A New Space İn The Search For Meaning Of Conservative-Pious Elders: Social Media

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 1, 253 - 280, 31.03.2023

Muhammet Ali Özdoğan , Bahset Karslı

https://doi.org/10.33415/daad.1211942

Öz

On the one hand, a man makes inquiries about the difficulties he/she has experienced throughout his/her life, and on the other hand, they make meanings about why he/she should live this life. Although the search for meaning is an individual activity, it is also essential in what social conditions it takes place. This study, conducted in the sociology of religion, focuses on social media as a new place in the search for the meaning of individuals aged 65 and over, who see themselves as religious and conservative and in the solution of meaning crises. The problem of this research is: How do social networks create the semantic world of religious and traditional individuals aged 65 and over? How do social networks produce solutions to the meaning crises experienced by the elderly? In connection with this problem, it is aimed to analyze the role of social media in the search for the meaning of individuals over the age of 65 and in solving the meaning crisis they face without ignoring the COVID-19 pandemic.

Anahtar Kelimeler

Sociology of Religion, Aging, Social Network, Crisis of Meaning

Muhafazakâr-Dindar Yaşlıların Anlam Arayışında Yeni Bir Mekân: Sosyal Medya

Öz

İnsan, hayatı boyunca yaşadığı zorluklara ilişkin sorgulamalar yaparken bir taraftan da bu hayatı niçin yaşaması gerektiği üzerine anlamlar üretmektedir. Anlam arayışı, bireysel bir faaliyet gibi görülse de onun hangi toplumsal koşullarda ve zeminde icra edildiği de önemlidir. Din sosyolojisi alanında yapılan bu çalışma, kendini dindar, muhafazakâr olarak gören 65 yaş ve üstü bireylerin anlam arayışında ve anlam krizlerinin çözümünde yeni bir mekân olarak sosyal medyayı konu edinmektedir. Sosyal ağların 65 yaş ve üstü dindar, muhafazakâr bireylerin anlam dünyasını nasıl oluşturduğu, onların yaşadıkları anlam krizlerine nasıl çözüm ürettiği, araştırmanın ana problemidir. Bu problemle bağlantılı olarak, COVID-19 pandemisini yadsımadan, sosyal medyanın 65 yaş üstü bireylerin anlam arayışında ve karşılaştıkları anlam krizinin çözümündeki rolünü analiz etmek amaçlanmaktadır. Nitel paradigmaya dayalı bu araştırma için etnografik desen benimsenmiştir. Çalışma için öncelikle siber etnografik gözlemler yapılmış, 4’er kişilik iki odak grup görüşmesi de dahil toplamda 31 kişi ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerden hareketle soyutlamalar yapılmıştır. Makalede anlam krizi ve din ilişkisinin seyrine değinildikten sonra sosyal medyanın yaşlılar için ne anlam ifade ettiği üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Yaşlılık, Sosyal Ağ, Anlam Krizi

