Diyanet İşleri Başkanlığı 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursları Öğretim Programı Değerlendirme Ölçeği”.

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 64, 277 - 309, 15.06.2023

Betül Aşkın , Hamit Er

https://doi.org/10.15745/da.1261387

Cited By: 2

Öz

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hizmet alanlarına 4-6 yaş grubunun eklenmesiyle birlikte, yıllar içerisinde bu alandaki faaliyetler hızla artmıştır. Ülke genelinde yoğun talep gören bu program gerek uygulama süreci gerekse hedeflerine ulaşma durumu gibi pek çok açıdan değerlendirilmeye ihtiyaç duymaktadır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, DİB 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursları Öğretim Programını öğretici görüşleri doğrultusunda değerlendirmek, sahadaki mevcut durumun tespitini yapmak, programın daha verimli hale getirilmesi için yapılacak olan revize faaliyetlerine veri sağlayabilmek için bir ölçek geliştirmeye çalışmaktır. Bu çalışma betimsel bir çalışma olduğundan, çalışmada nicel yöntemlerden tarama deseni kullanılmıştır. DİB 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursları Öğretim Programını değerlendirmeye yönelik 30 soru ve 4 boyuttan oluşan bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçek soruları hazırlanırken program değerlendirme modellerinden biri olan Stufflebeam’in CIPP modelinin aşamaları (bağlam, girdi, süreç, ürün) temel alınmış olup sorular program kazanımlarından hareketle belirlenmiştir. Araştırma verileri ölçek formunun 2019-2020 eğitim-öğretim yılında İstanbul Müftülüğü’ne bağlı 4-6 yaş grubu Kur’an kurslarında görev yapan 480 öğreticiye uygulanmasıyla elde edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi ile ulaşılan sonuç, doğrulayıcı faktör analiziyle test edilerek onaylanmış ve yapılan analizler neticesinde ölçeğin geçerli ve güvenilir bir araç olduğuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Okul Öncesi Din Eğitimi, 4-6 Yaş Kur’an Kursu, Okul öncesi, Program Değerlendirme

Presidency of Religious Affairs 4-6 Ages Group Qur'an Courses'Curriculum Evaluation Scale

Öz

With the addition of the 4-6 age group to the service areas of the Presidency of Religious Affairs(PRA), the activities in this area have increased rapidly over the years. This program, which is in high demand throughout the country, needs to be evaluated in many aspects, such as the implementation process and the achievement of its goals. In this context, the aim of the study evaluation in line with the instructive views of the PRA 4-6 Ages Groub Qur’an Courses Curriculum, a scale has been tried to be developed in order to determine the current situation in the field and provide data for the revision activities to be carried out to make the program more efficcient. The PRA 4-6 Ages Group curriculum evaluation scale consists of 30 questions and 4 factors. While preparing the scale questions, the stages (context, input, process, product) of Stufflebeam's CIPP model, which is one of the curriculum evaluation models, were based on, and the questions were determined based on the curriculum outcomes. This study is a descriptive study, it was utilized in the study scanning desing from quantitative methods. The research data were obtained by applying to 480 instructors working in the 4-6 Ages Groub Qur’an Courses affiliated to the Mufti of İstanbul during the 2019-2020 academic year. The result obtained by exploratory factor analysis was tested and confirmed by confirmatory factor analysis and as a result of the analyzes made, it was concluded that the scale is a valid and reliable tool.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Preschool Religious Educaiton, 4-6 Ages Groub Qu’ran Course, Pre-school, Program Evaluation

