiners of Academic Success”. Hacettepe University, Master’s Thesis, Ankara.
• Kaya, Mine, Güneş, Gülsen, Kaya, Burhanettin, Pehlivan, Erkan. (2004). “Submissive Behaviors and Its Relationship with Violence Among Students of Medical School”. Anatolian Journal of Psychiatry, 5, 5-10.
• Kabasakal, Kemal. (2007). “Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinde Boyun Eğici Davranışlar ve Şiddetle İlişkisi.” Selçuk University, Master’s Thesis, Konya.
• Köse, Ali. (2014). “Milenyum Tarikatları - Batıda Yeni Dini Akımlar”. Istanbul: Truva yayınları.
• Koç, Mustafa, Bayraktar, Betül, Çolak, Seda. (2010). “Investigation of Submissive Behavior In University Students In Terms of Various Variables”. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 28 (1), 257-280.
• Milgram, Stanley. (1963). "Behavioral Study of Obedience". Journal of Abnormal and Social Psychology. Issue: 67, Volume: 4, 371–8.
• Özkan, İ. Arslan, Özen, Ayşe. (2008). “The Relation Between Submissive Behaviours and Self Esteem State Among Nursing Students”, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 7 (1), 53-58.
• Pirçek, Sevtap. (2015). “The Analysis of Charismatic Political Leader Cult In The Context of Obedience In Turkey: The Case of Recep Tayyip Erdogan.” Atatürk University, Master’s Thesis, Erzurum.
• Sayar, Burak. (2012). “Relationship Between Hopelessness and Submissive Behaviours and Humor Styles of University Students”. Sakarya University, Master Thesis, Department of Educational Sciences, Sakarya.
• Sakallı, Nuray. (2016). “Sosyal Etkiler- Kim Kimi Nasıl Etkiler?”. Ankara: İmge Kitabevi.
• Savaşır, Işık, Şahin, N. Hisli. (eds.) (1997). “Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler”. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Şahin, Cemil. (2017). “Kişisel Güç Algısının Zorbalık ve Gücün Kötüye Kullanımına Etkileri: Stanford Hapishane Deneyi ve Milgram İtaat Deneyi Işığında Bir Araştırma.” Kocaeli University, Master’s Thesis, Kocaeli.
• Şahin, Cengiz, Yağcı, Mustafa. (2017). “Social Media Addiction Scale - Adult Form: The Reliability and Validity Study”. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), Issue: 18, Volume: 1, 523-538.
• Tabachnick, Barbara.G., Fidell, Linda.S. (1996). “Using Multivariates Statistics”, (Third Edition), New York: Harper Collins College Publishers.
• Taskiran, İzzet. “Uzmanlardan 'Mavi Balina' uyarısı” Anadolu Agency (14 September 2017). Acess: 28 January 2019. (https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/uzmanlardan-mavi-balina-uyarisi/909934)
• Tümkaya, Songül, Çelik, Metehan, Aybek, Birsel. (2011). “Investigation of Submissive Behavior, Automatic Thoughts, Hopelessness and Life Satisfaction of High School Students”. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Issue: 20, Volume: 2, 77-94.
• Tuzcuoğlu, Semai, Korkmaz, Bülent. (2011). “Investigating The Levels of Submissive Behavior and Depression Among Psychological Counseling and Guidance University Students”. Marmara University Atatürk Education Faculty Journal of Educational Sciences, Volume:14, 135-152.
• Uludağ Sözlük. “Boyun Eğmek Maddesi” (15 February 2007 and after). Acess: 28 January 2019. (https://www.uludagsozluk.com/k/boyun-e%C4%9Fmek/)
• Volkan, Vamık. D. (2017). “Blind Trust/Large Groups and Their Leaders in Times of Crisis and Terror”. trs. Özgür Karaçam. Istanbul: Asi Kitap.
• Yıldırım, Ibrahim, Ergene, Tuncay. (2003). “Social Support, Submissive Acts, and Test Anxiety As Predictors of Academic Achievement Among High School Students”. Hacettepe University Journal of Education, 25, 224-234.
• Zimbardo, Philip, Haney, Craig, Banks, W. Curtis, Jaffe, David. (1971). “A Study of Prisoners and Guards in a Simulated Prison”. Naval Research Review, Washington, D.C. ABD.