Kaynakça

• Akçay, Cengiz. Yaşlılık Kavramlar ve Kuramlar. İstanbul: Kriter Yayınları, 2011.
• Albayrak, Ali - Arıcı, İsmail. “Elazığ’da Taziye Geleneği”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/2 (2007), 33-44.
• Arslan, Mustafa. “Postmodern Yeni Dinsel Kimlik ve Paranormal İnançlar”. Milel ve Nihal 12/2 (2012), 55- 72.
• Aydın, Cüneyd vd. “Hayatın Anlam ve Amacı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması”. Ondokuz Mayıs İlahiyat Fakültesi Dergisi 38 (2015) 39-55.
• Baltacı, Ali. “Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”. BEÜ SBE Dergisi 7/1 (2018), 231-274.
• Baltacı, Ali. “Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?”. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 5/2 (2019), 368-388.
• Berger, Peter Ludwing. Kutsal Şemsiye. çev. Ali Coşkun. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2015.
• Berger, Peter Ludwing - Luckmann, Thomas. Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi. çev. Mustafa Derviş Dereli. Ankara: Heretik Yayınları, 2015.
• Berman, Marshall. Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor. çev. Ümit Altuğ - Bülent Peker. İstanbul: İletişim Yayınları, 2013. İstanbul.
• Canatan, Ayşe. Sosyal Yönleriyle Yaşlılık. Ankara: Palme Yayıncılık, 2008.
• Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, çev. Mesut Bütün – Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2013.
• Creswell, John W. - Miller, Dana L. “Determining Validity in Qualitative Inquiry”. Theory into Practice 39 (2000), 124-130. http://dx.doi.org/10.1207/s15430421tip3903_2
• Çakar, Firdevs. “Yaşlılık Dönemi ve Uyum Problemleri”. Yaşam Dönemleri ve Uyum Sorunları. ed. Firdevs Çakar. Ankara: Pegem Akademi, 2018.
• Frankl, Viktor Emil. İnsanın Anlam Arayışı. çev. Selçuk Budak. İstanbul: Okuyan Us Yayınları, 2009.
• Golafshani, Nahid. “Understanding Reliability and Validity in Qualitative Research”. The Qualitative Report 8/4 (2003) 597-607.
• Gouldner, W. Alvin. The Coming Crisis in Western Sociology. London: Heinemann Educational Boks Ltd., 1971.
• Görgün Baran, Aylin. “Yaşlılıkta Sosyal Uyum Sorunu.” Antropoloji ve Yaşlılık Vedia Emiroğlu’na Armağan. ed. Gönül Erkan -Vedat Işıkhan. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2000.
• Guba, Egon G. - Lincoln, Yvonna S. “Epistemological and Methodological Bases Of Naturalistic Inquiry”. Educational Communication and Technology Journal 30/4 (1982), 363-381.
• Hallett, Ronald E. - Barber, Kristen “Ethnographic Research in a Cyber Era”. Journal of Contemporary Ethnography 43/3 (2014), 306-330. https://doi.org/10.1177/0891241613497749
• Hick, John. “Hayatın Dinsel Anlamı”. çev. Gamze Varım. Dünya Dinlerinde Hayatın Anlamı. haz. Joseph Runzo - Nancy M. Martin. İstanbul: Say Yayınları, 2002.
• Hjarvard, Stig. “The mediatization of Religion A Theory of the Media as Agents of Religious Change”. Northern Lights 6/1 (2008), 9-26.
• James, William. “What Makes a Life Significant?”, in On Some of Life’s Ideals. New York: Henry Holt and Company, 1900.
• Kang, Yoana vd. “Purpose in Life, Loneliness, and Protective Health Behaviors During the COVID-19 Pandemic”. The Gerontologist 616 (2021), 878–887.
• Karslı, Bahset, “Nesil Tartışmalarının Kronik Problematiği: Dindar Orta Sınıf X ve Y Nesli Örnekleminde Nesil Algısı”. Hitit İlahiyat Dergisi 21/1 (2022), 533-566.
• Karslı, Bahset – Özdoğan, Muhammet Ali. “Çağdaş Türk Romanında Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî’nin Postmodern Tüketim Temelinde Yeniden Üretimi”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 39 (2018), 311-326. https://doi.org/10.21497/sefad.443522.
• Kepel, Gilles. Tanrının İntikamı Din Dünyayı Yeniden Fethediyor. çev. Selma Kırmız. İstanbul: İletişim Yayınları, 1992.
• Laceulle, Anne - Baars, Jan, “Self-Realization and Cultural Narratives about Later Life”. Journal of Aging Studies 31 (2014), 34-44. https://doi.org/10.1016/j.jaging.2014.08.005.
• Langlois, Ganaele. Meaning in the Age of Social Media. New York: Palgrave-McMillan, 2014.
• Mardin, Şerif. Türk Modernleşmesi. İstanbul: İletişim Yayınları, 1991.
• Marshall, Catherine – Rossman, Gretchen B. Designing Qualitative Research. California: SAGE Publications, 2016.
• McLuhan, Marshal - Quentin Fiore. Medya Mesajı, Medya Masajıdır, McLuhan’ın İzinde Medyayı Anlama Kılavuzu. haz. Jerome Agel. İstanbul: Mediacat Yayınları, 2012.
• Merriam, Sharan B. “What Can You Tell From an N of 1?: Issues of Validity and Reliability in Qualitative Research”. PAACE Journal of Lifelong Learning 4 (1995), 51-60.
• Merriam, Sharan B – Tisdell, Elizabeth J. Qualitative Research A Guide to Design and Implementation. San Francisco: Jossey Bass, 2009.
• Metz, Thaddeus. “The Meaning of Life”. Stanford Encyclopedia of Philosophy.
• PhilArchive copy, Second Revised Edition, 2021. https://philarchive.org/archive/METTMO-19v2
• Neuman, W. Lavrence. Toplumsal Araştırma Yöntemleri -Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. çev. Sedef Özge. 2 cilt. Ankara: Yayın Odası Yayınları, 2013.
• Onur, Bekir. Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik Yaşlılık ve Ölüm. Ankara: İmge Kitabevi, 1995.
• Özbolat, Abdullah. Statü ve Din. Adana: Karahan Kitapevi, 2017.
• Özdoğan, Muhammet Ali. Yaşlılık, Sosyal Medya ve Din. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.
• Rubin, Herbert J. - Rubin, Irene S. Qualitative Interviewing The Art Of Hearing Data. California: Sage Publications, 1995.
• Subaşı, Necdet. Sınırları Yoklamak Din Sosyolojisi Okumaları. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2007.
• Tufan, İsmail. Modernleşen Türkiye’de Yaşlılık ve Yaşlanmak. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi, 2003.
• TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistiklerle Yaşlılar, 2022. TÜİK Kurumsal (tuik.gov.tr).
• Ward, Keith. “Anlam Meselesi ve Din”. çev. Gamze Varım. Dünya Dinlerinde Hayatın Anlamı. haz. Joseph Runzo - Nancy M. Martin. İstanbul: Say Yayınları, 2002.
• Weber, Max. Din Sosyolojisi. çev. Latif Boyacı. İstanbul: Yarın Yayınları, 2012.