Kaynakça

• Akgül, Merve. 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursu Eğitiminin Veli Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi (Amasya Örneği. Amasya: Amasya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Aslan, Mecit - Uygun, Nur. “Okul Öncesi Eğitim Programının Stufflebeam’in Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün (BGSÜ) Değerlendirme Modeline Göre Değerlendirilmesi”. Eğitim ve Bilim 44/200 (2019), 229-251.
• Bayka, Hatice. Öğretici ve Veli Görüşleri Açısından Kur’an Kursları Öğretim Programı (4-6 Yaş Grubu)’nın Değerlendirilmesi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Büyüköztürk, Şener. Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık, 2002.
• Büyüköztürk, Şener v.d. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınevi, 2010.
• Creswell, John W. Araştırma Deseni (Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları). çev. ed. Selçuk Beşir Demir. Ankara: Eğiten Kitap, 2016.
• Çelik H. Eray - Yılmaz, Veysel. LİSREL 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi: Temel Kavramlar Uygulamalar Programlama. Ankara: Anı Yayıncılık, 2013.
• Çelik, Nuran. 4-6 Yaş Grubu Çocukların İnanç Esaslarını Algılayış Biçimleri. Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Demir, Ömer - Camadan, Rabiye. “4-6 Yaş Grubu Kur'an Kursları Ebeveyn Memnuniyeti: Bayburt İl Örneği”. Bayburt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (Haziran 2019), 7-38.
• Dinçer, Betül. Diyanet İşleri Başkanlığı’na Bağlı 4-6 Yaş Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Mevcut Durum ve Beklentilerin Saptanması. Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB), “Strateji Geliştirme Başkanlığı” (Erişim 1 Şubat 2023).
• Doğan, Zülfi. 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursu Öğreticilerinin Eğitim-Öğretim Yeterlik Algıları (Kayseri Örneği). Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Ecer, Münir-Çakmak, Ahmet. “Bir Meta-Sentez Çalışması: Öğreticilerin Gözünden 4-6 Yaş Kur’an Kursları” Marife 21/2 2021, 803-831.
• Gelici, Zehra. “DİB 4-6 Yaş Kur’an Kursları, Sorunlar ve Çözüm Önerileri (İstanbul, Üsküdar Örneği)”. Erken Çocukluk Dönemi Din-Ahlak-Değerler Eğitimi ve Sorunları 2. ed. Mehmet Bayyiğit vd. 143-160. İstanbul: Palet Yayınları, 2020.
• Genç, Muhammed Fatih. “Diyanet İşleri Başkanlığı'na Bağlı 4-6 Yaş Grubu Kuran Kurslarında Din Eğitimi”. İhya Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi 5/2 (Temmuz 2019), 506-521.
• Gücen, Ali vd. “4-6 Yaş Kuran Kursu Öğretim Programının Öğretici Görüşleri Çerçevesinde Değerlendirilmesi”. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı. ed. Mücahit Kıbrıs. 752-765. İstanbul: İbb Kültür Aş. Yayınları, 2016.
• Gün, Ayşegül. “Veli ve Öğretici Görüşleri Doğrultusunda 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursu Eğitimi: Samsun İli Örneği”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (Aralık 2016), 33-66.
• Karagöz, Yalçın. İstatistiksel Analizler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2016.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 1999.
• Korkmaz, Mehmet. 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kurslarında Din Eğitimi. Bişkek: Kimlik Yayınları, 2019.
• Özdamar, Kazım. Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 2. Eskişehir: Kaan Kitabevi, 2004.
• Raghupathy, Shobana. “Using Online Surveys for Evaluating School-Based Drug Prevention Programs”. Journal of MultiDisciplinary Evaluation 6/12 (Haziran 2009), 192-204.
• Sarı, Bekir. Kur’an Kursları Öğretici Kitabındaki Uygulamaların İncelenmesi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Şeker, Hasan. “Program Değerlendirme”. Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar ve Yaklaşımlar. ed. Hasan Şeker. Ankara: Anı yayıncılık, 2017.
• Şimşek, Ömer Faruk. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları, 2007.
• Tüfekçi, Kevser. Diyanet İşleri Başkanlığı 4-6 Yaş Kuran Kursları Eğitiminin Öğretici ve Veli Görüşlerine Göre İncelenmesi. Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Urdoğan, Ayfer Betül. Okul Öncesi Kur’an Kursu Öğretim Programının Program Geliştirme Açısından Değerlendirilmesi. İzmir: Dokuz Eylül üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Uşun, Salih. Eğitimde Program Değerlendirme Süreçler-Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Anı Yayıncılık, 2016.
• Üzümcü, Muzaffer - Çınar, Nuran. “Öğreticilerine Göre Diyanet 4-6 Yaş Kur’an Kursları (Çorlu Örneği)”. Trabzon İlahiyat Dergisi 7/1 (Haziran 2020), 7-51.
• Wilcox, Rand R. “The Practical İmportance Of Heteroscedastic Methods, Using Trimmed Means Versus Means, And Designing Simulation Studies”. British Journal Of Mathematical And Statistical Psychology 44/1 (1995), 99-114.
• Yağcı, Samet. Öğreticilere Göre Diyanet İşleri Başkanlığı 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursları. İzmir: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• Yazıbaşı, Muhammed Ali. “Kur’an Kursu Öğreticilerine Göre 4-6 Yaş Kur’an Kursu Öğreticisi, Öğrencisi ve Öğrenci Velisinin İhtiyaç ve Beklentileri (Kırıkkale Örneği)”. Dini Araştırmalar 23/57 (Haziran 2020), 95-116.
• Yaşlıoğlu, M. Murat. “Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 46 (Özel Sayı 2017), 74-85.
• Yorulmaz, Bilal. “Kuran Kursu Öğreticileri ile Cami Görevlilerinin Okul Öncesi Ve İlköğretim 1. Kademe Öğrencilerine Ders Verme Durumlarına İlişkin Öz Algıları (İstanbul Örneği)”. Öneri Dergisi 10/39 (Şubat 2013), 149–162.